Tzeltal de Oxchuc: Regular

Hechos

Capítulo 1

¹ Ta sbabial jun te la jts’ibuy, Teofilo, la xchol spisil te bek’ jach’ spas sok te bek la yak’ nopel te Jesuse ² Ja to K’alal ik’ot moel ta ch’ulchane. Te k’alal ma to xbajt’ ta ik’ela, la spas ta mantal ta swenta te ch’ul espíritu te puk-k’opetike te stsaoje. ³ Te k’alal k’axixa te swokole, la Yak’ sba ta ilel ta stelemal ta stojol te nopojeletike jich la yak’ ta ilel te kuxule jich ya xchu’unika. Chawinik K’aal la yak’ sba ta ilel ta stojolik, sok la yalbey sk’oplal te ajwalinel yu’un te Diose. ⁴ K’alal tsobosbaika, la yalbey mantal te nopojeletike te manchuk ya xlok’ibael ta Jerusalen, ja’uk ya smaliyik te bila albilik yu’un te tatik Diose, jich la yal: “Te jatike la awayik stojol te la kalbeyexe, ⁵ te Juan ja nax la yak’ ich’ j ata swenta te jae, yan te jaexe le nopol ya awich’ik ak’bel te Ch’ul espiritue”. ⁶ Te k’alal sts’obosbaik soke la sjok’ibeyik: “¿Kajwal, ja bal yorailix te ya ja wastes te ajwalil yu’un te Israelotike?” Xi’ik. ⁷ La sut: “Ma jauk ja wuunik snael te bi ora sok te bi k’aalile te ja nax ta swenta te jtatik Diose te ja ay ta swentae snaele ⁸ Ja’uk me to te jaexe ya me awich’ik ja wuelik, te k’alal ya xjul ta atojolik te ch’ul espirutue, jich yu’un testigo me xk’oex ku’un ta Jerusalen, ta spisil Judea sok ta Samaria ja nix jich ta spamal balumilal”. ⁹ K’alal laj ta yot’an yalel te Kajwaltik Jesus spisil in to, jich’ yakalik yilel moel ta ch’ulchan, la yich ik’el moel sok la yich’ potsel ta tokal j ato te ch’ay ta sitike. ¹⁰ Jich’ yu’un te k’alal spisilik yakalik ta yilel moel ta ch’ulchan a, ajk’ nax, cha tul winiketik te sakik sk’u spak’ik la stek’an sbaik ta stojolik. ¹¹ Jich’ la yalik: “ Jaex Galileo wineketik, ¿bistiuk’ te tek’elatik le to te yakex yilel te ch’ulchane? Ja te Jesus te la awilik mo bael ta ch’ulchane, jich’ te bit’il bajt’ ta ch’ulchane jich nix ya sujtel” ¹² Jich’ yu’un sujt’ik bael ta Jerusalen, melel ayik ta wits’ Olivo a, te ay ta nopol Jerusalen, ta sk’alelal kux ot’anil. ¹³ K’alal k’otik ta lok’el tey a, moik bael ta xchakajal na’, te banti ayik ta nainela. Jaik in to: Pedro, Juan, Jacobo, Andres, Felipe, Tomas, Bartolome, Mateo, Jacobo snich’an te Alfeo, Simon te yan sbi’il te Zelote xie sok te Judas te snich’an te Jacobo. ¹⁴ Ta spisilik in to junax yot’an sbaik, janix jich yakalik ta sk’oponel te Diose. Le ayika te atsetike, Maria te sme te Jesus sok te yermanotake. ¹⁵ La sta yorail te Pedro la stek’an sba ta yolilal te kermanotaktik, ay niwan wakwinik ta tul ta spisilik jich la yal: ¹⁶ “Kermanotak, puersa me k’ot ta pasel te bina ts’ibubil jilele, ja bi ja te bina yaloj jilel te ch’ul espiritue ta sti’ te David, ta swenta te Judas, te ja la yik’ bael te mach’atik la xchukik te Jesuse. ¹⁷ Melel junax ayotik sok-a ja nix jich ak’bot ta swenta te at’ele. ¹⁸ (Ja yu’un te winik to la sman sk’inala te stojol la yich’ yu’un te bina ma lekuk la spase, ja nix jich koel bajt’ te sjole sok te sbak’ tale t’om spisil, te yutil xch’ujt’e pujk’ lok’el. ¹⁹ Spisilik te mach’atik nainemik ta Jerusalen la yayik stojol, jich yu’un la yak’ beyik sbiil te k’inal to ta skopik “Acéldama” jabi ja ya sk’an yal, “ Sk’inal ch’ich”) ²⁰ Ja yuún te tsibubil ta sjun salmos: te skinalike manchuk nme ay stuul ni tuluk me mach´a ya xnain lea. ´´ ayuk me mach´a yan ya xtal wolwanuke. ²¹ ya me sk´an, jich yuun te tul winik te sjoinejotiknanix ta spisil ora te k´alal te kawaltik Jesus x-och x-lok´nax ta tojoltika, ²² jato te jach te ich ja´ yuun te Juan jich nix te k´alal la sta yorail te ik´ot moel, jich me testigo ya xk´ot ta tojoltik te ay te cha kuxele. ²³ jich neelajik te cha tul winiketik, Jose te sbiil Barsabás, janix jich sbiiline te mero toj sok nix te Matias. ²⁴ la sk´oponik te kajwaltik jich la yalik: “ Ja at Kajwal, janaojbey yot’anik te ants’ winiketik, jich’ yu’un ak’botik jnatik stojol te mach’a ta xch’a tulul te tsabili awu’une, ²⁵ te ja ya yich’ abatinel sok ta spukel te ja ak’ope te bit’il te Judas la skaxintey mantal jich’ bajt’ te banti yawil albile”. ²⁶ Jich jach’ yak’ bey sbaik yajtalul ta swenta yilik te mach’a xk’ot ta swenta; jich k’ot ta swenta te Matias, jich jil ta ajtayel sok te puk’ k’opetik te buluch tul.

Capítulo 2

¹ Te k´alal jul tel te skalelal te pentescostes, junax ayik ta spisilik. ² aybi k´opo tulan ta chulchan jich bit´il tulan ik´, no te yutil, naj te banti nakatik. ³ Chiknatel ta skopik jich bit´il k´ak te la spuksba ta stojolik ta jujutul. ⁴ Ta spisilik nojesotik ta ch´ul espíritu santo jich kajik ta yantik k´op, jich nix te bit´il la yak´bey ta yot´an ta juju tul te ch´ul espíritu santo ⁵ Jichun into ay judioetik te nainemik ta jesrusalen, winiketik te pek´el yot´anik, ta spamal lum k´inal ⁶ Te k´alal la yayik stojol te tulan k´op, la stobsbaik ta spisilik, ma snaik te bek yak ta k´oel pasele ta juju tul yakik k´op ta swenta sk´opik ⁷ Chamnax la yayik sba y kaxnax túbil sba jich la yalik: ¿maba jauk te galileoetik te yakik ta k´ope? ⁸ yakotik yayel stojol ta juju tul te bit´il yakik ta k´op jich bit´il skopel ta xchilemal ⁹ Partos, Medos, Elamitas sok te mach´a nainemik ta Mesopotamia, judea y capadocia, ponto de Asia ¹⁰ sok te Frigia, panfilia, sok te Egipto sok ta slum k´inal libia ta sjoyobal sirene ilwanejetik yu´un Roma, ¹¹ Judioetik sok proselitoetik, sok arabetik jootik la kaytik stojol te jach ta k´op ta swenta k´optik te muk´ yuel te kawaltik Diose ¹² Chamnax la yayik, jich jach yalik ta tulutul ¿bek swenta into? ¹³ Te yantik la slabanik jich la yalik ¨ nojemix ta yach´il vino¨ ¹⁴ Te pedro la stek´ansba sok te bulucheb ta tul tulan k´opo jich la yalbey ¨ winiketik yuun judea sok ta pisilik, te nainemex ta jerusalen, naik stojol; sok ch´ama wayik stojol te k´op to ¹⁵ Ja´ into, te antswinik maba yakalik ta yakubel, te jich bit´il ya walik, ja yoxebal k´aal yuun te sacubel k´inal. ¹⁶ Te alwanej Joel jich la yal: ¹⁷ Ta slajibal k´aal; la yal te Diose ya malkoelte te ch´ul espíritu ta antswinik, ta walanichan, keremtak ta wachixtak ya xkopojik ta yantik k´op, te chieletik ay bi staik ilel sok te meel mamal ya xwaychejik ¹⁸ Soc te ch´ol copetik winik ta Ants la´scalelate ya malcueltei te ch´ul espiritue; tas spisilik xax'Jachic ta yantic cop. ¹⁹ Yaj cabey yitic te stubilal yu un te chu´lchane soc señailetik baumilal, chich, k´ak, soc sotcalil chael. ²⁰ te caale yax catbo ta ijquilkinak, sok te ve yaz catbuta chich, tas slajibal caal, jich nix me bitil yalobatik Jilel te Diose. ²¹ Te mackatik yayich ta muk te Diose Jamex calik ta slalibal k´aal. ²² Winiquetik yuun Israel, chama wayik staloi k´opto te Jesuse yu un Nazaret, tui winik te toj ta sit te Diose ta tojolik yu un te muk te yuele sok tubilsba sok la yak señailetik, tas wenta tik, Jich nix te bila ya naik tolol ta pisitic. ²³ Jich laj scoplal bijitusel yu un te Diose. Layaquic ta cabal te Jesuse, te winiquetie te mayuc spijil las jipanic y las milik. ²⁴ Jich nix te Diose Jach Moel, las tsal texcuxul la jel maba scanjel yota´n te beluca cotpasale ta tojolik. ²⁵ Te David ya yalbex scoplal jich yalto: "Jo on la quil te cawaltike ta sit quelaw, tas spisil ora ay ta swael k´ab, jich mayuc macha yastas tijon. ²⁶ Jich yuun, hay sbuts te cotan socte kac hay yutsil soc te baquetale yax nain tajtojol. ²⁷ Maba ya wilteyon a tuque te xchulele maba xa wac xwoclajuk nijauk te macha toj ta balumilal yas ta ilel de beca amenta pasei. ²⁸ La wacbon quil te sbelal te cuxinel; ya nojeson ta yutsil otanil tas swenta sita welaw. ²⁹ Banquiltac, yaj coponex tas swenta stojil cop yu un te muk ajwalil David: laj y jmuk, te muquenal chen, hay ta jtojoltik te caal to. ³⁰ Jich yu un jatul alwanej y saostabl te Diose Jich la yal un k´op. ³¹ Las tailei y copo yu un te chacuxel yu un te Cristoe : Maba la yictayictayotan de bati hay te waciajeyle te sbaquetale maba la yil te beca amene. ³² Te cawatik Jesuse te Diose Jaxmoel Jich te Jotik lajtatie ilel ta pisiltis. ³³ Jich yuun, te Jax moel tas swael scabte Diose te las stsak te Jun Majtanil yuunte chuul Espiritu Santo ta swenta hax te tatile, Jame te las malcuel tel into, te Jatik ya wilik y ya wayicstojol. ³⁴ Te Dabid maba mobael ta chu´chan: Jich yal to te winic la yaal tas swennta tej winie nacajanta seaei cab. ³⁵ Jato teme laj pasbex te snactijib te Ja contrae tas wenta te banti awac te Ja wacane. ³⁶ Jich yu´un iquitayaik te noa Israel te melel snao te Dios já spaso, kawaltik Cristo, Já to jo´me te Cristo te jaex la milik. ³⁷ Te k´alal la yayik stojol to , k´ot ta yot´onik jich la yalbeyik te Pedro sok te yantik chol k´opetik: "kermanotak, ¿beluk ya stak jpastik?" ³⁸ Te Pedro jich la sutbey: "suta awot´anik sok ich´aik já ta tulu tul, ta sbiil te Jesucristo jich me ya yakbeyex te perdone, Janix ya awichik tu ch´ul Espiritu Santo. ³⁹ Jaex me awunik te beluk albil skoplale sok awalnichanik, sok nix te mach´o k´ejel to ayik, chikan te macha ya x_ik´ot yu´un te kawaltik Diose. ⁴⁰ Ta k´op ayejetik la stak´uyxan te jich la yalbey: "lok´oniktel ta banti ts´umbalil te ma lekuk". ⁴¹ Jich yu´un la yich´ik te sk´op sok la yich´ik te já, sok nix te k´aalabi tebxanix ma´ la sta te oxmil ch´ulelaletik te ak´botik. ⁴² Jich la yat´elinik snopilajel te chol k´opetik, te junax la yak´sbaik, te k´alal la xetik´te pan sok te k´alal ya sk´oponik te kawaltik. ⁴³ Tal xiwel ta xch´ulekik sok te beluk mero t´ubilik sok señaeletik ta stojol de puk k´opetik. ⁴⁴ Spisil te mach´a la xchuunik junax ayik, sok spisil chapal yu´unik. ⁴⁵ Jich la xchonik sk´inalik sok sbilukik, janix jich la spukbey sbaik ta spisilik ja chikan te bit´il ya xtuuuuun yu´unik ta taulu tul. ⁴⁶ Te ju jun k´aal ya xk´axe junax yot´anik ya tsobilay sbaik ta templo, ya yich´xetel te pan ta naetik sok ya sk´elanbey sbaik sweelik ta swenta sbuts sok yu´un te pek´el yot´anik. ⁴⁷ Ya sk´anjintayik te Dios sok koltaybilik yu´un te lume. Te kowaltik janaz ta sna te jayen ta tul yakik ta kolel.

Capítulo 3

¹ Jich te Pedroe y te Juane ay jun K'aal moi'k bael ta snate kajwal tike te k'ot skalelal te baluneb yoraille baj skopo nika te Diose. ² Ay tul winik koxo in staik lea jato ta sbetijib bimemtel, nakal ta jujun k'aal ta banti sti te nate kaj waltike, Ja sbiil T'uj bil Tinail, sulenta yuun ya sk'an smajt'an T'akin yu un te mach'a tik yax ochik le ta snate kal waltike. ³ Te koxo winike la yil te Pedroe sokte Juane te k'alal yakalik ta o chelik-bael ta snate kaj waltike. Jich jach ta sk'anel smat'an t'ak'in. ⁴ Te Pedroe sok te Juane la skelu beyik sit te koxoe. Jich la yal beyik.- K'luyawotik.- xiik. ⁵ Te winikej laj skeluy moel; ya skuy moel; Ya skuy te ay bi yax ak' bot yuunike ⁶ La yal te Pedroe: Mayuk kuun t'ak'in te ya kak'-bate. Yan te bi la ay kune jame ya kak' bat ta swenta te kaj waltik- Jesu-Cristoe te talem ta Nazarete, jach'an benanxite Pedroe. ⁷ Sok la snit-jach'el ta snía el sk'ab. Jich jach' ta tulnajel chebal te yanake sok la yich yip spi sil te yakane. ⁸ Te winike wil jaj ch'el ta ajk' nax, sok jach' ta beel. Jich la sjoin ochel ta snate kai-nl al tike, te Pedroe sok te Juane. In te koxo winike-yak ta wilel ochel sok yak ta yal-bey wokol te kaj waltik Diose ⁹ Spisil te ans-winik la yilik te yak ta beel, sok te yak ta yal bey wokol te kaj waltike. ¹⁰ La sna beyik- sba te jate mach'a yax chojt'aj ta k'am bajel te bay te ti snate kaj- waltike, te tjuj bil Tinail sbiile . Ya nax la yi lika te bila k'ot ta pasele. ¹¹ Te koxo winike te kolemixe k'axel nitil ta stojol te Pedroe te Juane spisil ans-winiketik talik ta, alimal ta stojolik ta banti hay te ya xinal te Salomón sbiile. Bayal aan yo t'anik ta k'axem to xan yuu te bit'il. ¹² K'alal la yil te Pedroe, jach sk'opon te ans-winike: slumal Israelitik ¿ bi yuun te yan sba ya Wilik in to? ¿Bistuk te ya a naliyotike? Jakuyojik-bal te jo otik la jkol tay tik ini winik to? ¿Yuun bal ya a walik te Jootik kueltik te la kaj tik beunuk sok ja ku yojik bal teja ta sulenta te lek jchunejtik te kaj-nal tike? ¹³ Ya kalbeyex te majokotik ta jwenta tike. Te Dios yuun te namey k'inal yuun te jmetatik ja te Abraham, Isaak, Jakobe, ya Kojix ta ilel, Yutsilal, te Yabate, jate jkawaltk. Jesuse, te laj ja wak'ik' ta k'abale. Te k'alal k'an yich' kolta yel yuunte Pilatoe, te tja ex ma la ja k'anik. ¹⁴ Ma la wak'ik' to koltayel stukel te mach'aa lek ta winikil te toj yot'ane. Ja la wak'ik ta koltayel te mach' jmil wale. ¹⁵ Jich la ja milik te mach'a ak' kux lejale, jauk meto Dios laj ch'akuses tel te bay ay te alemele le tike. Inte jo otike ja kolta wanejo tik juun. ¹⁶ Melel jata swenta yu'el te Jesuse, ak' bot yip yu elyakan ini winikto te koxo ay ta snelale. Te bi la la wilikix sok te ya ana ikix stojole, ja' k'otix ta pasel ta swenta bi t'il yta yich' ch'u unel te ay yu'el te Jesuse. Te winike laj ch'uun yo t'án te ay yu'el te Jesuse. Jich k'axel kolemix, jich te bit'il yakalex ta yilele. ¹⁷ Kermanotaki, jna' oj stojol te yu' un ma la asnaik te bila la spasik te wolwanejetix kuuntike. ¹⁸ Namey k'inal la yal te Diose ta swenta sti pisil te alwanejetike yuun te yax sk'ax swokol te Cristoe yu' unej ja la yak'ix te yax k'otix ta pasel ta wenfaik te jaexe. ¹⁹ Jich yuun sut'esa ja wot'anik yuun tej mulike, sok sut'esa ja wot'anik ta stojool te Diose, jich me yax tubotex te ja mulike, Jich me ya sta yorail te ya yak' loe'yex-xan ja wichik"yip te Diose. ²⁰ Sok te ya me stikun be tex tel te Jesus ta wentaik te melel ja tsabil yuun te Diose. ²¹ Ya sklan te ya to xain xan ta ch'ul chan te JesuCristoe ja' to teme la sta yorail yuun te Diose te ya scha ban ta ya ch'il spi sil te bitik aye, melel jixnix yalo jix ta swenta tasti te ch'ul al wanejetike yuun te namey k'axik ta k'inale. ²² Jich bit'il te Moisese te la yalbey te namey k'inal te jmej tatike; Tej jtatik Diose ya me yak' beyek tul al wanej te yax chik naj ta ja wolilik jich te b'it'il laj schik nantosel ta ja wolilik te Joonej, jame-xa wich' be yik ta muk' spisil te bila ya yal beyex ja wayike. ²³ Melel teme ay mach'a max yich' bey ta muk' te sk'ope ya me yich' lok'esel bael ta jlumaltik sok ya mex ak'ot ta lajel texie. ²⁴ Spisil te al waneje tike yuun te Diose ja' to k'alal Samuel so sok spisil te yautik al wanejetike xmel mon la yal beyik tel sk'op lal te bila ya kix ta k'oel ta paserlej. ²⁵ Jootik jk'oplaltik ta jpisiltik te bila la yal te alwanajetike sok jootik jk'op latik te bilaj yaloj Diose, te yayejul sok te namey k'inal te jmetatik te k'alal jich la yal bey te Abrahame. Ta swenta te ja ts'umbale ya yich' bendicion spisil ta chjp kresta nuetik te xie. ²⁶ Te Diose laj stikuntel ta jwentatik neeluk te yabate sulenta yu un ya yak botik te bendicione, ja te ya yak' botik kijtai tik spasel te bila amene ite Pedroe.

Capítulo 4

³ In te Pedroe sok te Juane yaka lik ta k'op sok te ants-winike, te sacerdotetik sok te wolwanej yu'un te sna te kajwaltikej sok te saduceotike talik ta stojolik. ² Yu'un bayal yakalik ta biyubtes wanej sok yakalik ta yalel te cha' kuxtel te Jesus ta bay aelmeletikej. ¹ Jik yu'un la stsakik sok la chukik ta yan ka' alil yu'un ak'ubalixa-a. ⁴ Jich yu'un bayal te ants-winike tike te la yayik stojol te sk'op te Diose la ch'u-unnik, te yaj talul te ants-winike ay niwan jo' miluk. ⁵ Te bina k'ot ta pasel ta yan ka'alil te ajwaliletik sok te ancianoetik sok te tsibujometi kej la stsdob sbaik ta Jerusalen. ⁶ Te anas ja te muk' sacerdote le aya sok te Kaifas te Juane sok te Alejandroe spisilik te macha'a tsumbal sba sok te muk' sacerdote-e. ⁷ Kalal le' ayix-a te Pedro sok te Juane ta bay yoli lik, la sjo'klbeyik ¿ mach'a ta yu'el o mach'a ta sbi-il te la-a pasik in to ?-xl-ik. ⁸ Jich yu'un te Pedroe noj ta yo't'an te ch'ul Espiritu Santo e jich la yalbey: "Jaex te ajwali-lex yu'un te lume sok ancianoex. ⁹ Te me ja' yajo' k'obotik te lekil at'elil la yich pasel ta stojol te koxo winike, ¿Mach'a la kuyika te la skotay te koxo winike? ¹⁰ Ja in to nabeya sbaik ta apisilik sok te lum Isreale, ta sbi-il te Jesucristo ta Nazaret, te jaexnix la Jijp'anike, ja' nix te tatik DDios te la xcha' kuxestele ta bay aelmeletike ja' ta skuenta ja in winik to tek' el lix le' to sok kolemix ta atojolik. ¹¹ Ja' in JesuCristo to, ja' te jun ton te ma' la k'anikej te jaex te pas naexe yu'un ja' yiptajib ta chi kin na k'otix stukel. ¹² Mayuk kolel ta yantik ants-winiki, mayuk yan bi-ilil le ta yaninal te ch'ulchane, te yak'oj te ants- winike, jich yu'un ts'i-in te jo-otike ya me xkolotik. ¹³ Te ka'lal la yilik te maba yakalik ta xiwel te Pedro sok te Juane, la snaiki sotojel te jaik te winiketik te pek'elik sok te mayuk snop junik, cham nax la ya yik yu'un sok jich la snaik stojol te Pedro sok te Juane te la soinik te Jesuse. ¹⁴ Te k'alal la yilik te winik te kolemix te yakanej, mayuk p'ina la yalik yu'un. ¹⁵ Jaukmete te k'alal la yalbeyik mantal te nopojeletik te ak'a lok' okik ta bay te muk'ul tsobleje, ochik ta k'op stukelik. ¹⁶ Jich la yalik "¿beluk me ya jpasbetik ja in winiketiktoj? yu'un juem yunik ta spasel te chajp' atieliletikej jaik nabil sbaik ta spisil te mach'a nainomik ta Jerusalén maj sta'k' te ya jmaktikej. ¹⁷ Jauk me to yu'un ma xpujk' ta stojol ate ants- winiketike, ya jkalbeytik tulan te manchuk ya yalik xan ja in bi-ililtoj. ¹⁸ Jich la yik'ik xan tel te Pedroe sok te Juane te ak'a ochokik jich la yalbeyik tulan mantal te manchuk ya yalik xan sok ta splijubtesel ta shi-il te Jesuse. ¹⁹ Te Pedro sok te Juane la sujt'esik jich la yalik " Te me ja lek ta sit te Diose te ja' ya ch'u-untik te beluk ya awalik teme ja' toj ta apasel ya wayikejo ja' bal ya ch'u-untik te bila ya yal te Diose. ²⁰ Melel ma xju' ya kombatik ta yalel te bila kilotike sok te bila kaiyotik stojele. ²¹ Ta patil te bayal la skomik te Pedroe sok te Juane jich la skoltayik bael. Melel ma lastabeyik te bila ya yakbeyik kastigo yu- une yu-un te ants- winiketike yakalik te k'ajoj ta stojol te Diose ta skaj te beluk k'ot ta yakanej. ²² Melel te winik te lebuk te yakanej k'axemix ta ch'awinik jawil te yawilale te ch'u-unjeletik la sk'an smuk'ul yo't'anik sok yip yo't'anik. ²³ Te k'alal kolik ta libre te Pedro sok te Juane talik ta banti ay te sjo'take k'o ycholbey yaiyik ta banti ay te sjo'take k'o ycholbey yaiyik spisil te bila albotik yu'un te jwolwanej sacerdote-etik sok te mamaletike. ²⁴ K'alal la yaiyik stojel junax awnik ta stojel te Diose jich la yalik: kajwal te ja'ate la apas te ch'ulchon balumilal sok te muk'ul ja'etik sok spisil te bit'ik aye, ²⁵ Te ja'ate sok te Espiritu Santo la yal ta yej te awabat Davide ¿Bin yu-un te yan lumetik te ya x-ilinik sok te ants-winiketik te tojol nax ya snopik te mayuk swentaile? ²⁶ Te muk' ajwaliletik ta balumilal la stsob sbaik, sok te wolwanejetike la stsob sbaikuk ta skontroinel te kajwaltik Diose sok la skontroinikuk te kajwaltik Jesuse. ²⁷ Ja yu'un taxche'batik te Herodese sok te Poncio Pilatoe, sok te mach'a ma ba ych'u-unejik te Diose. Sok spisil te lum yu'un teIsraele, la stsob smaik ta skontroinel te ach'ul-nich'an JesuCristoe te ja' la awak'bey te aceitee. ²⁸ Jicch la stsob sbaik yu'un la spasik sok te sk'abike sok te beluk la sk'anik te jich ya xk'ot ta pasele. ²⁹ Yotik to kajwal ak'botik te beluk awaloobotik sok akbe ya te alwanejetik a wu'un te manchuk ya xiw yot'anik ta xcholel te a ch'ul k'ope. ³⁰ Jich yu'un te k'alal ya atoy moel te ak'ab ta skoltayel te chameletik, sok te señaeletik sok te beluk ay yutsikal ay wan beluk ya xk'ot ta pasel ta sbi-il te ach'ul nich'ante Jesukristoe. ³¹ K'alal la jyo't'anik ta sk'oponel te Diose te banti stsoboj sbaike nijk' sok noj ta yo't'anik ta Spisilik te Espiritu Santoe, sok ma xiwik ta yalbel te sk'op te Diose. Comon tu-un yu'unik te bila ay yu'unike. ³² Te jayeb xch'u-unejikix te Jesuse junax yo't'anik sok junax xch'ulelik ta spisilik, mayuk mach'a la yal te stukel nax yu'un te bila ay yu'une jich yu'un comon la stu-untesik te sbilukike. ³³ Sok yu'elik te jpuk-k'opetik la Spukik te beluk snaojike te bit'il cha'kuxemix te kajwaltik Jesuse jich yu'un la yalbeyyik bayal wokol ta spisik. ³⁴ Jich yu'un mayuk mach'a tuluk ants-winik te mayuk bi ay yu'une spisil te mach'a ay sk'inalik sok te mach'a ay snaik laxchontilayik jich la yich'ik tel te stojole. ³⁵ La yak' beyik ta yakan te jpuk-k'opetike. Te k'alal la spukik te ta'k'ine. Ja' chikan te bi't'il tu-un yu-unik ta juju jtul te jch'uun jeletike . ³⁶ Te José jun Levita winik te le ay ta Chipre, la yak' beyik shi-ilin Bernabé te alwanejetike ja'bi muk'tese ki'nal xi k'oem. ³⁷ Ja'in winik to ay sk'inal la xchon in ts'i-in te stojole la yak'bey ta yakan te alwaqnejetike.

Capítulo 5

¹ Ja'ito tul winik te ja sbi'il Ananias, sok te Safirae te yiname, la xchon xejt'uk te slum k'inale. ² Ja la y ich' jilel xujtuk' te stojol te slum k'inal la xchone (te yiname snaoj tojolok ), la yich'tel te xujtxan' la yakbey ta yakan te ch'unjeletik ³ Jichla yal te Pedroe: Ananias, ibistuk te pukuje la snojesbat te ja wot'an yu'un ya pas ta lot te chul espiritu jich lawich jilel xujtuk te stojol te chui k'inale? ⁴ Te jayeb kaal te ma la yich chonel, ¿Yu'u nixjal ma jauk jawu'una? TaPatilal te k'alal ya yich chonel, ¿ Yu'un ba ma jauk ja wente inoj? ¿Bistu'uk te jich la wak' ta wot'an? Ma jauk la pas talot te winiketike ja la pas ta lot te kajwaltike. ⁵ Te kalal ya yaiy stojol te k'opetik to, te Ananias ch'ay koel jich ja laj . jich ochik ta xiwel te mach'atik la yayik stojole. ⁶ Te eh' ieletike k'otik stojol, los potsik,la yikkkkk' Tok'el la smukik. ⁷ -k'ax oxeb hora, te yiname och be-el ma sna te beluk pastaje. ⁸ Te Pedroe la yalbey albona te e ja la chonik te k'inale sok te me jichla jich tojel. te antse jich la yali to. jich nix la yich toje labi. ⁹ Te Pedroe la yalbey ¿Bistu-uk ta chapik te ja-atike te ya pas ta prueba te espiritu yu-un te kaj waltike? ilbeyawil te yakanik te mach' atik la smukik te ja mamlale ayik ta ta ti nael, jaiknix ya slok'e satik beluc. ¹⁰ Jich ajk'nax ch'ay koel ta yak'an, la yich'xan ik' jun vuelta, te ch'eletike ochikbe lajemix k'ot staik, la ykuchiklok' el la smukik te ans nopol nax te banti mukul te smamlale. ¹¹ Jich och muk'ul xiuel ta swlol te chunjeletike, k'axemtoxana te mach' atik la yayik stojol te k'opetik. ¹² Bayal beluka chiknaj sok bayal utsilal k'ot ta pasel ta yolilal te ants winitetik ta swenta te sk'ab te tsobojsaik ta banti sti te Salomón. ¹³ May uk mach'a ya sk'an yichik juinel yu-un; janix jich, k'axtoxan lek ilbilik yu-un te pam lume. ¹⁴ Bayal te ch'unjeletik te yak ta t'unel yu-un te kajwatikebatenta ants winiketik. ¹⁵ k'axemtoxan te ya xkuchich tel lok' el te ch'ame- letik ta banti be etik ya xchawanik ta banti waebaletk sok, yu-un te h'alal te ya xis'ax te Pedroe, te nojk' tale ya xu xch'aykoel ta stojolik. ¹⁶ Soknix la stsob sba bayal te ants winiketike ta yantiknax te banti pam lum te xujk spat te Jerusalén, ya yik'iktel te ch'amaletik sok te ma ch'atik ut s'imbilik yu-un te pukujetik, spisilik la staik skolel. ¹⁷ Te muk'ul sacerdote jach'tel, spisil te mach'a juinbil yu-un (jatw saduceos); och' paechal ta yot'anik. ¹⁸ La yak' sk'ab ta stojol te apostoletike jich ochik ta chukel. ¹⁹ Te k'alal yak ta k'axel te ajk'ubale jun ch'ul abat yu-un te kaj watique la sjam te sti te chukj ibalile jich la yichik ik'eltel lok'el, jich la yal. ²⁰ Ba-anik, tejk' anabaik ta banti templo kopo janik ta stojolik ch'ol beya spisil te k'opetik yu-un te kuxinel. ²¹ Te k'alal la yayik srtojol, ochik be-el ta banti templo nopol ya sakubixa te kinale la yakik ta nopel. jich nix te muklul sacerdote soknix te mach'atik sjuinej talik , ikwanik ta a-lej sok spisil te mamaletik te banti pam lum Israel, jich la yak' ik tel chol kopetik ta banti chukjibal. ²² Te kananetik te bajtike ma la staiktel ta yalik jilel. ²³ Te jo-otike lek makal la jtatik te chukjibale sok te kana netike le tek' atikmta banti sti chujibal, te k'alal la jamtike, mayuk mach'a ay ta yut'il. " ²⁴ ²⁵ jichnixu'uk te kapitan yu-un te temploe soknix te muk'ul sacedote-etike la yayik stojol te k'opetik, chamnax ya yayik, beluk ya xlok yu-un to. Jich áy mach'a tal jich albolik:"te winiketik te la wak'ik ta chukel le tek'atik ta banti templo yak yak'bel snop te lume." ²⁶ Jich te kapitane bajt' sok tekananetike, la yik'ik tel sujtel, ma la yutsinik,yu-un la xi-ik te ya xch'ojotta ton te lume. ²⁷ Te k'alal la yichiktel ik'el, la yichik tejk'anel ta stojol te bay tsobolike te muk'ul sacerdotike jojk' ibotik. ²⁸ Jich la yalik:"Te jo-otike tulan la jkalti te manchuk ya nojptes ta sbi-il, jich nix, te jaexe talatik ta Jerusalén sok te snop jibal ja wu'nik, ya k'an ya wichiktel te xchich'el te t'ul winik ta stojoltik." ²⁹ Te Pedroe sok te apostoletike la sjak'ik: "ja ya sk'an te ya jchu-untik te kajwaltike ma jauk te winiketike. ³⁰ Te kajwatik yu-un te jme jtatik la xjach te Jesuse, te ja-atik la milike, la jijbanik ta te. ³¹ Te kajwaltike la stuymoel ta swael sk'ab jich k'atbuj ta ajwalil sok koltey wanej, jich yu'un ya yakbeyika te sut ot'anik te israeletik, jich ya staik perdon yu-un te smulike. ³² Te jo-otik jkilojtik te k'op ayejetik, soknix te ch'ul espiritue, te beluk yak'oj bey te mach'aticychu-unejike. ³³ k'alal la yayik stojol le mach'o tsobolik teo jich kax to ilinik sok la sk'an smilik te puk k'opetike. ³⁴ Jich tul Fariseo te ja bi-il Gamaliel, ja bijtewanej yu-un te, te bayal k'ambil yu-un te lume, jajch'telmoel la yal mantal te yich' ik'el llok'el ajk'uk te apostoletike. ³⁵ Jch la yal: "winiketic yu-un Israel, ch'ama wayik lek stojol te beluk ja nopojk spa selesok te winiketik to. ³⁶ Te nameytel, te Teudas la xjach batel ay mach'a la skuy sbaa jo inbal yu-un jbak'ta tul winiketik la yic milel, pisil te mach'atik la xchu unike chikan bay batik' jich mayuc jilik. ³⁷ Ta patilal yulun te winik to, te Judase te talem ta Galilea la xjach' ba ta sk'alelal yu'un te censojich la yik' be-el cha oxtul gente etik janix jich la yich milel janix jich te mach'a jayeb tul chu-unote la yichik pukel. ³⁸ Yu-un jich ya jkalbatik to, k'ejabaik lok'el ta stojol te winiketik to ijk' teyaik stukeli, yurum teme ja xchapoj sok ja spasojik te winiketik, ya yich jimel. ³⁹ Te me ja yu-un te kajwaltike, te jaexe ma xu awnik sjimel; ja niwan yakatik ta kera ta stojol te kajwaltike jich la yichik komel. ⁴⁰ Jich la yik'iktel te apostoletike la yak' beyik majel la yichik albeyel te manchuk ya xcholbeyik sk'oplal te Jesuse, jich la yichik koltay el be-el. ⁴¹ Jich lokikbe-el te banti chap'anel binax yot'anik yu-un te la yichik ich'el ta muk' yu-un te xchul sbi-ile. ⁴² Jun jun k'aal ta boy sna te Dios sok ta naetik ja ya yokalik nonix ta cisno p'esele sok cholel sk'oplal te Jesus te já te Cristo.

Capítulo 6

¹ Te jajch' e'op yuun te nopojele tike te bitil bayal yacalic ta esmajele. Te jayeb mach'atic griego te sc'opique jajch' scomon yaanic te yermanotac te yax c'opojic ta hebreo-kope. yu'un la yalic te ma'ba ya yich kux tai el te me'ba'antsetic yu'unic te k'alal ya spucbeyic swe'elic jujun c'dal pisii te me'ba' antselique. ² Jich te lajchaytul puc-c' opetique la stsobic spisil te nopoje le tique. Jich la y al beyic; ma'lecuc teme ya jcomjbatic ta valel scop Dios ta skaj spukel te weelile. ³ Jich yu'un, kermanotak, le aic juctul winike tik ta wolilik te lec sccoplalique, soc te ay sbijil yot'anic soc te nojel Ta yot'anic, te ch'ul Espiritueja' me ya ka c'bey tic swentainic in a'tel to. ⁴ Yan te jo'otike já ma kátelintic scoponel Dios soc yalel sc'op Diose- xi'ic. ⁵ Spisilic le la ya'iyic te c'ope jich la stsaic te Estawo te ju nax yo'tan Schi'unej te Diose soc te nojel lu yotán te ch'ul Espiritu, socuuc te Felipee,soc te procoroe, soc te Nicanore soc te Timone, soc te permanase, soc te Nicolás te talem ta Antioquia te ma judiouc te yac'ojix sba ta judioile. ⁶ Te x'uunjeletique la steje'anic ta stojol te lajchaytul puc-c'opetique, soc la sc'opambeyic Dios ta stojol te juctule soc la scajam beyic sc'abic ta sjolic. ⁷ Te c'op Diose pujé bayal esmaj te nopojelelic ta bay Jerusalén. Ay tsobol sacerdeetic te la schuunic te lec yachil c'ope. ⁸ Te Esteban ay bayal yutsil yo t'an soc yuel ta pasel bayal chajp a'teletic ta stojol te lume. ⁹ Ja'uc me to ay mach'atic te ayic ta swenta te sinagoga te sibiilijenic te mosoetic te Kolemiquix. Soc ay machatic talemic ta lum Cirene soc ta lum Alejandria soc ta squinal Cilicia la maquen-kinal Asia te jajx'ic ta c'op soc te Estawue. ¹⁰ Ja'uc me to ma ju' y u'nic te la stsalic ta c'ope, melec ac'bot bayal sbijil yot'an yu'un ch'ul Espiritue te c'alal yac ta c'ope. ¹¹ Jich yu'un ay lotil-lej m'ulil la stojic te jich la yalike la ca'lytic stojol yalike la cálytic stojol yac ta stoybá c'optayel Moisés soc te Diose xi scoplal yu'unic te Estawue. ¹² Jich te max'atic c'an tsalic ta c'op te Estawue la sjajch'es beyic yot'an soc te mamaletique soc te noj' teswane y u'un te mandaliletique. Jich sjumtayic ta staquel te Estawue. La yikic beel ta stojol te muk'ul Tsobleje. ¹³ La steje'anic lotil-lejm'ulil te jich la yali ké:jáin winie to ma scoms loa ta sbolc'optayel in xul snaj kawaltik soc te mandal. letike. ¹⁴ Soc ca'lyojtic stojol te la yal te ja' ya sjin te snaj te Dios te banti ay te Jesus Nazarete soc yas yantesbotic te stalel te jkush'lejaltik cu'untik le layalbotic jilel te Moisese-xl'lc. ¹⁵ Jich te max'atic ncallic ta muc'ul tsobleje spisilic la sna'lli y beyic sit te Estawue. la Dios te site.

Capítulo 7

¹ La yal jich te muk'ul sacerdote ¿ yu'un bal smelelil into ² Te Esteban la yal '' kermanotak sok tatiletik ayawayonikstojol: Te Dios yu'un utsilal la yak'sba ilel ta stojol te jtatik Abraham te k'alal ay ta Mesopotamia, k'alal ma to nainem ta Harán; ³ Ja la yalbey: Ijtaya te ja k'inal sok te ja pat ja xujk' ba'an ta bay lum te ya jkak' bat ja wilj ⁴ Ta patil la yijktey jilel te lum yu'un Caldeos jich bajt'ta kuxinel ta Harán; le to tel bajt, patil k'alal laj te'state, te Dios la yik'tel ta bay jlumaltik, le te banti kuxinematik ta ora into. ⁵ Mayuk la yak'bey xejt'uk te k'inal,. Mayuk, ni xujtuk te banti ya yak' te yakane. Ja la sch'uun manchukme Abrahan mato ayuk snich'ana, TE JA YA YAK'BEY TE LUM K'INAL, YA YU'UNIN SOK YA YAK'BEY JILEL TE MACH'A PATIL YA XTAL YU'UNE. ⁶ Jich albot yu'un Dios: JA TE MACH'A PATIL YA XTAL YU'UNE TE YAKUK XKUXINEL JUN CHEBUK K'A-AL TA YAN LUM SOK TE MACH'ATIK KUXINEMIK LEA YA IKOTIKBEL TA MOSOINEL SOK YA YICH'IK UTS'INEL TA BAJK'JAWIL ⁷ JO'ON YA JLIKBEY SMUL TE MUK'UL LUMETIK, TE JA YA XK'OTIK TA MOSOINEL; XI TE DIOSE, JICH TA PATIL JAIK YA XLOK'IKTEL SOK YA ME YICH'ONIK TA MUK LEA'. ⁸ Ja la yakbey te Abraham jun trato yu'un te circuncision, ja jich te Abraham tal statin te Isaac la yak'bey circuncision ta swaxukebal k'aal. Isaac jich tal statin te Jakob, te Jacob te ja statik te lajcheb tul te namey tatiletike. ⁹ Te tatiletik ta skuenta sbik'tal yot'an yu'un te José la schonik bael ta Ejipto, ja joimbil le yu'un te Diose. ¹⁰ La skoltay lok'el ta spisil swokolil, sok la yakbey sbijil sjol ta stojol Faraón ajwalil yu'un Ejipto. Faraón la yotses ta ajwalil yu'un Ejipto sok spisil te snae. ¹¹ Jich tal winal ta spamal Ejipto sok Canaan sok bayal wokolil jich te tatiletik jk'untike ma la sta swe'elik. ¹² Te k'alal la yastojol te Jacob te ay trigo ta bay Ejipto ja la stikumbael ta snelal te jchichmamtiketike ¹³ Ta schebal buelta José ja la yak'sba ilel ta stojol te sbankiltake; jich te Faraón la snabeysba te sbankil yisnab te José. ¹⁴ José la stikun sujt'el te sbankiltak ta yalbeyel te Jacob te stat te ya xtal ta bay Ejipto; sok spisil te spat xujk'e, jolajuben chawinik (75) ta spisil te ants winiketike. ¹⁵ Ja jich te jacob kotel ta Ejipto; patil k'alal way sbak'etal sok nix te jchichmamtiketike. ¹⁶ Jaik la yich' ikbeel ta siquem jich la yich'ik mukel ta smukenal Abraham te la smambey ta palta te snixnab te Hamor ta Siquem. ¹⁷ K'alal le nopol yorail ya xk'ot ta pasel te bina smelelil yaloj te Diose ta stojol te Abraham, te lum yak ta ch'iel sok yak ta esmajel ta Ejipto. ¹⁸ Ja to k'alal och yan ajwalil ta Ejipto, ja jun ajwalil te ma snabeysba te José. ¹⁹ Ja in muk´ajwalilto la slo´lay te lumaltike sok tulan la yuts´in te namey jme´jtatike, jich albotik te ja´uk ya yak´ik ta milel te aletik yu´unike jich me ya xkuxinika. ²⁰ Te k'alal jich yak ta pasele ja't'ujbil ta ilel yu'un te diose sok la yich' k'uxtayel oxeb u ta sna te state . ²¹ Te k'alal la yich' ch'ojel lok'el te ch'in alale te yantsil nich'an te faraon la yik' sok jich laxch'ijtes te bit'il yale. ²² Te moisese la yich' p'ijuptesel ta spisil te beluk snopojik te ejipcioetike . ay bayal yip te sk'ope sok te yat'ele. ²³ Te k'alal nopol ayix ch'awuinik (40) ja'wil ya'wilal a te moisese, tal ta yo't'an te ba yil te yermanotak te ja'xnich'nabik te israeletike ²⁴ A'alal la yil ay tul te israelita te yak ta utsinela.te moises la eskoltay sok la yak bey stojta lajel te ejipcio wuinik te yak ta uts'inwaneje. ²⁵ Te moises la skuy te yakuk xkot'ta yot 'anik te yermanotak te jauk sk'ab te dios te ja ya xk oltaywane, ja'uk me to ma ba jich k'ot ta yo't'anik. ²⁶ Ta yan k'a-alil tal ta stojol chaoxtul sraeletik te yakalik tsacbel sbaikei klan slasmantesbey yo't'anik j jich la yalbeyik winiketik awermano abaik ¿bistu-uk ya a wuts'inabaik? ²⁷ Te mach'a yakta yuts'inel te spat xak'e , la kotp'in bael te moisese sok jich la yal ¿mach'ala yak'at ta ajwalil sok mach'a la yak'at ta chajbanwanej? ²⁸ ¿Yu'unbal ya ak'an te ya amilon jich bit'il la amil wojey te tul ejipcio ninike ? ²⁹ Te moises jb'at ta anel k'alal la yaiy stojol te beluk albote jich ak'atbuj ta yan lum winik te banti sk'inal mediantetike le ayina te ch'eb xnich 'nabe Te ³⁰ k'alal k'ax cha'winik jawil le'ae, chikna tal ch'ul abat ta bay jochol takin k'inal ta monte sinai,ta banti yak ta tilel k'ak' ta bay jpegt' ch'ix ³¹ Te k'alal la yil te moises te k'ak'e, chagb nax la yila_a te k'alal noptsa beel ta yilel chiknaj tel te sk'op te kajwaltike jich la jial: ³² "Jolon te dioson yu'un te antiguo ame'-afatike ,te dioson yu'un te abrahame te isaaake sok te jacobe" te moises nik' yu 'un sok mala la sk'an la yil ³³ Tejkajwaltike jich la yalbey lok'esa te exanabe,yu un te banti tek'elate ch'ultesbil me ku'un te lum k'inale . ³⁴ Kiloj te bit'il ay ta woklagel te lum k'uun ta bay egipto kayobey stojol te yajg'anike, jich ko.ontel ta skoltayel .ta ora to la me; yu'un ya jtykunat bael ta egipto. ³⁵ ja'in moises to'ma la sk'anik melel jich la yalbeyik: ¿mach'a la yak bat awatiel ta ajwualil sok ta chagban wanej ? ja'uk meto dios la yak' bey yat'el ta ajwualil sok ta koltay wanej . te diose la estikumbael ta sk'ab te ch'ul abat te chiknagta bay jpegt ch'ixte te yak ta tilele . ³⁶ Te moises ja nix la slo'k'es tel te israeletik ta egipto,ta banti la spas jchajb atleliletik sok señaeletik sok ta bay tsajal muk'ul ja'(mar rojo)sok cha'winik (40) ja'wil ta bay muk'al jochol takin kinalej. ³⁷ Ja'nix te moises te la yalbey te lum israel :tediose ya me sajch'ex tul alwuaneg ta atojolik sok te awermanotake jich bit'il te jo'on alwanejone ³⁸ Ja´nix te Moises te ay ta tsoble ta bay jochol takin k´inal sok te ch´ul abat te k´oponot yu´un ta bay wits Sinai. Soku-uk te chich mamiletik, sok te la yich`te k`opetik yu´un te kuxinel te la yak´botike. ³⁹ Jauk me to te chich-mamtik nameye ma la sk´an yich´beyik ta muk´te smantal te Moisese sok la sk´e sbaik lok´el ta stojol sok la sk´an yot´anik te ya sujt´ikbael ta lum Egiptoe. ⁴⁰ Ja la yalbeyik te Aarone: PASBOTIK KAJKANANTIK SWENTA YU´UN YA XNE-ELAJ TA BEEL KU-UNTIKA. JA MA NATIK TE BILA LA SPAS TE MOISES TE JA LA SLOK´ESOTIK TEL TA SLUMAL EGIPTO. ⁴¹ Jich yu'un la spasik kot alal wakak.Te la yak'beyik milbil smat'on te ya jkananike binax yo'anik yu'un te beluk la spasik sok te sk'abike. ⁴² La ak'e sbabel te Diose ja jich ik'tayotik taxch'unel te ex'etikteayik ta ch'ulchane jich bit'il ts'ibubil ta sjun te alwanejetik:¿ JA'EX LUM ISRAEL AY BAL LA AMILBONIK CHAMBALAMETIK JMAJT'ANIN TE CH'AWANIK (40) JA'WIL TE AYEX TA MUK'UL JOCHOL TAKIN K'INALE? ⁴³ LA ACH'UNBEYIK YAWIL TE LOTIL DIOS MOLOK SOK TE EK' YU'UN TE LOTIL DIOS RENFAN,JANIX JICH TE LOK'OMBAETIK TE LA APASIK TE B''ANTI LA ALAJIN ABAIK TA STOJOLE JICH ME YA KIK'EXBAEL TA K'EJELTO TA BABILONIA. ⁴⁴ Te namey k'inal jme'jtatik yich'ójik te nailpal, yu'un te tratoe ta bay te jochol takin k'inale, jich la yich' pasel te bit'il la yal Dios ta stojol te Moises te ak'bot yil señail te bi yilel ya spase. ⁴⁵ Ja'in to ja snail pak'te chich mamtik namey ta ja'ik yich'ojiktel ta jochol tak'in kinal sok te Josueje. Jain to ja k'ot ta pasela te k'alal och spojbeyik te sk'inalik te muk'ul lumetike te janix la yich'ik lok'esel yu'un te Diose ta stojol te chich mamtike , ja to k'alalaytak'iinalate Davide. ⁴⁶ Te macha' lek ilot yu'un te Diose; sok te la sk'ambey te yakuk x-akbot spasbey sna te Dios yu'un te Jacobe. ⁴⁷ Ja nix te Salomon te la spasbeysna te Diose. ⁴⁸ Ja me to, te mach'a tojol aye ma ba kaxin ta na te paobil yu'un sk'ab winik jich bit'il ya yal te alwanaje: ⁴⁹ TE CH'ULCHANE JA SMUK'UL NAKTIJIB JA TS'IL-IN TE BALUMILALE JA SKASTITIB TE KAKANEJ . ¿BIN YILEL TE JNA TE YA APASBONIK TE JAEXE? xi' te kajwaltikej ¿SOKBIN YILEL TE B'ANTI YA JKUX KOT'ANEJ? ⁵⁰ ¿MA BA JAUK Y'AT'EL K'AB SPISIL IN TO? ⁵¹ Te ja'exe ma xk'ot awo't'anik sok ma ba awich' ojik circuneisión ta awot'anik sok ta achikinik, te jaexe ma la k'an awilik te ch'ul Espiritu santoe; jich nix la apasiku-uk te bit'il la spasik te chich mamtik nameye. ⁵² ¿Ay bal tuluk te alwanejetik te ma ba la yich'ik nutsel yu'un te chich mamtike? Jaik la smilik te alwanejetik te mach'a ne-el la yalbeyik sk'oplal te mach'a toj yot'anike, in ts' i-in te jaexe la awak'ikix ta k'abalu-uk sok la amilikix u-uk ⁵³ Te jaexe la wich'ikix te mantalil te la yak'beyex te ch'ul abatetike, ja'ak me to ma la ak'ejik. LAJ TA MILEL TE ESTEBANE' ⁵⁴ Ja'uk me ta te k'alal la yaiyik stojol te beluk la yal te Esteban ta ba muk'ul tsobleje bayal ilinik yu'un ta k'axem to xan sok la xk'ux yeik yu'un te la' yot'anike. ⁵⁵ Jauk me to te k'alal noj ta yot'an te Espiruto santoe.jich la yil moel ta ch'ulchonile la yilbey xojobil yutsilal te Diose; Sok jich la yil tek'el ta bay swalel sk'ab te Dios te kajwaltik Jesucristoe. ⁵⁶ Jich la yal te Estebane: ''Ilawilik jamal ya kil te ch'ulchane,sok te nich'anile le' tek'el ta bay swael sk'ab te Diose'' ⁵⁷ Ta bay te muk'ul tso'bleje tulan awanik yu'un sok la smakik te xchikinike sok jich la lumtayik ta tsakel. ⁵⁸ Jich yu'un la slo'k'esik ta bay ti' lam te Estebane le' la xch'ojik ta ch'en-a;Te mach'atik la yak'sbaik ta testiko'e la yak'ik jilol te sk'uik ta bay yakan te tul ch'iel winik te Saulo sbi-ile. ⁵⁹ Te k'alal yakalik ta xch'ojel ta ch'en-a te Estebane pak'al ta sk'oponel-a tejkawaltke jich yak ta yalela-a ''kajwal Jesus ich'bon me te ch'ulelej. ⁶⁰ La skejan sba jich tulan awan: ''kajwal,ma me xawich' ta wenta ja in mulilto te beluk la spasike.'' Te k'alal jich la yal te Estebane way sbak'etal

Capítulo 8

¹ Te saulo lek yut'on yu'un te la"laj ta milel. jJich ora jajch' ta yich'ik nutsel to ch'unjoletik ta bay jJerusalen: Jich spisilik pujk'ik balel ta banti lura Judea sok Samaria, Ja'kanix Jilik ta lum Jerusalen te mach a pujk'kopetike. ² Te winiketik te mach'aitik xch'unej yalel Te dios loajt'ik ta samukel te Estebane jich kajik ta bayal smel yot'anik yu'an. ³ Jich te Saulo la yuts'in ta bayal te ch'anjeletik, ya x-och ta nanatika jich ya yich'ikte jochel lok'eltela te ans-winiketike jich ya yich'ik ik''elbela ta bay chukibal ⁴ Te mach'aitik pujk'ik bael ta bay lum Judea Sok Samaria yakik ta xchoibela te so'on te Diose. ⁵ Jich te Felipe kobel ta bay lum Samaria jich la xcholboy sk'oplal te Jesuse. ⁶ Jich te ans-winikotike la yayikstojol Sok la yilik te senaitik te la spas te Felipe jich steJk'ol te ans-nlineke la xch'ambeyikxan yaystajal te skop yayej te Felipe. ⁷ Te bayala te ans-winiketik te mach'a yich'tilio pukajetik ta yat'an kajik ta lok'elbael Jich talan awunik,Jich te macha ma' xbemenika Sak te koxoetike kajik ta cha'abel. ⁸ Jich te lum binub yot'anik ta stejk'lik ⁹ Ja'uk me to ay tal winik te Simon sibe-ile te mach'a ya spas te brujeria te k'a yema te chajbanax ya xbajt'a te ans-winik te k'alal ya yala te talan sk'oplal stukele. ¹⁰ Stejk'el te samariatike,ta k'alal alal sok ta muk'ul ans-winik ya xch'ambeyik stajol te sk'op,jich la yalbeyik Sk'opla; Ja'te winik meto Ja' smuk'ul yu'el te Diose;ja' swenta yu ' un te yo yich' álbél te muk' Sk'opial stukele. ¹¹ Jaik'meto la ya ybeyikstojol te sk'op,jich yanax ya yays_baik yu'una,melel bayalix k'a-ala te lo' la y bilik swenta yu'un te brujeria te ya spasas. ¹² Ja' uk me to te ans-winiketik la xch'umbeyik te sk'op te Felipe yu'un ta swenta te xch'ul sk'op te bit'il Já ay ta ajwalinel te Dios sok la xcholbel sk'oplal te Jesuse.Jich la yich'ik ja' te winiketike sok te antsetike. ¹³ Jichuk te Simón la xch'u-un sok ak'bot yich' ja' jich spisil orala sjoin te Felipe: te k'alal la yil te señartike,sok te tulan at'eliletike te yak ta pastajela,chajp' naxa la yaysba. ¹⁴ Jich te alnlanejotik ta bay lum Jerusalen te k'alal la yaiyik stojol te la xch'u unikix te sk'op te Dios te samariatike,la stikunbael te Pedro sok te Juan. ¹⁵ Te k'alal k' otik ta bay lum Samaria, la sk'oponik te Dios Swenta yu'un yakuk yich'ika te ch' Espiritue. ¹⁶ Melel moyuk mach'a yich'aja te ch'ul Espiritue,ja nax yich'ojik ja' ta swenta te sbi-il te Jesuse. ¹⁷ Jich te Pedro son te Juan lo skajanik sk'abik ta stojol te ans-winiketike,jich la yich'ik te ch'ul Espirutue. ¹⁸ Te k'alal la yil te Simon te la yich'ik te ch'ul Espiritue te alwanejetik, jich k'on la yak' takin yu'un. ¹⁹ jich la yal; ''ok'banik kueluk,Swenta jich te k'alal mach'a ya xtal ta tojol yaj kajambey te jk'ab ta stojolik jich-me ya yich'ik te ch'ul Espiritue. ²⁰ Te pedro jich la yalbey; lajan te ja'at sok te ja tak'in, melel k'anuk ja wich' te yu'el te Dios sok tak'in. ²¹ Te ja'ate xujt' moyuk ta wenta spasel in to, melel ma' tojok ja Wot'an ta stojol te Dios. ²² ja in to sujet'esa awot'an yu'un te ja mal , jich k'opona te kajwatike, yu'un yakuk yak'bat perdón swenta te bila amen ya snop te awot'ane, ²³ Melel ya jkil te mayuk sbujts's k'inal ,a way sok ay to xchukajak te mulile. ²⁴ T simón la sot jich la yal; k'opon bonik Dios yu'un ta tojol, manchuk ya xk'ot ta wenta te buluk la walik. ²⁵ k'alal te Pedro sok te pablo la xchol jilel te testigo k'op sok te sk'op te kajwaltike, jich sujt'ikbe ta lum Jerusalén. ²⁶ Ay tul ch'ul abat yu'un te cajwatike la yich' k'opnel te Felipeo jich albot; ''jajch'an ba-an ta bay Sur. Ta bay be te ya xjach'tel ta lum Jerusalen jich kael ya xbajt' la bay lum Gaza ( ja te be in to ja te xk'ax ta bay jochol takin k'inal). ²⁷ Jich jach' te Felipe bajt'.la stabael ta be tul efrope-winik,Eunuco-winik te tulan yat'el yich'oje yu'un candace,ja te ants te muk' ajwalil yu'un te Etiopetike ja te winik ja ay ta swenta te tesoro-etike.Te winik k'ot ta bay lum Jerusalen swento yu'un slajinsba ta stojol te Dios. ²⁸ Jich yak sujt'el be la sok skarreta ta be sok yakta sk'opanel te sjun te alwanej isaise. ²⁹ Te ch'ul Espirito albot te Felipe; ''noptsajan le imbay to te bay te ja karretae''. ³⁰ Jich te Felipe noptsabe ,la yaystojol te alwanej isais te yak ta sk'openela te sjun,sok jich la yal; ¿ya ba xk'ot ta awot'an te beluk yakat ta sk'openele? ³¹ Te etiope-winik la yal; ''¿ Bit'i ya xukun, ja to te ayuk mach'a ya stojteson baele?'',Jich yu'un la yalbey wokol te Felipe te yokuk xmoj sjoin nakle ta bay ta karretae. ³² Ja yak ta sk'openel te sk'op Dios te etiope-winik te jich ts'ibubile; jich ik'ot bael ta milel bit'il chij.sok jich bit'il alal chij te ma' x-awun te k'alal ya yich joxel te stsctsile,jich nix maba xjach' te ye e. ³³ pek'el lo yak'sba ,sok la yich' pajbel te lekil chajbanele;¿mach'a sk'an ya xcholber te sts'ambale? melel pojbot te xkuxlejal ta balumilal''. ³⁴ Jich te cunucu-winike la sjok'i bey te Felipe jich l yal; wokaluk, ¿mach'a sk'uplal in to te la yal te alwanaje? ¿ja ba sk'oplal la yalsba stukel yan ba ans-winik la xcholbey sk'oplal? ³⁵ Te Felipe kaj ta k'op; te bila ts'bubil ta isais ja yu'un te yich' cholbela Swenta yu'un te Jesus. ³⁶ Te k'alal yakalik ta be-ela, ay ja' la staik; te eunuco-winik la yal; ''ilawik, ay ja' li to.¿ ya ba xju' t e ya Jkich' te ja'e? ³⁷ Te Felipe la yal ; '' teme ya xch'un sok spisil awot'one , ya stak' ja wich' te ja'e. Te eitiope -wiinik la yal; '' ya jch'un te ja snich'an Dios te Jesucristoe. ³⁸ Jich te etiope-winik la yal mantal te yakuk komok te karretae.Jich koikbael ta bay te ay te Ja'e te Felipee sok te eunuco-winike,jich te Felipe lo yak'bey yich' ja' te eunuco-winike. ³⁹ Te k'alal lok'iktel ta bay ja',Jich te ch'ul Espiritue la yik'bael te Felipe ,Jich te eunuco-winik ma' la yilix te Felipe.Jich bayal sbujts' yot'an te cha'jach' ta beeele. ⁴⁰ Yan te Felipe chiknaj ta bay lum Azoto.Jich be-en k'axel ta bay lum-lumtik te yak xcholela te sk'op te Diose ta spisil na-natik,ja to k'ot ta bay lum Samaria.

Capítulo 9

¹ Te saulo, yakta yalel te ya skan smil te nopojeletik yu'un te kalwaltik yu'un skontroinoj, bat' ta stojol te muk' sacerdotee. ² La sk`anbey sts'ibujanetik yu'un te Sinagogaetik ta Damasco skuenta yu'un te me ay mach'a la sta winik o ants te ja st'unetik te be into, jich ya stak' yik'tel ta chukel ta Jerusalem. ³ k'alal yak ta beel ta be sok nopol ya xk'otix ta Damasco ora nax juyot ta xojobal te k'inal te koemtel ta chulchan; ⁴ chay koel ta lum sok la ya'iy k'op te jich la yal: "'Saulo, Saulo, ¿ bistuk te yak ta ja nutsbelone?" ⁵ Te Saulo la sak': ''¿ Mach'a ata kawal?'' la yal te kawaltik: jo'on Jesus te mach'a ya kat ta snutsele; ⁶ Jach'an ochan bael ta muk'ul lum, la me yalbatik te bek ya sk'an ja pase. ⁷ Te winiketik te suinejik ta beel te Saulo tek'ajik sok ma k'opojik, melel la yaiyik stojol te k'op, ja'uk me to mayuk mach'a la yilik. ⁸ Te Saulo la stam sba jajch'el ta lum te k'alal la swik' sit ma ba la yilix k'inal; ja yu'un la snitik ta sk'ab, jich la yik'ikbel ta Damasco. ⁹ Oxeb k'aal ma la yil k'inal sok ma ba we' ni ayuk bi la yuch'. ¹⁰ Ay tul nopojel ta Damasco te Ananias sbiile, k'oponot yu'un te kawaltik ta stelemal yilele: ''Ananias''. xi: ''Le' ayonto, kawal''. ¹¹ Albot yu'un te kajwaltik: ''jach'an, baan ta bay te calle Derecha sbiil, ta bay sna Judas jok'iya te tul winik te Saulo sbiil te talem ta lum Tarso le yak ta sk'oponel Dios ¹² Yu'un ak'botix yil ta stelemal yilel, tul winik te Ananias sbiile te yak ta talel ta stojol sok ya skanjanbey sk'ab ta stojol yu'un ya xjam a te site''. ¹³ La sjak' te Ananias: ''Kawal, bayal kayojbey sk'oplal te winike, te bayal la yuts'inley te mach'atik ch'ultesbil awu'un ta Jerusalen. ¹⁴ Ja yich'o tulan yat'el yu'un te wolwanej sacerdoteetik te ya xchuk bael spisil te mach'a ya yalbat wokol ta biile''. ¹⁵ La yal te Kawaltik: ''Baan, melel tsabilix te ya xtuun ku'un, te ya yich' beel te biil ta stojol yan lumetik sok ajwaliletik sok te snich'nab Israel; ¹⁶ Ya ka'bey sna' te ya me xk'ax bayal swokol ta skuenta te biile''. ¹⁷ Jich bajt' te Ananias, sok och beel ta na. La skajanbey sk'ab ta stojol, jich la yal: ''Kermano Saulo, te kajwaltik Jesús, te la yak' sba ta ilel ta atojol ta be te banti yakat ta talel, ja la stikunon tel skuenta yu'un ya xjam te asit sok te ya xnojat ta ch'ul espiritu''. ¹⁸ Ora nax ch'ay koel te bila makbil sit yu'un te Sauloe jich yilel te bit'il sulil chay, jich la yil k'inal; jach tel sok a'bot yich' ja'; ¹⁹ We' jich la yich' yip. Ay k'aal jil sok te nopojeletik te ayik ta Damasco. ²⁰ Ta ora nax jajch' ta yalel ta bay sinagogaetik te ja' snich'an Dios te Jesús. ²¹ Spisil te mach'a la yaiyik stojole cham nax la yaiyik yu'un jich la yalik: ''¿Ma bal ja'uk te mach'a yak ta slajinel ta Jerusalen te mach'atik ya yich'ik ta muk' te biilile? Ja' tal yu'un te ya yik'otikbel ta chukel ta stojol te wolwanej-sacerdoteetik ²² Ja' uk me to te Saulo la yich' xan yip sok la yak' xiwel ta stojol te judioetik te nainemik ta Damasco yu'un la yak' ta ilel te Jesuse ja nix a te cristo ²³ K'axix bayal k'aal a, te judioetik junax la chajbanbeyik sk'oplal ta milel te Sauloe ²⁴ Ja'uk meto la yaiy stojol te Saulo te bila chapal yuunike. K'aal ta ajk'ubal la skanantayik te tinelelike yu'un ya sk'an smilik ²⁵ Ja' yu'un te nopojeletik yu'une la yik'ikbel ta ajk'ubal, la skojt'esik koel ta muk'ul moch ta spat sts'ajk' ²⁶ K'alal tal ta Jerusalén, te Saulo la sk'an sjuin sba sok te nopojeletike, ja'uk meto spisilik la xi'ik, melel ma ba sch'unojik te ja' nopojele. ²⁷ Jich yu'un te Bernabe la yik'tel ta stojol te jpak-k'opetike. La xcholbey yaiyik te bit'il te Saulo la yil ta be te kajwaltike sok te k'oponot yu'une, sok te bit'il ma xijw ta cholel ta skuenta sbiil jesús ta Damasco. ²⁸ Ja' la stasbasok te k'alal ya slok'ikbel sok ochiktel ta Jerusalén, ma xiw sk'opoj skuenta sbiil te kawaltik Jesús. ²⁹ La stsal baik ta k'op sok te judioetik te ya xk'opojik ta griego-k'op; ja' yu'un te ya sk'an smilike ³⁰ K'alal la sna'ik stojol te kermanotaktike, la yik'ikbel ta Cesarea, la stikonikbel ta Tarso. ³¹ Jich yu'un te ch'uunjeletik ta spamal sk'inal Judea sok Galilea sok Samaria ay lamal nax k'inal yayik sok la yich' yipik sok la xi'ik spisil ora te kawaltike, la yich'ik koltayel yu'un te ch'ul Espiritu sok esmajik ta bayal. ³² Jich te Pedro bajt' ta spamal lum, bat' yil te mach'atik ch'uunjeletik te mach'a nainemik ta Lida. ³³ Le la sta tul winik te Eneas sbiil, ayix waxakeb ja'wil ay ta swaeb yu'un mastak' stisbaj. ³⁴ Te Pedro la yalbey: ''Eneas, te Jesucristo ya ch'abtesat. Jajch'antel chajbana jilel te awaibe''. Jich ora nax jach'el. ³⁵ Jich spisil te mach'atik nainemik ta Lida sok ta Sarón la yilik te winike, jich' la sujt'es yo'tanik ta stojol te kajwaltik ³⁶ Ta lum Jope ay tul ants te nopojel Te sbiile ja'Tabita, te k'asesbile ja' ''Dorcas''. Te ants nojel ta lekil a'teletik sok la sk'ebanbey me'baetik te bek ay yu'une. ³⁷ Jich ora a, tsajk'ta chamel sok laj; k'alal la sapik la yak'il ta xch'a kajal na. ³⁸ Te lum Jope nopol yiloj sba sok te Lida, te nopojeletik la yayik stojol te leaya te Pedro, ja yu'un la stikunik beel cha'tul winiketik ta yalbeyel wokol: ''Ora me xtalat, xiik''. ³⁹ Jich te Pedro Jach'atel la sjuinbel. K'alal k'ot, la yik'ik beel ta xcha'kajal na. Spisil te me'ba antsetik tek'elik ta stojol, yakalik ta ok'el sok la yak'beyik yil te k'u'ul pak'aletik te pasbil yu'un te Dorcas te k'alal suinejikto a. ⁴⁰ Te pedro la stikun lok'el ta spisilik te mach'atik ayik ta na, la skejan sba, sok la sk'opon Dios. La sut sba ta stojol te mach'a lajeme, jich la yalbey: ''Tabita jajch'an''. Jich wijk' sit, k'alal la yil te Pedro la snajk'an sba. ⁴¹ Te Pedro la stsakbey te sk'abe la stejk'an jach'el; k'alal la yik'tel te ch'unjeletike sok te me'ba antsetike, la yak'bey yilik te bit'il kuxulixa. ⁴² Ta spisil Jope la yaiyik stojol te bila k'ot ta pasele, jich tsobol ants-winiketik la xch'uunik te kawaltik. ⁴³ Te Pedro bayal k'aal jalaj ta Jope sok tul winik te sbiilinoj Simón, te ja' yat'elinoj sk'atesel nuj k'ul.

Capítulo 10

¹ Ta ora to, ay tul winik ta banti lum Cesarea, Cornelio te sbi'ile, ja tul wolwanej te ya stsob te soldadoetik te italiano sbi'ile. ² Ja tul winik te ja baem ta yot'an sle'el te Diose, te ya yich' ta muk' te Diose sok spisil te mach'a ayik ta yutil snae: ya yak' bey bayal tak'in ta stojol te lum Judioetike sok spisil ora yak ta sk'oponel te Diose. ³ Ay niwan oxeb ora k'aal a la yil ta sjamalil ta jun sna' jibal jtul ch'ul abat yu'un te Diose te tal ta stojole. Te ch'ul abate jich la yalbey: ''¡Cornelio!'' ⁴ Te Cornelioe la sk'eluy te ch'ul abate sok ay ta bayal xiwela jich la yal: ''¿Belukaa kajwal?'' te ch'ul abate la yalbey: ''Te sk'oponel Dios awu'une sok te majt'anil tak'in te la awak'bey te mebajetike moix bael jich bit'il majt'anil te ay sna'jibal ta stojol te banti ay te kajwaltike.'' ⁵ Ta ora to, tikuna bael winiketik ta bay lum Jope swenta yu'un me ya awiliktel tul winik te Simón sbi'ile, ja te Pedro ya yich' albeyele. ⁶ Ja' yak ta jilel sok tul winik te ya sk'ates nujk'uletik te Simon sbi'ile, te snae ay ta nopol ti' mar.'' ⁷ Te ch'ul abat te k'opoj soke bajt', te Cornelioe la yik'tel cheb abatetik yu'un, sok tul soldado te yich'oj ta muk' te Diose. ⁸ Te Cornelioe la xcholbey ya'iy ta spisil te beluk k'oem ta pasele sok la stikun bael ta banti Jope. ⁹ Ta ora to, ta yan k'aalil, nopolix olil k'aala, te k'alal yakalik bael ta be'el, sok te noptsajikix bael te banti te lume, te Pedroe moj bael ta xcha' kajal na' ta sk'oponel te Diose. ¹⁰ Jich yu'un la ya'iy winal sok yot'anuk nax te ay bina slajine, te k'alal yakalik ta xchajp'anel we'lil a te ants winiketike, la yich' ak'bel sna' stojol; ¹¹ la yil te jamal te ch'ulchane jich yilel te bit'il jun muk'ul sabana te yak tel ta koel ta k'alal balumilal, te yak ta koeseltel ta xchanebal xchikin. ¹² Ta bay sabana ay spisil ta chajp' chambalametik te chaneb to yakanike sok te beluk ya stas baik ta lume sok te jamal mutetik. ¹³ Jich yu'un ay jun k'opil te k'oponote: ''Pedro jajch'an, milaj sok lajinaj.'' ¹⁴ Jich la yal te Pedroe: ''jo'o, kajwal, melel mayuk ba lajinoj ni' xujt'uk te beluk ma lekuk sk'oplale sok te beluk ila biy sbae.'' ¹⁵ Te k'opile, k'oponotxan ta xchebal buelta: ''Te beluk lekubenix yu'un te Diose, ma xa awalbey te ma lekuk sk'oplale.'' ¹⁶ Oxeb buelta te jich k'ot ta paseltoe sujt' moel ta ora ta ch'ulchan. ¹⁷ Ta ora to, k'alal te pedro te mero ch'ayem nax k'inal yaiy yu'un te beluk me ya sk'an yal te beluk la yich' akbeyel snajstojole, la sk'eluy yil te winikwtik te tikun biliktel yu'un te Cornelioe tek'atik ta ti nail, ta patil te k'alal yak'obeyik tel yipal te ya xk'otik te banti ay te nae. ¹⁸ Jich la sk'oponik sok la stjok'eyik teme ja' te Simon te Pedro ya yalbeyike, sok teme le' yak ta jilelae ¹⁹ Te k'alal yak to ta snopel a te pedro yu'un te beluk la yich' akibeyel sna' stojole, te ch'ul espiritue la yalbey: '' ilawil, ay ox-jtul winiketik ya sleat. ²⁰ Jajch'an sok koan bael sok ba'an sok. Ma me xche'baj ta awot'an te ya xba'at' soke, melel jo'on la jtikuntel ²¹ Jich yu'un, te pedroe kojbael te banti ay te winiketike sok la yal: '' Jo'on te mach'a yak ta a le'elike. ¿ Bistu'uk te talatike''. ²² Jich la yalik: '' ay tul wolwanej te Cornelio sbi'ile, ja tul winik te toje sok te ja tich'oj ta muk' te Diose, sok te lek sk'oplal yu'unik ta bantita spamal judioetik, la yich'albeyel yu'un jtyul ch'ul abat yu'un te Diose swenta ya stikunat ta ik'el, swenta yu'un ya la xba'at ta san, sok jich me ya stak'yaiystojol te beluk te ya awale. ²³ Jich yu'un te Pedroe la yalbey te yakuk x-ochikbaele sok te yak'uk xtilsoke. Ta yan k'alil te Pedroe jajch' sok bajt' sok te winiketike sok cha'oxtul yermanotak ta jope te joinot baele. ²⁴ Ta yan k'alil, k'otik ta Cesarea. Te Cornelioe yak ta smaliyela aistsoboj spisil te mach'a junax aysoke sok te ay nopatik te mach'a k'ux ya yaysbasoke ²⁵ Sok jich k'ot ta pasel te k'alal och bael te Pedroe, te Cornelioe la sta sbasok, la skejansba sok la stinansba koel ta bay yakan swenta ya yich' ta muk'. ²⁶ Jauk meto te Pedro la skoltay te 'yakuk xach sba moele la yal: '' JAJCH'AN; TE JO'ONUKE WINIKONUK''. ²⁷ Yak to ta k'op sok-a te Pedro, te och bael sok la sta bayal ants-winik te stsobojsba'ike. ²⁸ Jich la yalbey: ''ja'utik ja na'ojik stojol te me lekuk ta ilel te ya sjokin sba,ya sta sba ta ilel te judietik sok te yun lume. ja'uk me to te Diose la yak' banix jna' stojol te muyuk mach'a ya jkalbey te ma lekuke sok te ilabile. ²⁹ Ja swentail te mayuk bi jach' kal te k'alal te ba awik'aniktalel. ³⁰ Cornelio jich la yal: ''Ayix chone k'aal te jich lan ora to.Janix jich yakon ta sk'oponel kaiwaltik ya oxe ora ta ba jna'; jich la jkil tul winik te tek'el ta jts'eele,xtil nax te sk'u spak'e. ³¹ Jich la yal: ''cornelio te ja k'ope la yayik te Diose sok nix te majt'aniletik te la awok'bey te mebaetike, julixta yot'un te Diose ³² Jich yu'un ay macha ja tikun ba'el ta jope,sok ik'atalel tul winik te sbil Simon te yan sbile Pedro xi sbiil .le yak' ta jilel ta sna te Simon te yot'elinej sk'atesel nujk'ul te na'inem ta sti' jnuck'ul ja'e. ³³ Jich yu'un ta ora nax la jtikunat ta ik'el. lek te bit'il talate.Jich yu'un ta ora. le ayotikix ta jpisiltik to sit te Diose.ta yoyel stojol spisil te bek ak'bilat anop yu'un te kajwaltike: ³⁴ Jich yu'un te Pedro jach ta k'op,jich la yal:''Jamal ya jkal.jna'o te Diose mayuk mach'a tul nax lek ye yil. ³⁵ Ja yu'un ta ju ju pam lum,chikan mach'a-a ya yich ta muk sok te ya spas te bina toje ja lek ya yil. ³⁶ Ja'atik anajik stojol te k'op te la yich' albel te lum Israel ,te k'alal la yalbey te lek yach'il k'op yu'un te lamal k'inal ta swenta te kajwaltik Jesucrito te ja yu'uninej spisile. ³⁷ Ja' atik nix ja na'ojik stojol te bitik k'ot ta pasel,e, ta spamal judea te ja to juch talel ta Galilea,te Juan la yulbey sk'oplal te ich' ja'e; ³⁸ Sok spisil te bitik k'ot ta pasel yu'un te la yak' na'el stojol te Jesus te Nazaret xi sk'oplaple sok nix bit'il Dios la snojesta xch'ul Espiritue sok yu'el.Te bit'il jach ta spas te bina leke sok te jach' skoltey te chameletike, ja nix jich te mach'atjk uts'inbilik yu'un te pukujetike,melel te Diose jokinbil yu'un ³⁹ Te ja'otik ja la kiltik spisl to, te bilik la spas te kajwaltike ta stojol te lum judio ta Jerusalen.jak Jesus to ⁴⁰ ja te la smilike, la sjip'anik Ja'uk me to te Diose la sjats'es ta yoxebalan k'aal sok nix la yak'te la yich' nabel sbae ⁴¹ Ja'ukme to, ma ta spisiluk te lume,janax te mach'atik la yich'ik tsa'el yu'un te Diose ta ne'elalto, jo otik nix te we-uch'ajotik sok,te k'alal jach'ixtel ta ainemetik-a ⁴² Ja la yalbotik montal te ya jcholbeytik yay te lume son te ya jkak'tik ilel te ja la yich tsa'el yu'un te DIose te jaya slikbey smul spisil te mach'a wayemik sbak'etalike . ⁴³ Ja me te macha la yalbeyix ssk'oplal te ne'el alwanejetike,te mach'atik ya xch'uune ya me xju te ya staik poton yu'un te smulike ta swenta sbi'il ⁴⁴ Yak ta ta k'op-a te Pedro ,te ch'ul Espiritue tal ta stojolik te mach'atik yakik ta yayel stojole te k'ope. ⁴⁵ Te ants-winik te sjoknojtel te Pedro te pajal ch'unjeletik soke te yich'ojik te circunsicione, ta spisilik chamnax la yayik te ch'ul Espiritu jul ta stojolik u'uk te mach'a yan lum kuybilike. ⁴⁶ Melel la yayik stojol te yan lime yakalik ta k'op ta yantik nax k'op sok yakik ta yich'el ta muk' te Diose, jich yu'un te Pedro la sut: ⁴⁷ ¿ay bal mach''a ma xyuk' te yich'ik ja' in ants-winik to,te jich la yich'ik ja' te ch'ul Espiritu jich bit'il te la kixtikix u'uke? ⁴⁸ Jich yu'un la yalbey mantal te aka yich'ik ja' ta sbi'il te Jesucristo jich la sk'anbeyik te bayaluk k'aal xjilik xan ta stojolike.

Capítulo 11

¹ Jich te jpuk k'opetik sok te yermanotak te ayik ta bay lum yu'un Judea la yayik stojolok te sch'uunejik x'u ka te sk'op te Diose te jyan lumetike. ² K'alal Pedro mobael ta bay Jerusalén, jich te mach'atik ju'un ayik sok te circuncisoetik kaj bek yalbeyik. ³ Jich laj yalik; te ja'ate la ajoinabaix sok te winiketik te jmaba yich'ojik circuncision janix jich weatik sok. ⁴ Jich te Pedro och xcholbey yay ta jchajbach'ap' jich la yal: ⁵ Te k'alal ayon ta lum yope, yakon ta sk'oponel Dios a jich jach kil te bitil pajal yilel sok muk'ul sabana pak' te likbil ta schanebal xchikin ko tel ta ch'ulchan, jich jul tel ta stojol. ⁶ K'alal te jkil la jnop: la jkil chambalametik te chaneb yakanik te ayik ta sbaj te balumilalej, jti' wal chambalametik te yaj st'ajsbaik ta lumej sok te te-eltik mutetike. ⁷ Jich la jkaiy stojol jun k'op te jich la jyalbon: jach'an Pedro mila ati sok we'an. ⁸ Jich laj kalbey: jo'o kajwal, te jo'onej mayuk ochem ta jke te bina maba lekuk sk'oplal sok te boloben sk'oplale, ⁹ Jich ta yan buelta te k'ope la sut bon tel k'alal ta ch'ulchan: "te beluk yaloj te Diose te sakubenix yu'unej ma me xa wal te ma lekuk sk'oplale". ¹⁰ Oxeb buelta jich k'ot ta pasel, jich spisil la yich stat'esel moel yan buelta ta ch'ulchan. ¹¹ La jtaj te ilel, ox tul winiketik tek'atik ta st'i te naj te winiketik tikumbiliktel, ta k'alal ta lum Cesarea. ¹² Te espiritu yu'un te Diose, la yalbon te ya xboon soke, manchuk me ya x-at' ta k'otan te yantike. Sok la sjoinonik bael uk wak tuk te kermanotaktike jich botik a ta snaj te winike. ¹³ Sok laj xcholbotik te bit'il la yi'il te ch'ul abat tek'el ta banti snaj, jich yak ta yalelaj to: ''jti kun bon tel tul winik ta Jope sok ik'aiktel sujt'el te Simone, te ja sbi'ilinej Pedro. ¹⁴ Te ja ya yalbeyex jun mantalil ja yu'un ya me ja ta ja kolel te ja'ate sok spisil ja naj. ¹⁵ K'alal jach'on ta k'op ta stojolik, te ch'ul espiritu tal ta stojolik, jich bitil k'alal jul ta xjajch'ibal ta jtojoltikuke. ¹⁶ Te jo'onej ajk'nax jul ta jol te beluk laj yalbon te kajwaltike: ''Te Juane la yak' ich' ja' sok ja'; yan te ja'exe ya me ja a wich'ik te ch'ul espiritue.'' ¹⁷ Jich yu'un, te me janix te Dios laj yak' beyu'uk tej smajt'anike jich bit'il laj yak' botikuke k'alal te laj ch'uuntike te kajwaltik Jesucristoe, ¿mach'aona te jo'one te ya jkom te Diose? ¹⁸ K'alal la yaiyik stojol spisil into mayuk bina la yalik, janax ochik ta yich'el ta muk' te Diose, ja nax jich och yalik into: "Te Dios la yak' sujt'es yot'anik te yantik lumetike.'' ¹⁹ Te mach'atik la yich'ik pujk'esel ta skuenta yu'un uts'inel te ja jach'aj te k'alal laj te Esteban lek la yich'ik pujk'eselik belaa ta bay lum Fenicia, Chipre, sok Antioquía, mayuk mach'a la yalbeyik yay te sk'op te Jesuse janax te Judioetike. ²⁰ Jich yu'un cha'ox tul winiketik yu'un lum Chipre sok Cirene, k'otik ta lum Antioquía la staik ta k'op te Griegoetike ja yu'un jajch'ik ta xcholbeyel yayik te yach'il k'op yu'un te kajwaltik Jesus. ²¹ Jokimbilik yu'un te yu'el te kajwaltike jich bayal mach'atik la xch'uunik sok la sujt'es yot'anik ta stojol te kajwaltike. ²² K'alal k'ot ayej ta stojolik te ch'uunjeletik ta Jerusalén: ja yu'un la stikunbael k'ejel to te Bernabé bajt' ta Antioquía. ²³ K'alal k'ot le-a la yilbey yutsilal te Diose, binub yot'an yu'un; jich kaj smuk' tejsbe k'inal yayik ta spisilik ja yu'un yakuk x-ainik ta stojol te kajwaltike, sok spisil yot'anik. ²⁴ K'ax lek yot'an stukel te Bernabé nojel ta ch'ul espiritu sok ay bayal xch'unjel yot'an, bayal mach'atik ochik ta xch'uunel te kajwaltik. ²⁵ Jich te Bernabé bajt' ta lum Tarso yu'un te ba slej te Sauloe. ²⁶ Te k'alal la stae, la yik' tel ta Antioquía. Jich jun jawil la sjoinik te ch'unjeletike sok la sp'ijtesik bayal ta tul te ants winiketike. Jich sbajbialan la yich'ik albeyel ch'uunjeletik te nopojeletik ta lum Antioquía. ²⁷ Ja yorail te k'ot sk'alel te cha'ox tul te alwanejetik te koik tel ta Jerusalén k'otik ta Antioquía. ²⁸ La stek'an sba te tule, ja' Agabo sbiil, la yich' tijel yu'un te ch'ul espitue te ya xtal muk'ul winal ta spamal te balumilale. Ja k'ot ta pasel a te k'alal ay ta ajwalil te Claudioe. ²⁹ Jich yu'un te nopojeletik la staik ta nopel ta jtulutul ta ya stikunbeyik koltayel te kermanotaktik te ayik ta Judea. ³⁰ Jich la spasik; te la stikumbeyik beel tak'in te ansianoetike ta sk'ab te Bernabé sok te Sauloe.

Capítulo 12

¹ Ja into, la sta sk’alelal te ajwalil Herodes te la yak’ sk’ab ta chaoxtul te jayeb ta tsob ch’uunjeletik ta bay sna te Diose, yu’un ya sk’an yutsin. ² La smil ta espada te Santiago te sbankil te Juane. ³ Te k’alal la yil ta patil te judioetike la smulanik te beluk k’ot ta pasel, ba yak’tel ta tsakeluk te Pedroe. Spisil into k’ot ta pasel ta sk’alelal we’ waj te mayuk slevadurae. ⁴ Te k’alal la yich’ixtel tsakela te Pedroe, va yak´ta chukel y la yak’ik chaneb ta tsob soldadoetik yu’un ya xkanantayota. Ja yu’un ya sk’anaa te yak ta ilel ta komon sitil ta stojol te lume, janax te me k’ax yorail te pascuae. ⁵ Jich te Pedroe la yich’ ijk’tayel ta bay chukjibal. Ja into, kajik ta sk’oponbeyel Dios, te mayuk skomjibal yu’unik, te jayetul ayik ta bay sna te Diose. ⁶ jun xan k’aal sk’anaa yuuna te Herodes te ya xba yak’ ta ilelaa. jai ak’ubalabi wayalaa te Pedro, lapal ta olil yu’un chatul soldadoetik, chukul ta cha’lijk’ kadenaetik; soy ay kananetik ta bay nopol sti’ tieneel yakik ta skanantayel te chukjibal. ⁷ Ilawilik, jun ch’ul abat yuun Dios ajk’nax chiknajtel ta stojol, sok la xojobtes te bay chukul te pedroe. La yich’ tsakel ta bay smoch te Pedroe jich la yich tijel sok jich la yich’ albeyel-into “jach’an ta ora”.jich ajk’nax til koel te kadenaetik te chukbila te sk’abe. ⁸ Te ch’ul abat jich la yich’ albeyel yu’un-into: “chajp’anaba, sok lapa te axanabe”. Te Pedroe Jich la spas, cha’ k’opoj te ch’ul abat jich la yal “ lapa te anajt’il k’ue sok ts’aklinawon”. ⁹ Jich te Pedroe la ts’aklin lok’el te ch’ul abate. Ma’ la sna’ te me stelemal yak k’oel te beluk yak ta spasel te ch’ul abate. La skuy te yak ta yilel ta swaich. ¹⁰ Ta patil te k’alal k’axemikixaa te sbabialan sok te xchebalan kanantayel, k’otik ta bay sti’nail te pasbil ta tulan tak’in, te jaix x-jach’ibalbeela te lume ; ja’into stukelnax kaj ta jamelbeel te ti’naile. Jich lok’ikbael sok koikbael ta bay bebeetik yu’un te lume, jich oranax ik’tayot yu’un te ch’ul abate. ¹¹ Te k’alal kux k’inal yaiy te Pedroe, jich la yal: “ta ora to ya jna’ te ja’ te kajwaltik te la stikuntel te xch’ul abat, sok jich la skoltayon lok’el ta sk’ab te Herodese, sok te mala yak’on ta ilel ta spamal te lum Judioe. ¹² k’alal la sta ta ilel spisil te beluk k’ot ta pasele, bajt’ ta bay sna Maria te sme’ te Juane te janix sbiilinej Marcos; bayal ch’uunjeletik stsobojsbaik le’a sok yakik ta sk’oponel Dios. ¹³ K’alal k’ot stij te ti’naile, lok’tel tul ch’iel ach’ix te ay ta abatinel Rode sbi’ilinej. ¹⁴ K’alal la snabeysba te ja sk’op te Pedroe, binubnax yot’an yu’un, jauk me to, ma la sjambey jilel te ti’naile, sujd’bael ta alimal ta yutil te nae ; jich k’ot yalbey te yantique te ja’ tek’el ta ti’nail te Pedroe. ¹⁵ Jich la yich’ sutbeyel te ach’ixe: “k’atbujatix ta jowel” jauk meto kajnanix yala te yu’unix melelae. Jich la yalik: ja’ix te xch’ul abat”. ¹⁶ Te Pedroe kajxan ta stijel te ti’naile, k’alal la sjamik te ti’naile, chamnax la yayik yu’un te k’alal la yilik te janixae. ¹⁷ Te Pedroe la spasbey señail sok sk’ab yu’un yakuk xkomik ta k’op, jich jach’ ta xcholbey sk’oplal te bit’il koltayot yu’un te kajwaltik ta lok’eltel ta chukjibal. Jich la yal: albeya yayik te santiagoe sok nix te kermanotaktike”. Jich lok’bael sok k’ejel bajt’ stuquel. ¹⁸ Te k’alal sakub te k’inale, te soldadoetike chamnax la yayik yu’un sok kajik ta sjok’ibesbaik te beluk k’oy ta pasel ta swenta te Pedroe. ¹⁹ K’axix yot’ana te Herodes ta sle’el sok manix la sta-a, te kananetik bajt’ik ta ich’el ta k’op sok la yal mantal te yakuk yich’ik milele. Jich yu’un lok’tel ta bay lum judea jich bajd’ ta cesarea sok le’ jilixaa. ²⁰ Te Herodese mero k’ax ilin ta stojol te ants-winik ta Tiro sok Sidón. la stsobsbaikbael junax a bajt’ik ta stojol. Ju’yuunik ta sujel sok sk’opik te Blasto, ja’ yoksk’ab te ajwalil, yakuk skoltayotik yu’un. Jich yu’un la sk’anik lamal k’inal, yu’uun le’ staik swe’elik ta sk’inal te ajwalile. ²¹ Ta sk’alelal te chapale, te Herodese la xchap’ansba, sok la slap te mero lekil sk’u’ yu’un ajwaliletik, sok la x-chot’ansba ta bay smuk’ul laktib, jich jach’ ta k’op ta stojol te lume. ²² Jach’ik ta aw te antswiniketik “¡ ja’ into ja sk’op yu’un tul dios, ma jauk sk’op winik!” ²³ Oranax te Herodese la yich’ejch’nestesel yu’un tul ch’ul abat yu’un te kajwaltike, skaj te ma ba la yalbey yutsilal te Diose; tok’tel schanul jich lajbael. ²⁴ Yan stukel te sk’op Dios muk’ub sok pujk’ xan ta alel. ²⁵ Te k’alal te Bernabe sok te Saulo ts’akaj yat’elik ta Jerusalén, sujt’ikbael; la yik’ibael sjokinik te Juan, te Marcos yan sbi’ile.

Capítulo 13

¹ Ja-ito ta banti snail sk'op kajwaltik ta Antioquia, ay cha-oxtul alwanejtik, ja sbi-ilik Bernabe sok Simon (te ya yalbeyk ijk'), Lucio te talem ta Cirene, manaem ( te pajal la yich'ch'ite sel sok te Herodes te ja ajwalil) sok te Saulo. ² Jun K'a-al te yakalik yich'el ta muk' kajwaltike sok skomojik swe-elike, te ch'ul espiritue jich' la yal: k'ejbonik lok'el te Bernabe sok te Saulo yu- un ya stak' spasik te at'el te la jk'iktel yu- un ³ Ta patilal te k'alal la skomik te swe-elik, la sk'oponik kajwaltik skajan sk'abik ta stojol te winiketik to. ⁴ Te bernabe sok te saulo la xchu-unik te ch'ul espiritue jich koikbel ta Seleucia; te leto ochik'tel ta barco jich' kotik ta pam lum yu-un Chipre. ⁵ Te k'alal atik ta pam lum yu-un Salamina, la xchol beyik sk'op te Diose ta banti Sinagoga yu-un te judioetik sok te ja yikojik te juan Marcos yu-un ya yich'il koltayel yu-un. ⁶ Yu-un te k'alal bajtik'tel ta spisil pam lum ja to ta Pafos, la staik tul p'ijil winik te lotil alwanej judio, te ja sbi-il barjesus. ⁷ Ja te p'ijil winik to ja xch'apoj sk'op te proconsul, sok Sergio Paulo, te ja p'ijil winik. Te winikto ju yu-un yikeltel te Bernabe sok Saulo ja yu-un te sk'an yaiybey stojol te sk'op te Diose. ⁸ Te Elimase ''p'ijil winik'' (te ja jich te yan sbi-ile) te ja la yaksba ta olil; sok k'an sjoetesbeybel te xch'unjel yot'an te proconsule. ⁹ Te Sauloe, te janix sbi'il xa te Pabloe, nojel ta ch'ul espiritu; la stojlin ta ilel. ¹⁰ Jich la yal: ''te ja-at xnich'anat te pukuj. Ja-ate nojelat pa pas lot sok beluk ma lekuk. Te ja-ate ja kontro pisil te beluk lek ta pasel. Te ja-ate ma wijk'tey ta sboltesel te toj be-etik yu-un te kajwaltike, ¿ ja-at la ja'pas? ¹¹ Jauk meto ilawil, te sk'ab te kajwaltike te kalal ta ba, ya xkatbujat ta ma sit. Ja-at ma stak'ya wil te k'ale. ''jich ch'ay koel ta stojol te Elimas tokal sok ijk'al; jach'ta sutimal yak ta sk'ambeyel te ants winiketik te yakuk stotesikbel ta sk'ab. ¹² Patil te procunsule la yil te beluk k'ot ta pasel, la xch'u-un, yu-un ch'amnax la yaiy yu-un te beluk la yak' ta ilel ta swenta te kajwaltik. ¹³ Ja-ito te Pablo sok te sjotak ochik ta barco ta Pafos k'otik ta lokel ta Perge ta Panfilia. Ijk' teyotik jilel te Juane sujt'el ta Jerusalén ¹⁴ Te Pabloe sokte sjotake talik ta k'alal Perge sok talik ta Antioquia ta Pisidia. Te lea bajt'ik ta Sinagoga ta jun k'a-al sabado jich najk'ajik. ¹⁵ Patil te k'alal ya yich' k'oponel te mantaliletik sok te alwanejetik. Te wolwanwejetik yu-un te Sinagogaetik la yich' tikumbel jun k'op te jich ya tal: ''kermanotak, te jaexe teme ay ayej ya walbeyik te ants winiketik, alaik''. ¹⁶ Jich yu-un te pabloe te k'alal tek'el som yak stijel te sk'ab; la yal: '' winiketik yu-un Israel sok te ja-atik te ya wichik ta muk' te Diose, ayawayik stojol. ¹⁷ Te Dios yu-un te pam lum yu-un te Israel te tsabil yu-un te mach'atik jmejtatik namey te la psik jun pam lum te k'alal ayikta ta lum yu-un Ejipto, sok stuyoj moel sk'ab ja' la yichik tikunel lok'el. ¹⁸ Nopol chawinik la stsik ta banti takin lum. ¹⁹ Te k'alal la sjim te lajuneb muk'ul lumetike te hay ta slum te Canaán, te la yak'bey te jlumaltik te lum swenta smajt'an. ²⁰ Spisil te beluk k'ot ta pasel jalaj lajuneb yoxwinik chabajk' jawil. Ta patilal te k'alal k'ax spisil te beluk pastaj, te Diose ak'bot tuneletik te Samuel te ja alwanej ²¹ Jich yu-un, te lume la sk'an wolwanej, te Diose la yak'bey te Saulo te ja xnich'an, tul winik te ja sjuy sba sok te Benjamine, jich ya xk'atbuj ta ajwalil cha winik jawil. ²² Jich te diose la sk'ejlok'el ta ajwalinel , ja la xjach moel te David ya xk'atbuj ta ajwalil yu-un ta swenta te David te Dios la yal: '' te jo-one jtaojix te David ta ja xnich'an te Jesé ta tul winik te jich ay te bit'il sk'an te jkot'ane; te ya spas spisil te beluk ya jk'an te ya pas. ²³ Te mach'atik ne-elik yu-un te winik Dios la jyich'iktel ta Israel tul kolteywanej, te jesuse, jich te bit'il ya yal jilel. ²⁴ Jaito jach'tel ta pasel k'alal, mato xtala te Jesuse, te Juane ne-el la yal te ich' ja' ta swenta te jsutik jkotantik ta spamal lum Israel. ²⁵ Te Juane te k'alal yak ta slajnel te yat'ele, jich la yal: '' mach'a ja nopik te ja-atike te belukonae? te jo-one maba ja te tsabilon. Jich ayawayik stojol, ya xtal tul ta jpat, te ma stak' te jo-on ya jlok'esbey te xanab ta yakan''. ²⁶ Jkermanotak, yalnich'nabex te Abraham, sok te mach'atik jayebix ya yichik ta muk te Diose, ja jku-untik te k'opetik yu-un koltayel ya yich' tikuneltel ²⁷ Melel te mach'atik kuxatik ta Jerusalén, sok te ajwaliletik yu-un te maba snatilambesbae. La spasik te k'opetik yu-un te alwanejetik te ya yich' k'oponel jujun sabado te yakik lajel. ²⁸ Te ja-atike mayuk smul la tabeyik te ya yich' milel yu-un la sk'ambeyik te Pilatoe te yakuk smil. ²⁹ Te k'alal juik yu-un spasel spisil te beluk tsibubil ta swenta, la skoesiktel ta banti jipil la yich' ak'el ta banti mukenal ch'en. ³⁰ Jauk meto te Diose la xjachtel moel ta banti aelmeletik. ³¹ Bayal k'a-al la staik ta ilel te mach'atik talik sok ta k'alal Galilea k'alal Jerusalén. Jauk meto te ants winiketik ja testigoetik yu-un te lum. ³² Jich te jo-otike yakotik yich'eltel ta tojolik te yach'il k'opetik ta skab beluk albilik jilel te namey jme jtatik. ³³ Te Diose ja stalemal yak'ojbotik te jo-otike, te jnich'nabex, te banti te Dios la xjach' moel te Jesuse yu-un ya xcha' kuxin. Janix jichito tsibubil ta xchebal salmo: ''JA-AT XNICH'ANAT, JA TALON YU-UN TE YA XKATBUJON TA TATE''. ³⁴ Soknix te beluk la spas te Diose te la xjachtel moel te banti ayik te aelmeletik jich yu-un te sbak'etale ma sujtbel ta mulil, te Diose jich k'opoj: '' TE JO-ONE YA JKAKBATIK TE JA-ATIKE TE CH'ULTESBIL SOK TE SMELIL MAAJT'ANIL JA TE DAVID''. ³⁵ Jich yu-un te Diose ya yal ta yan salmo: '' TE JA-ATE MA WAK'TE JA SANTO YA YIL TE BELUK AMEN''. ³⁶ Ta patilal te David te k'alal at'ej ta stojol te mach'atik pajal xch'iel sok te ya sk'an te Diose, ja way, la yich' mukel sok te sme stat, jich la yil te beluk amen, ³⁷ Te mach'a la xch'a xkuxeltel te Diose ma la yil te beluk aman ta pasel. ³⁸ Te ja-atik nabilukabaike, kermanotak, ta swenta te winikto yac ta xch'ayel te jmultike. ³⁹ Te diose spisil te mach'a xch'unik ya yich' koltayel yu-un spisil te beluk pastaj yu-un ta swenta te leyetik yu-un te Moises ma stak' xkolotik: ⁴⁰ Jich yu-unito tsajteyabaik yu-un te beluk la yalik te profetaetik ma spastaj ta jo-olik: ⁴¹ "ILAWILIK, JA-ATIK TE MA K'ANIK, TE YA WICH'IK XIWTESEL SOK YA XLAJATIK; YU-UN TE JO-ONE YAKON SPASEL AT'ELIL TA SK'ALEL, JUN AT'ELIL TE MA XCH'U-UNIK), MANCHUK TEME HAY MACH'A X- ALBOTIK YAIY''. ⁴² Ta Pabloe sok te Bernabé te k'alal yakalik ta bael, te ants winiketik la sbik'talteyik te yakuk xcholik te k'opetik to te yan sk'alel ich' lewa. ⁴³ Te k'ala laj te tsoblej ta banti Sinagoga, bayal te judioetik sok te mach'atik sujt'esojik yot'anik la st'unibel te pablo sok te Bernabé, te ja k'oponotik sok la yakbeyik yipal te yakuk x-ainatik ta sbujts yot'an te Dios. ⁴⁴ Ta yan waxukeb k'aal ta sk'alelal kux ot'an, col spisiluk te lum laj stsobsbaik yu'un ta xch'ambeyel stojol te sk'op te kajwaltike. ⁴⁵ k'alal te Judioetik la yilik te bayal te mach'atik la stsobsbaik, nojik ta sbik'tal yot'anik sok ochik ta yalel te ma meleluk te beluk ya yal te Pabloe sok las sbol k'optetyik. ⁴⁶ Yan te Pabloe sok te Bernabe ma xiwik ta k'op sok jich la yalik into: " Spisil te sk'op te Dios ja puersa ne'el k'ot ta atojolik. La jkiltik te jaexe la a bajik, sok la awalik te ma ba ya stak' x-ochex ta bay kuxinel sbat'el k'inal, ilawilik, te jo'otike ya sut'otikbael ta bay yan lumetik. ⁴⁷ Yu'un jich la yalbotik te Kajwaltik: " Te jaexe ja la jkak'ex jich bit'il te xojobil k'ak' ta stojol te mach'a ayik ta yan lumetike, te jaexe ja me ya sk'an ya awich'ikbael kolel, ta stojol te lumetik te k'ejelto ayike". ⁴⁸ k'alal te yan lumetik, la yayik stojol spisil into, binax yot'anik yu'un sok yakiknax ta yalbey yutsil te sk'op te kajwaltike. Jich la xch'uunik te bit'il ay skolelik-uk te mach'a xch'unejike. ⁴⁹ Te sk'op te Kajwaltike puk'bael ta spisil te lume. ⁵⁰ Jich yu'un te judioetik kaj ta sujel te antsetik te mach'atik k'axemto xch'uunejik te Diose, jichnix-uuk te winiketik te kajal yat'elik ta bay lum. Jaik la yalik mantal te yakuk yich'ik nutsel te Pabloe sok te Bernabe sok la yich'ik lok'eseltel ta bay k'axem to-a te sti'il te lume. ⁵¹ Yan te Pablo sok te Bernabé la stijt'anik jilel te stanil te xanabik swenta señail ta stojolik. Jich bajt'ik ta bay lum Iconio. ⁵² Jich te nopojeletik nojik ta sbut's yot'anik sok nojik ta ch'ul Espiritu Santo.

Capítulo 14

¹ Te kalal ayikix ta lum ikono te pablo sok te bernabee ochik ta bay te sinagoga yu'un te judioetike. ay yip te sk'opike. Jich tsobol judioetik la sch'uunik sok tsobol uuk te mach'atik ma judiouke. ² Yan te jayeb judioetik te ma las k'an sch'uunike la sjajch'esbeyik yot'anik te mach'atik ma judiouke jich ju' yu'unik te ya yak' scontroinik te cheb kermanotaktike. ³ Ja' uk meto ay bayal k'aal jalajik ley a. Ay yip yot'anik yu'un te kajwaltike. Jich ju' yu'unik yalel te bit'il ayotik ta k'uxtayel ta jpisiltik yu'un te kajwaltike. Ja' la yak' ta ilel te bit'il ya yak'bey yue'elik ta spasel chajp a'teletike sok te señailetike. ⁴ Ja'uk meto te swinkilel lume la sjat sbaik yuún. Ay machátik jun yot'an sbaik sok te judioetike sok ay machátik jun yotán sbaik sok te puk-kópetike. ⁵ Te yan lumetike las paj skópik sok te judioetik sok te tuuneletik yu'unike te ya yuts'inik sok te yas milik ta ch'ojel ta tone. ⁶ Te pablo te bernabee la ya'iyik stojol te bila snopojike. Jich bajt'ik ta anel ta bay te lumetik te ayik ta bay te sk'inal likaoniae, ja' bija' te listra sok derbe. Lei ainik a sok ta bay sjoylejal te k'inale. ⁷ Ley la yalik a te lek yach'il k'ope. Laj ta ch'ojel ta ton ta bay listra te pabloe. ⁸ Ay tul winik ley a ta bay lum listra te ma'yuk yip te yakane, yu'un koxo ta sbek'tajib to. Ma'yuk banti yax been xujt'uk. ⁹ Ley nakal ta ya'iyel stojol te bila la yal te pabloe. Te pabloe la sk'elubey sit. La yil te bit'il sch'unej yot'an te yax kole. ¹⁰ Jich tulan las k'opon: -jajch'an. Toj xtek'lat sok te a wakane - la yut. Te winike tejk'aj jajch'el ta ora. Jajch' ta beel. ¹¹ Te bit'il la yilik te krestanuetik te bila las pas te pablo jajch'ik ta aw ta likaonia k'op te ja'nix te sk'opike. Jich la yalik: -k'oemix tel ta jtojoltik diosetik te sk'aanej sbaik ta krestaunetike - xi'ik ta aw. ¹² Jajch'yalik te ja' jupiter te bernabee sok ja' mercurio te pabloe skaj te ja' yak ta k'op stukele. ¹³ Jich te sacerdote yu'un te jupiter te ay templo yu'un ta ti' lume ja' la yik'tel toroetik te ch'albilik ta nichime. Te sacerdotee sok te krestanoetike k'an smilbeyik smajt'anin bernabé te toroetike te bi'til skuyojik ta jupitere. ¹⁴ Te k'alal la yaiyik stojol te puk-k'opetike ja' bi ja' te bernabe te pabloe, la sch'i sk'uik yu'un sok la sten sbaik ochel ta bay yolil te krestanuetike. Jich la yalbey ya' iyik ta aw. ¹⁵ Winiketik, ¿bistuk te jich ya a pasike? melel te jo'otike krestanouotik uuk jich te bit'ilexe ja' tal kalbeytikex te ya a wik'tayik ta spasel te bila xujt' ma'yuk stuule sok te ya a sujt'es a wot'anik ta stojol te kuxul dios te ja' las spas te ch'ulchane te balumilale te mare sok spisil te bitik ay ley a. ¹⁶ Ta namey tel dios la yak'bey sch'unik te bila la snop ta yot'anik te mach'atik ma judiouke. ¹⁷ Jauk meto ma yu'unuk mala yak' ta na'el te bit'il ay stukel te diose, melel lek te bi ya spase. Ya yak'taluk ja'al ta ch'ulchan sok ya yak' sitinuk te kawal ts'unub-tike. Jich yax noj te jch'ujtike sok yax bujts'naj k'otantik ta lek yu'un-xi' ik ta aw. ¹⁸ Jich wokol ju' yu'unik skomel te krestanuetike melel ja' ay ta yot'anik te ya smilbeyik smajt'anin te wakash-etike. ¹⁹ Ay judioetik k'otik te talik ta antiokia sok ta ikonio. Tal stik'beyik k'op te krestanuetike. Jich la sh'ojik ta ton te pabloe sok la stasik lok'el k'alal ta patlum, yu'un la skuyik te k'axel lajemixe. ²⁰ Jauk meto te nopojeletike tal sjoytayik ta tek'lej te pabloe. La stejk'an sba jajch'el, sok och beel ta lum yan buelta. Ta schebal k'aal la yik'tay jilel te lum listrae, bajt' ta lum derbe sok te bernabee. ²¹ k'alal laj yot'anik ta scholel te lek yach'il k'op ta bay te lum derbe. Ts'obol ta tul krestanuetik te la sch'unik te jesuse. Patil sujt'ik beel ta lum listra, sok ta lum ikonio, sok te bay te lum antiokiae. ²² Te banti k'axike la stulantesbeyik yot'anik te nopojeletike, sok la yalbey ya'iyik te k'axel aka sch'unik te jesuse. Sok la yalbeyik te puersa me yax k'ax jwokoltik ta jpisiltik te yax ochotik ta banti ay te mandal ta muk' ajwalil te diose. ²³ Sok la sleik jilel te mach'atik la yak'beyik yat'el ta ancinoil ta bay chajbalchajb te ch'uunjeletike, sok la skom swe'elik ta sk'oponel dios. Jich te pablo te bernabee la yak'ik jilel ta sk'ab te kajwaltike te ja' te sch'uunejikixe. Te pablo te bernabee sujt'ik beel ta antiokia te ay ta sk'inal sirlae. ²⁴ Jich k'axik beel ta sk'inal pisidia, sok ochik beel ta sk'inal pamfilia. ²⁵ Ley la yalik te lek yach'il k'op ta bay te lum perge. Patil koik beel ta lum atalia. ²⁶ Ley ochik ta barko a, sok bajt'ik ta lum antiokia te banti k'ambotik bendicion te ya me sjoinik beel te diose te yax ba spasik te at'ele te ja' te juix ta pasel yuunike. ²⁷ Te k'alal k'otik ta antiokia la yik'ik tel tsobol te ch'uunjeletike. la yalbey ya'iyik spisil te bila spasoj dios. Ta swentaike sok te bit'il la ya'bey sch'uunik uuk te mach'atik ma judiouke. ²⁸ Te pablo te bernabe bayal k'aal la sjoinik ley a te ch'uunjeletike.

Capítulo 15

¹ Ay mach'atik talik ta sk'inal Judea te tal yak'beyik snop te kermanotaktik te puersa me ya yich' circuncision ta sbak'etalik jich bit'il la yal mantal te moisese tema ya sk'an yax kolik sbajt'el k'inale. ² jich jajch' bayal k'op yu'un . In te pablo te Bernabee jalajik ta yaanel sok jich la yich'ik tsael ta schebalik sok xan yantik kermanotaktik te yax ba sjak'ik ta stojol te pik-k'opetik sok te ancianoetik yu'un stsojbol ch'uunjeletik te ayik ta lum Jerusalén. ³ Jich la tich'ik tikunel beel yu'un stsojbol te ch'uunjeletik ta lum Antoquia. K'axik beel ta sk'inal Fenicia sok ta sk'inal Samaria, k'ax yaltilaybey ya'yik te kermanotaktik te bitil ay tsobol mach'a ma judiouk te la sujt'esik yot'anik ta stojol te Diose, spisil te kermanotaktike bin nax yot'anik yu'un. ⁴ Te k'alal k'otik ta Jerusalén te pablo te Bernabee te ch'uunjeletik ta stsojbolik sok te puk-k'opetik sok te ancianoetike bin nax yot'anik la yik'ik ta stojolik. Jich te pablo ta Bernabee jajch' yalbey yayik spisil te bila spas o Dios ta swentaike. ⁵ Ja'uk me to ay Fariseoetik te sch'uunejikix te Jesuse te la stejk'an sbaike. Jich la yalik: - puersa me ya kak'beytik yich'ik circuncicion te mach'atik ma Judiouke, sok puersa ya kalbeytik mantal te ya'telinik spasel spisil bila ya yal te mantaliletik yu'un te moisese -xi'ik. ⁶ Jich la stsob sbaik te puk-k'opetik sok te ancianoetik ta snopel in aiyej to. ⁷ Te k'alal jalakix ta yaanele, la stejk'ansba jajch'el te Pedroe. Jich la yal: '' kermanotak, te jae'xe a na'ojik stojol te Dios la staon ta awolilik te k'alal yak to nax jajch'el ta pukel te lek yach'il k'op yu'un te jkoleltike te jo'on ta swenta te la ya'iyik stojol te mach'atik ma ja'uk jlumaltike swenta yu'un jich me ya sch'uunik uuk. ⁸ Jich te Diose te sna'oj-botik k'otantik ta jpisiltike la yak'ta na'el stojol te lek yot'an yuún ta swuenta bit'il la yak'bey yik'ik ta yot'anik uuk te ch'ul Espiritue jich bit'il te jo'otike. ⁹ Pajal kileltik la yilotik sok te mach'atik ma Judiouke. Jich la spasbey persón yu'un smulik uuk ta swenta bit'il te la sch'uunike. ¹⁰ Jich yu'un ¿bistuk ya a wilbeyik yot'an ta ora to te Diose te ya awak'bey yijk'ats ta ch'uunel te nopojeletik te bila ma ju'kuuntik sch'uunel sok uuk te jme'tatike? ¹¹ Ja'uk me to jch'uunetik te la k'ichtikix coltayel yu'un jmultik ta swenta nax yutsil yot'an cu'untik te cajwaltik Jesuse jich te bit'il yich'ilkix coltayel uuk te yanlumetike-xi te pedroe. ¹² Jich ch'ajbik ta k'op ta spisilik te mach'atik stsoboj sbaike sok la ya'ybeyik stojol sk'op te Bernabe te Pabloe te la yalik te bit'il Dios la spas señailetik sok chajb a'teliletik ta swentaik ta stojol te mach'atik ma judiouke. ¹³ Te k'alal lajix yot'anik ta k'ope jajch'ta k'op uuk te Jacoboe: '' kermanotak a'iybon awa'iyik stojol te bila ya jkalbeyexe ¹⁴ Te simone la scholbotikix k'aiytik te bit'il Dios jajch' sna' ta neelal to te mach'atik ma Judiouk te ya stsa lok'el ta yolilik uuk te mach'a tik lum yu'un yax k'otike. ¹⁵ Jich nix ay sk'oplal ta sjun uuk te alwanejetik yu'un te Diose jich te bit'il into: ¹⁶ ''TA PATIL YAX CHA' TALON XAN, SOK YA ME JCHA' PAS XAN TE SNA DAVID TE JINEME. YA ME JCHAJBAN XAN TA YACHÍL TE BIT'IL LAJEME , SOK YA JCHA'TEJCAN MOEL'', ¹⁷ SWENTA YU'UN YA MEX TAI SLELK CAWALTIK TE YANTIK CRESNATOETIK JA'BI JA'SPISIL TE YAN LUMETIK TE IK'BILIK TA JWENTAE'' XI'TE KAJWALTIKE. ¹⁸ Jich la yal te kajwaltike te yak'ojix ta na'el stojol spisil in to ta namey k'inal, te xi'e. ¹⁹ Ja' swentail te ya xkal jo'on te ma me kak'beytik swokolik te mach'atik ma jlumaltikuke te ya sujts'es yot'anik ta stojol te Diose. ²⁰ Ja' nax aka jpasbeytik sjunik te ya kalbeytik te ma me sti'ik ti'bal te ma lekuk c'oem sk'oplal ta swenta bit'il smajt'an te lok'om baetike, sok te ma me xyai'iyik wulweje, sok te ma sti'ibeyik sti'balul ta bay ts'otbil nax snuk'te yich'oj milele, sok te ma stuuntesik te ch'eh'e. ²¹ Melel ta namey to tel ay ta alel ta stojolik ta bay jujusejb lumetik te mantaliletik yu'un te Moisese, sok ya yich'ilel sjunal ta bay sinagogaetik ta sjujun sk'alel te ich' lewae xi' te Jakoboe. ²² Jich te puk-k'opetik sok te ansianoetik sok stsojbol te ch'uunjeletike la snopik beel ta lum Antioquía sok te Pablo te Bernabee ja'la stsaik te judas te Barsabás yan sbile sok te Silase te ich'bilik ta muk' yu'un te kermanotaktik ta Jerusalén. ²³ Jich ak'bot yich'ik te ju'un ts'ibubile: ''kermanotak ja'ex te ma Judioukex te ayex ta lum Antiokia sok ta sk'inal Siria sok ta sk'inal Cilisia ya jpatbeyex awo'tanik jo'otik te puk-k'opetik sok te ancianootik sok ta stsojbol te ch'uunjeletike. ²⁴ La k'aitikix stojol te ay cha'oxtul jajch'emix beel le' to te ma tikunbiluk ku'untik te la ya k'beyex a mel a wot'anik yu'un te bila ya walbeyex awa'iyike sok la yak' aanuk awot'anik. Te bit'il yalbeyex te puersa ya awich'ik circuncición sok te yol ach'uunik te mantaliletik yu'un te moisese. ²⁵ Jich yu'un ja' lek la ka'iytik ta jpisiltik te ya jtsatik kermanotaktik ta koliltik te ya xtal yilexe som ja' pajal yax tal sok te kermanotaktik Bernabé sok Pablo te bayal k'ux ta kot'antike. ²⁶ Te yak'oj sbaik ta lajel sok skuxlejalik ta swenta te kajwaltik Jesucristoe. ²⁷ Jich yu'un la jtikuntikix tel te judase sok te Silase. Ja'me ya yalbeyex awa'iyik spisil in aiyej to. ²⁸ Melel ja'lek la ya'iy te ch'ul Espititu sok jick kot'antik uuk te ma'yuk yan mantalil te ya kak'beyex ach'uunike, ja' nax ta bay tulan sk'oplal: ²⁹ Ja'in to: Ma me xati'ik ti'bal te yich'oj milel smajt'anin te lok'ombaetike, sok ma me xti' beyik stibalul te bay tsobil nax snuk' yich'oj milele sok ma me atuuntesik te chi'che, sok ma me xawaiyik mulwej. Teme ya a combaik ta spasel in to, lek ay a bi. Ja'nax abi, kermanotak'' xi'ik ta sjunik. ³⁰ Jich la yich'ik tikunel beel te winiketike. K'alal k'otik ta lum Antoquía, la stsobik spisil te kermanotaktike, sok la yak'beyik ta sk'abik te kartae. ³¹ Te k'alal la yich' ilel yu'unik te kartae, bayal bujts'naj yot'anik yu'un te bila albotik Ley a. ³² Te bit'il alwanejetik yu'un Dios te Judas te Silase, jalajik ta stak'uyel sok bayal la stulantesbeyik yot'anik. ³³ Te bit'il jalajikix Ley a, jich ak'otik sujt'e yu'un spisil te kermanotaktike. La yalbeyik te ya sjoinik beel te Diose te yax sujt'ikbeel ta stojol te mach'atik tikunbilik tel yu'unike ³⁴ Ja'uk meto te Silase la snop te ya to xjil ta Antioquía. ³⁵ Ja' nanix jich te Pabloe te Bernabee le yilik uuk a, la sjoin sbaik sok stsobol xan yantik ta bijteswanej sok ta spukel te lek yach'il k'ope. ³⁶ Te schebal buelta lok'ta spukel lek yach'il k'op te Pabloe. Patil te Pabloe la yalbey te bernabee: '' ja' lek jax ba kiltik te bi yilel te kermanotaktik ta bay te lumlumtik la kaltik te sk'op kajwaltike- xi'. ³⁷ Te Bernabé ja' la sk'an ya yik'beel sjoin te juane te marcos yan sbiile. ³⁸ Yan te Pabloe la yal te ma spas ya yik'beel sjoin te mach'a iktayotik jilel yu'un ta bay sk'inal Panfilia te ma la sk'an sjoin beel ta spasel sok te a'tele. ³⁹ Tulan la sk'opon sbaik yu'un, jich la yiktay sbaik, te Bernabé la yik'beel sjoin te Markose. Ochik ta barco, bajt'ik. ⁴⁰ Yan te Pablo ja'la stsa te ya sjoin beel te Silase. Jich te kermanotektike la sk'ambeyik bendición te ya me sjoinik beel te kajwaltike. Jich a bajt'ik. ⁴¹ K'axik beel ta sk'inal Siria sok ta sk'inal Cilicia, k'ax stulantesbeyik yot'anik ta stsojboltsob te ch'uunjeletike.

Capítulo 16

¹ Te Pabloe k'ot ta Derbe sok ta Liastra; ilawilik, le ay tul xchol sk'op Dios te ja sbi-il Timoteo, te ja yal tul ants Judia te ay xch'unjel. Sok te stat te ja Griego. ² Te lek ya yich'a-anteyel te jkermanotaktik te ayik ta Listra sok Icono. ³ Te Pablo la sk'an te yakuk sxbajt' sok; jich yu'un ik'otbel sok la yak'bey yich' circunsion ta swenta te Judioetike te le ayikuka, yu'un spisil snabesbaik te state ja Griego. ⁴ Te k'alal yakalik ta k'axeltel ta banti muk'ul pam lumetik, la yichik' ak'beyel te ch'unjeletik te beluk ya sk'an xchu'unike, te beluk la yich' ts'ibuyel yu'un te apostoletike sok te ansianoetik ta Jerusalén. ⁵ Jich yu'un te ch'unjeletik ya yich'ik ak'bel yipik ta xch'unjel yot'anik sok bayal esmajik jujun k'a-al. ⁶ Te Pabloe sok te suytak bajtik ta lum yu'un frijia sok Galicia, yu'un la yich'ik komel yu'un te ch'ul Espiritu te ya xchol te sk'op Dios ta banti provincia yu'un Asia. ⁷ Te k'alal k'otik ta nopol Misia, k'an bajt'ukik ta Bitinia, te espiritu yu'un te Jesuse ma ak'ot. ⁸ Te k'alal yakalik k'axeltel ta Misia, koikbe-el ta muk'ul pam lum troas. ⁹ Ay bi ak'bot yil te pabloe te k'alal och'te ajk'ubal: tul winik te talem ta Macedonia le tek'ela, yak ta yik'el sok la yalbey: '' k'axan ta Macedonia koltaya wotik''. ¹⁰ Te k'alal la yil te Pablo te beluk chiknaj, ta ora nax la jchajbanbatik yu'un te ya xbotik ta Macedonia, ta slajibal te Diose la yik'otik yu'un xcholbeyel te sk'ope ta stojolik. ¹¹ La jchajbanbatik yu'un ya xlok'otikbel ta Troas, ch'ixnax bo-otik ta Samotracia, ta yan k'alil k'o-otik ta Neápolis. ¹² Jich bo-otik ta Filipos, te ja jun muk' pam lum yu'un Macedonia, te ja muk'ul pam lum te tulan sk'oplal ta banti lum sok tsojb lum yu'un Romana, jich jilotik ta muk'ul bayal k'a-al. ¹³ Ta sk'alel ich' lewa lok'otikbe-el ta sti muk'ul ja, banti la jnoptik te ay banti ya stak' jk'opontik kajwaltik, najk'ajotik sok k'opojotik sok te antsetik te ja sjuinoj sbaik tel. ¹⁴ Ja tul ants ja sbi'il Lidia, ya xchon tsajal pak' ta banti muk'ul pam lum Tiatira, te yich'oj ta muk' te Diose, ya yayotik stojol, te kajwaltike la sjam te yot'an jich la xch'am yaiy te k'opetik te ja ya yal te Pablo. ¹⁵ Te k'alal ak'botik ich' ja sok te jayeb tulik ayik ta sna, te antse la sk'ambotik jich la yal: '' te ja-atike ja la-a likbonik jmul yu'un tejch'unoj ta lek te kajwaltike, laik ta jan, sok jilanik lea''. Jich cham na xla yay yu'unika. ¹⁶ Jich pastaj, te k'alal yakotik ta bael te banti jk'opontik Dios, ay tul ants ch'ielto te yich'oj espititu te ay bi ya sna stojol la stasba sok jo'otik, te antse ya yak'bey bayal stak'in te ajwalil yu'un. ¹⁷ Te antse ja snutsoj te pablo sok te jo'otik sok ya x-awun, ya yal : '' te winiketikto ja at'eletik yu'un te muk'ul Dios. Ja ya yalbatik te lekil be yu'un koltayel''. ¹⁸ Te antse bayal k'aal la spas jich: Te Pabloe, ilinem bayal sok te antse, la sutsbabel jich la yalbey te espiritu: '' Te jo'one ya jkalbat ta sbi'il te Jesucristoe lok'antel ta sbak'etal te ants'', te k'alal la yal jich lok'bel. ¹⁹ Te k'alal la yil te ajwalil yu'un te bajt' te mach'a ya x-ak'bot stak'in, la stsakik te Pablo sok te Silas la yichik nitalbel ta k'alal ch'onbajeletik ta stojol tuneletik. ²⁰ Te k'alal la yichik ik'elbel ta stojol te muk'ul tunel, jich la yalik: '' te winiketik to, yakalik ta syantesel te jlumaltik ja judioetik. ²¹ Ja ya yalik kuxlejal te ma lek yu'un te Romanoetik te xch'uunik sok ya spasik''. ²² Jich yu-un bayal ants winiketik la sjachbaik tel ta skentroinel te Pablo sok te Silas; te muk'ul tuneletik la xch'ibey te sk'uik sok la yal mantal te yákuk yich'ik majel sok te. ²³ Te k'alal vayal la yichikix majel, layo chesikbel ta chukel la yalbeyik te kanan chukjibal te lekuk la smak. ²⁴ Te k'alal la yich te mantalilto, te kanan chukjibal sok la yichik tsak bel te yakanik ta banti jutilabil té. ²⁵ Nopal staix olil ajk' ubal Pablo sok Silas yakalik ta sk'oponel Dios sok sk'ajintayik k'ayojiletik ta stojol Dios, te yantik chukeletik yakalik yayel stojol. ²⁶ Ajk' nax tal tulan nijk'el, yuyal te chukjibale la yich tijel; ora nax jam spisil te sti, te tak' inetik te chukbillikae spisil la yich' tilel. ²⁷ Te kanan chukjiibal wijk' nax sit jich la yil te ja matik te sti te chukjibal; la stsak te espada teb xanix ma la smil sba, yu-un la snop te chukeletik lok'ik ta anel. ²⁸ Te Pabloe tulan awun: "Ma xa wuts'inaba, tejk'el tik le ayotiki to." ²⁹ Te kanan chukjibal la sk'an te yakuk yak'ik k'ajk' sok yipnaxochel, yak ta nijk'el yu-un xiwel, ch'ay koel ta stojol te Pablo sok te Silas. ³⁰ Layik' tiley lok'el sok la yaltilabey: "winiketiki, ¿Beluk ta stak' jpas yu-un te ya stak' xkolon?" ³¹ Jich la yalik: " Ch'u-una te kaj waltik Jesús jich ya xkolat, ja-at sok ja na." ³² La xcholbeyik yaiy te sk'op te kaj waltik, sok spisil ta mach'a ayik ta sna. ³³ Jich yu-un. Te kanan chukjil te yejch'en, te winik sok spisil te sna la yich'ik ja' ora nax. ³⁴ Jich yu-un te k'alal yak'bey swe-el, ay bayal sbujts yot'anik sok te mach' atik ayik ta sna, te la xch'u-unik te Diose. ³⁵ Jich yu-unito k'alal sakub k'inal, te muk'ul tuneletik la stikunik yayeji ta stojol te kanan chukjibaletik jich la yalbey: "koltayaik lok'el winiketik meto. ³⁶ Te kanan chukjibaliletik albotik te Pabloe jich la yal: "Te muk'ul tuneletik la stikunbonik ay ej te jich ya yal te yajkoltayatik bel: Jich yu-unito lok'anikbel, ba-anik junuk ja wot'anik. ³⁷ Te Pabloe jich la yalbey. " La smajotik ta sit ants winiketik ma la spasbotik chajbanel, te jo-otik kuxinemotik ta lum yu-un roma jich la jkich'tik chukel. ¿Ya la ba sk'anik te muken ya skolta yotik? ¡Jo-oj! Jawk aka talikuk ak'a sto'kesolitikbel". ³⁸ Te kanan chukjibaliletik la yalbey te k'opetikto te muk'ul tuneletik; te muk'ul tuneletik xiwik te k'ala la yayik stojol te Pabloe sok Silas te jaik Romanoetik. ³⁹ Te muk'ul tuneletik talik tal sk'anik perdón ta stojolik jich la slokesiktel, sk'ambeyik te yak'ok xlok'bel ta slumik. ⁴⁰ Jich yu-un, te Pablo sok te Silas lok'iktel ta chujk'ibal bajt'ik ta sna te Lidia. Te Pablo sok te Silas la yilik te jkermanostaktik, la yakbeyik sbujts yotanik jich lok'iktel ta banti muk' ul pam lum.

Capitulo 17

¹ Ja into, k'alal k'axikixa ta bay lum yu'un Anfípolis sok Apolonia, jich k'otik ta bay lum yu'un Tesalonica, banti ay jun snail stsobjibal yu'un snopel sok sk'oponel Dios (sinagoga) yu'un judioetike. ² Pablo, jich bit'il k'ayem ta spasel, bajt' ta bay ay te judioetik, jich la ya-anik te sjun te Dios, jich la spasuley oxeb semana ta sk'alelal ich' lewa. ³ yak ta sjamulayel te sk'op te Dios sok yak ta yalel, te puersa k'ax swokol te Cristoe sok te bit'il jach'tel ta ailmeletik. Jich la yal: " Ja te Jesus te ya jcholbeyex awayik janix te Cristoe". ⁴ Ay judioetik te la xch'uunik spisil into jich la sjoinik te Pabloe sok te Silas, sok nix bayal tsobol griegoetik te k'axemto yak'ojik xch'uunjel yot'anik ta stojol Dios sok nix bayal antsetik te tulan sk'oplalik. ⁵ Yan te judioetik te mach'a ma xch'unejik, jach' sbik'tal yot'anik, jich la tsob cha-oxtul winiketik te ma ba lek yot'anik te ayik ta ch'iwich, ba stsobik bayal ants-winik, sok kajik ta yutsintiley te lume sok ta xjachel k'op. ochik ta elek' ta bay sna te Jasón, yu'un ya sk'anik stsakik sok yak'ik ta stojol te lum te Pablo sok te Silas. ⁶ k'alal la yil te ma la staik ta le'el ja la stsakikbael te Jasón sok cha-oxtul yermanotak ta stojol Dios, la yich'ik ik'elbael ta bay ay te mach'atik tulan yat'elik yu'un te lume, awunik ta yalel: " jaik into te mach'atik ya xjachuleyik k'op ta lum, janix tal xjachik k'op le' into. ⁷ Ja te mach'atik la yik' ta sna te Jason, jichikme te bit'il mach'atik ma ba ja ya spasbeyik te sk'anjel yo'tan te Cesare; ja me yakik ta yalel te ay yan ajwalil, Jesus sbi'il". ⁸ Te mach'atik stsobojsbaik sok te mach'atik tulan yat'elik bayal a lijk' sjolik k'alal la yayik stojol spisil into. ⁹ Ja'uk meto, yu'un yakuk stak' xkoliktel-a, la yich' ta sujel te Jasóne sok spisil te sjuytak, yakuk stojik sok stak'inik, jich koliktel. ¹⁰ Jai ajk'ubalabi te hermanoetik la stikunikbael te Pablo sok te Silas ta bay Berea. k'alal k'otik le'a, bajt'ik ta ta bay ay stsobjibal yu'un snopel jun sok sk'oponel te Diose (Sinagoga) yu'un te judioetik. ¹¹ Te ants-winiketik le'a bayal xan slekil yot'anik-a te bit'il ta bay Tesalonica, yu'un binax yot'anik la stsakik te sk'op Dios sok kajik ta snopel ta jujun k'aal yu'un jich ya yilik-a te me mero melelnix-a. ¹² Ta swenta spisil into bayal mach'a la xh'uunik, jich nix la xch'uunik cha-oxtul antsetik griegaetik te toyol yat'elik sok nix bayal winiketik. ¹³ K'alal te Judioetik ta Tesalonica la snaik stojol te Pablo yak xcholel te sk'op te Dios ta bay lum Berea, bajt'ik le'a sok kajik ta xjachel k'op ta bay te lume. ¹⁴ Te kermanotaktike ora nax la stikun bael te Pablo ta bay muk'ul ja', yan te Silas sok te Timoteoe jilik le'a. ¹⁵ Te mach'atik la yik'ikbael te Pabloe, k'ejelto la yik'ikbael, k'alal ta lum yu'un Atenas, le' la yik'itayik jilela. Oranax te k'alal la yich' iktayel le'a, la yak'bey bael sk'op ta stojolik te Silas sok te Timoteoe yu'un yakuk xtalik ta oranax. ¹⁶ K'alal yakik ta maliyel yu'un te Pablo ta bay Atenas, te espiritu yu'un bayal a lijk' sjol k'alal la yil te nojel ta yajkananik te lume. ¹⁷ Jich yu'un bajt' ta k'op sok te judioetik ta bay stsobjibal sk'oponel Dios sok snopel sk'op Dios (sinagoga) sok nix te mach'atik ya yich'ik ta muk' te Diose sok ta spisil te mach'atik ayik ta bay ch'iwich. ¹⁸ Janix jich la stajsba sok cha-oxtul filosofoetik Epicúreos sok Estoicos. Chaoxtul jich la yalik: "¿Beluk ya sk'an yal jai mach'a ya xjelawnax ta k'op into?", jichnix te yantik yakik ta yalel: " Ja yilel ki te mach'a ya yik'tel ta xch'uunel yantik diosetik," yu'un yak xcholbel sk'oplal te Jesus sok te bit'il cha kuxtel. ¹⁹ La yich' ik'elbael te Pabloe ta vay jun wits te sbi'ilinej Areópago, jich kaj yalik, ¿ya ba stak' jnatikstojl te beluk yach'il bijtesel awich'ojbotiktele?. ²⁰ Yu'un ya jkaytik stojol sok chikintik te yankaya te beluk yak a cholbelotike. Jich yu'un, ya jk'an jnatikstojol te beluk ya sk'an ya yale". ²¹ (Yu'un spisil te Ateniensetik sok te mach'a yan lumetik te kuxinemik le'a mayuk bi ya spasik, janax baem yot'anik ta cholel sok ta xch'amel yayel-stojol te me ay bi yach'il-aye.) ²² Jich te Pabloe tejk'aj ta bay yolil te wits Areópago sok jich kaj yal, "Te jaex winiketik ta bay Atenas, ya jkil te bayal bin a ch'unejik. ²³ Yu'un k'alal yakon k'axeltel-a, ka-jkil spisil te beluk ja pastileyojik sok te ja ch'uunejik, la jta jun skajtib mantalil te jich tsibubil le'a: " TA SWENTA JUN DIOS TE MA JNABEYSBATIKE". Jich yu'un te jaexe,te Dios te jontolnax yakatik ta xch'uunel, Ja yakon ta xchoel. ²⁴ Ja te Dios te la spas te balumilal sok spisil te beluk ay le'a, yu'un ja te Kajwaltik ja yu'un te ch'ulchan sok te balumilale, ma ba kuxul ta bay jun naj te pasbil yu'un sk'ab ant-winik. ²⁵ Sok ma ba ya smajanbey sk'ap, te ya jkuytik te ay bek ya spas falta yu'un, Ja me yak' te kuxinele sok te ja yak'bey skuxinel te ants-winike sok xan spisil te beluk kuxatike. ²⁶ Ta swenta tul nax winik, Dios la xchiknantes spisil ta chajb anst-winiketik swenta yu'un ya xkuxinik sok ya snojesik te muk'ul lumetik le ta balumilal. Ja la xchajp'an ta ne'elal to te jayeb jawil ya xkuxinik sok te bay ya xkuxinik, ²⁷ yu'un yakuk sle'ik-a te Diose, jich ya yilik te ma ya sk'anik, te yakuk xba yalbeyik sbi'il te Diose sok te me ya sk'an ya staik ta le'ele. Melel ma ba k'ejelto ay ta stojoltik. ²⁸ Ja kuxulotik ta swenta sok te bit'il yaj tijabtik sok te bit'il ayotik ta k'inale, jichnix te bit'il yaloj tul winik te ya yal nichimal k'op: "Te jo'otikuke ja me stsumbalotik te Diose". ²⁹ Jich yu'un, te jo'otik te sts'umbalotik te Dios, ma me ya sk'an te jich ya jkuytik te Dios jich bit'il te oroe o jich te bit'il te platae, o jich jkuytik te bit'il ch'enetik te pasbilik jich bit'il ants winik o lok'ombaetik te lok'entel ta sjol sok pasbil ta sk'ab te ants-winiketike. ³⁰ Jich yu'un, te Diose la me yak' perdon te jayeb k'aal makal te ja sitik ta spasel te beluk ma lekuk ta pasele, jai ora to, jich me ya yalbey mantal spisil te ants-winiketik te ayik ta spamal te balumilale te yakukme sut yot'anik. ³¹ "Yu'un yak'ojbey yorail te ya slik mulil ta swenta te tul winik te mach'a stsaoj te Diose. Janix te Dios la yak' ilel yu'el ta stojol te winik into, te la xcha-kusestel ta bay aelmeletik". ³² Te k'alal te winiketik yu'un Atenas la yayik stojol te ya xcha'kuxtel te aelmeletik, cha-oxtul kajik ta slabanel te Pabloe; jixch nix ay mach'a la yal: "Te jo'otike ya jk'antik xan jkaytik stojol spisil into". ³³ Jich te Pabloe lok'bael ta yolil te tsobleje. ³⁴ Jauk meto ay cha-oxtul te la stsaklinikbael te Pabloe sok la xch'uunik spisil te beluk la yal ta k'ope, Jich te bit'il Dionisio ja tul winik te mach'a ya xchabanwan le'a, sok nix tul ants te sbi'ilinej Damaris, sok ay yantik xan a bi.

Capítulo 18

¹ patilal te Pablo la jyitek atena bat ta ba corintio. ² Le la snabey sba tul judio ja sbiil Aquila. te winik ja xch'ilemal ja ponto; ach'tonax sulel ta italia ja sok yinam Priscilia. ja yu'un claudio la spas tamantal spisil to Judiotek te yakuk xlok'ikbel ta Roma. te Pablo bat ta stojolik. ³ Sok janix pajal te yat'elik, ja jilik sok at'ej, ja ya spasik jalbil na'. ⁴ Ja yu'un Pablo yak ta ayej ta bay Sinagoga ta jun sk'alel xk'ux otán. Jauk te pajaluk yich' sbaik ta muk'. judioetik sok Griegoetik. ⁵ Ja-ukmeto te silas sok Timoteo koikbel ta Macedonia, te Pabloe ja tikunotbel yu-un te espiritue yu-un ya xba xcholbeyay te judiotike te jesuse janix te cristo. ⁶ Te k'alal ma la sk' anik te judioetike sok la yich' utel, te Pabloe ta stijt'an te sk'ue ta swentaik jich la yalbey; '' te jauk te ja ch'i ch'elik ta jolik ; te jo-one mayuk jmul,jich yu'unito ja ya xbo-on ta swenta te Gentiles." ⁷ Jich lok'bel bajt' ta sna te Ticio Justo, ja tul winik te yichoj ta muk' te Diose . Te snae ay ta spat xujk' te banti Sinagoga. ⁸ Crispo, te ja wolwanej yu-un te Sinagoga sok spisil te sna la xch'u-unik te kajwaltik . Bayal te corito-etike te la yayik stojol te Pablo la xch'unik jich la yichik já. ⁹ Te kajwaltike la yalbey te Pablo ta jun beluk ak'bot sna stojol ta ajk'ubal;'' Ma xiwat, k'opojan ma xa mak ja we. ¹⁰ Te jo-one ja juinejat, mayuk mach'a ya stak' yutsi-nat, bayal ants winiketik te ja jku-un te banti pam lum. ¹¹ Te Pabloe kuxin jun jawil sok wakeb u' lea, yak ta yak'el ta nopel te sk'op Diose ta yolilik . ¹² Te k'alal te Galio kátbuj ta ajawalil yu-un te Acaya, te Judioetike la xjachbaik ta scontroinel te Pablo jich la yik'ikbel ta xila yu-un chajbanel; ¹³ Jich la yalik, '' te winikto ya yalbey te ants winiketik te yakuk yichik ta muk te Diose ma jichuk ya yal te mantalil. ¹⁴ Jich yu-un te k'alal ya sk'an xk'opojixa te Pablo, te Galio la yalbey te judioetik:'' te ja-atik te Judioetike, te meleluk te amen sok te mileluk, ya stak' jich ya kuyik te b'itilatike. ¹⁵ Jauk meto ja sjojk'ibal ayej yu-un te k'opetik sok te bililetik sok te ja smantalil, chapaik ja tukelik. Ma jk'an te jo-on ya jchajban te k'opetikto. ¹⁶ Te Galio ju yu-un spasel te la yijk'teyik te xilaik yu-un chajbanel. ¹⁷ Jich yu-un spisilik la stsakik te sóstenes, te ajwalil yu-un te Sinagoga, la smajik ta banti xila yu-un chabjibal. Te Galión mayuk stu-ul yu-un te beluk la spasik. ¹⁸ Te Pabloe, ta patilal te jil bayal k'a-al lea, la yijk'tey te jkermanotaktik och ta barco bajt ta Siria sok Priscila y Aquila. Te k'alal ma to yikjteyoja te banti xlok'bel te barcoetik ta cencrea, la slok'es te stsotsil sol yu-un la spas jun jchapil k'op. ¹⁹ Te k'alal k'otik ta Éfeso, te Pabloe ya yijk'tey lea te Priscilia sok Aquila, jich bajt, ta Sinagoga a-an sok te Judioetik. ²⁰ Te k'alal la sk'ambeyik te Pablo te yakuk xil xan bayal k'a-al, la stinansba. ²¹ Te k'alal ya xlok'ixtela la yal:'' ya xcha sujt'on-te ta tojolik teme jich ya sk'an te Diose.'' Jich bajt ta Éfeso. ²² Te k'alal mo bel te Pablo ta banti Cesaréa, mobel la spatbey yot'an te ch'unjeletik ta Jerusalén ta patilal kote ta Antioquia. ²³ Ta patilal te k'alal kax jun chebuk k'a-al le yu-una, te Pabloe lokbel jich bajt' ta slum Galacia sok te frigia jich la yakbey yip yot'an spisil te no pajeletik. ²⁴ Jauk meto ay tul Judio te ja sbi-il Apolos, te bejk'aj ta Alejandria, tal ta Éfeso, te ja toj ya yal sok ay yip ta beluk tsibubil. ²⁵ Te Apolo ja la yich akbeyel yil te mantalil yu-un te kajwaltik te ja gaya xch'unjel ta espiritu, jich k'opoj sok la yak' nopel te beluk lek yu-un te Jesuse, Janax ya snabesba te ich' ja yu-un te Juan. ²⁶ Apolos jach ta k'op sok yip ta banti Sinagoga. te k'alal ayot stojol, te Priscilia sok Aquila k'ejel ik'ot bel jich cholbot yaiy te sbe te Diose ta mero lek. ²⁷ Te k'alal la sk'an k'axbel ta Acaya, te jkermano-taktik la yak'beyik yip yot'an jich la tsibubeyik te nopajeletik ta Acaya te yakuk yik'ik. Te k'alkal k'ot, la skoltay bayal te mach'atik la xchu-unik. to swenta yustil. ²⁸ Apolos bayal yip yak ta ayej sok te Judioetike ta sit ants winiketik, yak ta yak'el ta ilel te banti tsibubil te Jesuse ja te Cristo.

Capitulo 19

¹ K'alal te Apolo ay ta bay Corinto, te pabloe yak ta k'axel ta regionetik te muk'ik ta bay lum sok jich a k'ot ta bay Éfeso jich ay la staj cha-oxtul nopojeletik le'a. ² Pablo jich la yalbey: "¿ la bal a wich'ik te Espiritu Santo te k'alal la a ch'uunike?" jich la situk: "ma la jkich'tik", te jo'otike maj kayojbeytik skoplal te beluk-a te Ch'ul Espiritue. ³ Pablo jich la yal: "¿ mach'a ta swenta te ich' ja te la wich'ike?" Jich la yalik: " ja te ich' ja' te la yakbotik te Juane." ⁴ Jich te Pablo la sut te k'ope: "Te Juane ya yak ich' ja' ta swenta te yakuk sut jkot'antik. Jich kaj ta yalbeyel te ya me sk'an te yakuk xch'uunik te mach'a ya xtal ta patilal, ja te Jesus" ⁵ k'alal te ants-winiketik la yayik stojol spisin into, kaj yich'ik ja' ta swenta sbi'il te kajwaltik Jesus. ⁶ K'alal te Pablo la yak' sk'ap ta stojolik, te Ch'ul Espiritu tal ta stojolik sok kajik ta k'op ta yan k'opetik sok kajik ta yalel te sk'op te Diose. ⁷ Ay ni wan lajchaytul winiketik te k'ot ta stojolik into. ⁸ Pablo ochbael ta bay snail sk'oponel sok snopel sk'op Dios (sinagoga) sok oxeb u ma xiw ta k'op te Pabloe, yak ta sbijtesel sok ta xcholbeyel sk'oplal te bit'il ay te ajwalinel te Diose. ⁹ K'alal cha-oxtul judioetik la yich'ik tulantesbel te yot'anike sok maj xch'uunik mantal, jach'ik ta sbol k'optayel te yach'il k'op yu'un te jkajwaltike ta stojol te tsobleje. Jich la yich'ik ta ik'tayel yu'un te Pabloe, k'ejel la yik'bael te mach'a la xch'uunik. Ja kaj ta yich'ik nojptesel yu'un ta bay snail sk'oponel jun te bay la yak nojpteswanej te winik Tirano sbi'il. ¹⁰ Nat'aj cheb jawil yu'unik, jich la spasik spisil into yu'un yakuk yayik stojol te sk'op te Kajwaltik spisil te mach'atik ay ta Asia, majnax ta xchebal Judioetik sok Griegoetik. ¹¹ Te Diose yak ta yak'el ilel yuel ta swenta te Pabloe, ¹² ja' yu'un te strapo pak' sok te xchujch'ut te la stsakbeyik la yich' beyik bael ta stojol te mach'atik ayik ta chamel jich akolik ta chamel sok lok'ik bael te pukujetik ta stojolik. ¹³ sok ay nix yakik ta beel le'a bayal judioetik te mach'atik ya slok'esik pukujetik. Jichnax ta sk'anjel yot'anik, yakik ta stuntesbel te sbi'il te Jesus yu'un jich yakuk yich'ik yu'elik ta slok'esel a te pukujetik yu'un jich ya yalik: " Ta swenta te Jesus te yak ta xcholel te pabloe, ya jkalbeyex mantal te ya xlok'exbele." ¹⁴ Spisil te mach'a yakalik ta spasel into, ja juk tul snixnab te wolwanej sacerdote yu'un te judioetike. Te sbi'ile ja Esceva. ¹⁵ Ay jun pukuj te jich sutbotik yu'une: " Te Jesuse ya jnabeysba, sok nix te Pablo ya jnabeysba; yan te jaexe ¿ mach'aatika?. ¹⁶ Te winik te ay pukuj ta yot'ane wiltel ta bay ay te mach'atik lok'es pukujetik sok la yich'ik ta tsakel sok bayal majel la yich'ik yu'un. Jich yu'un lok'ikbael ta bay te nae, t'anatik bael sok exnajemik bael. ¹⁷ Spisil into pujk'bael ta spisil te Judioetik sok nix te Griegoetik te nainemik ta bay lum Efeso. Xiwik yu'un spisil into, jich kajik ta yich'el ta muk' te sbi'il te Kajwaktik Jesuse. ¹⁸ Jichnix-uk, bayal te ch'unjeletik te talik sok kajik ta xcholel sok ta yak'el nael spisil te beluk malek spasojik. ¹⁹ Bayal te mach'a snopojik tsilawanej la yich'ikbael te spak'al jun te bay la snopik spasel into sok kajik ta xchik'el ta stojol te ants-winiketik. K'alal kaj yajteyik te jayeb stojol spisil into ja lok' lajuneb yoxwinik ta mil ta sejp' sakil tak'in. ²⁰ Jich te sk'op te Kajwaltik yak nax ta spukbel-sbabel sok yu'el. ²¹ K'alal te Pabloe ts'akaj te yat'el ta bay Efeso, la snop ta yot'an sok espiritu te yax k'ax ta bay Macedionia sok ta bay Acaya jich ya xk'ot ta bay Jerusalen; jich la yal: " te me laj kot'an k'axel le'a, ya xbo'on ta bay Roma." ²² Te Pabloe la stikumbael ta bay Macedonia te Timoteo sok te Erasto ja cheb nopojeletik ja' te mach'a la yay koltaywanej. Yan stukel jil ta bay Asia jun chebuk k'aal. ²³ Sok k'ot yorail te jach muk'ul k'op ta bay Efeso skaj te yach'il be yu'un te Jesuse. ²⁴ Ay jun winik Demetrio sbi'il te yax at'ej sok sakil tak'inetik, ja' la yak'bey yat'el te mach'atik artesanoetik. ²⁵ Jich kaj ta stsobel spisil te yaj at'el sok jich la yalbey: " Winiketik, ja naojik me te bay jkat'eltik ya jtatik bayal tak'in le'a. ²⁶ Te jaexe ya awayik stojol sok ya a wilik, ma jauk nax ta bay Efeso, sok ta bay bayal tsaikal lumetik yu'un Asia, ja te winik Pablo yak ta stijel sok yak ta yik'eltel bayal ants-winik. Ja yak ta yalel te ma ba diosetik te beluk pasbilik ta sk'ab tul winik. ²⁷ Sok ma ba janax le' yaj tatik jwokoltik yu'un te me la jch'aytik te jkat'eltik, sok nix-uk te templo yu'un te muk dios Diana mayuk me sk'oplal ya sk'ot. Jich yu'un ya me stak' xch'ay spisil te bit'il muk' sk'oplale, ja te yich'ojik ta muk' ta spisil Asia sok spamal balumilal. ²⁸ K'alal la yayik stojol spisil into, ilinik yu'un sok kajik ta aw, jich kaj yalik: ¡ ja muk' stukel te Diana yu'un te efesioetik!." ²⁹ Spamal te lum ma la snaik te beluk ya spasik, sok jich bajt'ik ta ora nax ta bay yawil muk'ul tsoblej. Yu'un stsakojikixa te sjuytak ta be'el te Pabloe, ja te Gayo sok te Aristarco, te talemik ta bay Macedonia. ³⁰ Te Pabloe k'anuk ochok ta yolilal te ants-winiketike, jauk me to ma la yich' ak'el yu'un te nopojeletik. ³¹ Janix jich la yich' tikumbeyel bael k'op yu'un cha-oxtul yamigotak te Pabloe te yich'oj yat'elik ta bay te tsaekal lum yu'un Asia te manchuk ya x-och bael ta bay muk'ul yawil tsoblej. ³² Yan yantik-nax te beluk yakalik ta yalel, yu'un maj snaik te beluk ya spasik. Bayal ta tul te maj snaojik te bistuk la yich'ik ta tsobel. ³³ Ay judioetik te la yak'ik ta k'op te Alejandro ja te mach'a yakik ta stenlbael ta komon sitil yu'un yakuk xchol spisil te beluk yak k'oel ta pasel, Jauk me to te Alejandro la stij te sk'ab yu'un k'anuk kajukix ta xcholel te bistu-uk te stsobojsbaike. ³⁴ k'alal la snaik stojol te Judioe, spisilik kajik majnax ta aw, cheb ora jalajik ta yalel: " ¡Ja muk' stukel te Diana yu'un te Efesioetik!" ³⁵ Jich te secretario yu'un te lume k'alal la skom te ants-winiketike, jich kaj yal: "winiketik yu'un Efeso, ¿ Mach'a ants winik le ta bay lum te maj snaoj te ja jkanantik te muk' Diana sok te ja' lok'omba te koem-tel ta ch'ulchane?. ³⁶ Melel te beluk k'ot ta pasel maj stak' ya jmuktik, ya me jk'an lamaluk ayex sok mayuk me bek jichnax ya jpastik. ³⁷ Bistuk awik'ojiktel jai winiketik to te ma be yelk'anojik te ch'ul na sok ma ba sbolk'opteyo te antsil diose. ³⁸ Jich yu'un, te Demetrio sok te mach'atik artesanoetik ja te mach'atik yakik ta yalbey smulik jai winketik in to, jamal me te bay chap'anwanej sok le ayika te mach'atik ya xchap'anwan. Jkik'teytik te jauk ya xchap'anik ta tulutul. ³⁹ Yan te me ya a k'anik a naik stojol yantik k'opetik ya me sk'an te yich chapel ta comon tsoblej. ⁴⁰ Jich yu'un ayotikme ta le-el k'op yu'un swenta te bila jajch'ix ta orita to. ma me sk'an te ayukotik ta xiwel sok manchuk beluk ya jkjaltik xan yu'un. ⁴¹ K'alal laj yot'an ta k'op, la stikumbael te ants-winiketike.

Capítulo 20

¹ Ta palilal te k'alal laj te k'op, te Pabloe la yak'tel ik'el te nopojeletik sok la yak'bey sbujts yot'an, las spatilabey yot'an jich lok'bel bajt' ta Macedonia. ² Te kalal bajt' lea sok te k'alal la yaltilabey te ay ejetik te ya stuybot yip.bajt ta Grecia. ³ Ta patilal te k'alal ain oxebuk u' lea jach' yich amen ilel ta swenta ja yu-un te Judioeltike te k'alal ya xmoixbel ta barco ya xbajt ta Siria, jich sujt'elta ta Macedonia. ⁴ Juinbilbel ta k'ejelto jich bit'il Asia le aya te Sopatex xnich'an te Pirro ta Berea; Aristarco sok Segundo, xchebal ch'unjeletik te talemic ta Tesalonica; Gayo te talem ta Derbe; Timoteo; sok Tiquio sok Trófimo te talem ta Asia. ⁵ Te winiketikto lok'iktel ne-el yu-un te jo-otik jich yak ja malibelotik ta Troas. ⁶ Te jo-otike lok'otiktel ta Filipos ta patilal te k'alal sk'alel kaxlan waj te ma yich'oj pajubtesel, ta jueb k'a-al ko-otik ta Troas. Le jiotik jukeb k'a-al. ⁷ Te sbabeal sk'alel yu-un te semana, te k'alal jtsoboj batik ta xet'el te k'axlaj waj, te Pabloo bojbatikse la sk'opon te ch'unjeletik. Ja' yak ta xchapel te ya xlok'bel ta yan k'a-alil. jich ma kom ta ayej ja' to te la sta olil ajk'ubal. ⁸ Hay bayal tuchbil k'ajk ta banti xch'ul yawil te tuyul ay te banti jt so bojbatik. ⁹ Te banti ventana ay nakal tul kerem ja sbi-il Eutico, te ja ch'ay koel ta muk'ul wayel. Te k'alal yakta ta k'op te Pabloe, te kerem, wayaltan, ch'ay tel koel ta yox k'ajal na' la xjachik moel lajemix. ¹⁰ Te Pabloe kotel, la spajk'ansba ta stojol la spet. Jich la yal: "Ma xa mel ja wot'anik bayal, yu-un kuxul." ¹¹ Jich mobel yambuelta ta tejk' tijibal la xet te kaxlan waj jich la swe. Ta patilal te k'alal jalnax a.an ta stojolix jato te k'alal sak'ub k'inal, jich bajt. ¹² Jaik la yik'ik te sujt'el te kerem kuxul jich la yichik smuk'ul yot'anik. ¹³ Te jo-otik nelajotikbel ta stojol Pablo ta barco jich bo-otik ta sbelal Asón, te banti la jnoptik jk'iktikbel te Pablo. Jaito janix te beluk ya sk'an spas, ja snopoj te ya xbenbel. ¹⁴ Te k'alal la staotik ta Asón , la jk'iktiktel ta barco jich' botik ta Mitilene. ¹⁵ Jich mo.otik ta barco lea jich k'otik ta yan k'a-alil k'otik ta pam lum yu-un Samos, ta yan k'a-al k'otik la muk'ul pam lum yu-un Mileto. ¹⁶ Yu-un te Pablo snopoj te ch'ixnax k'an k'axukbel ta Éfeso jich ma xkax k'a-al yu-un ta Asia; yu-un ya sk'an xk'at oranax ta Jerusalén ta sk'alel te P0entecostés, te yakuk xu yu-un te jichuk ya xk'ot ta pasel. ¹⁷ Ta k'alal Mileto la stikuntel winiketik ta Éfeso la yik'tel te ancianoetik yu-un te ch'unjetik. ¹⁸ Te k'alal k'otik, jich albotik: "Te ja-atike ya naik te sbabeal k'a-al te la jkak' jkakan ta Asia, janix jich la jkak' kbatik bayal k'a-al. ¹⁹ Te jo-one la jpas at'el ta stojol te kajwaltike sok spisil slekil jol sak jkok'el, sok k'alal ay wokolil ta stojol ta swenta te amen yilonik te Judioetik. ²⁰ Te ja-atik ya naik te jo-on ma la jtsikba ta yalel te beluk ya xtu-un ja wu-unik, jich bit'il la jkak'batil ja wil ta sit ants winiketik sok te k'axon ta jujun naetik. ²¹ Tejo-on yakon ta yalbeyel ta xchebal te Judioetik sok te Griegoetik ta swenta te ya sut yot'anik ta stojol te Dios sok te xch'unjel yot'anik ta swenta kaj waltik Jesús. ²² Jich yu-unito, ilawilik, ya xbo-on ta Jerusalén, juinej te espiritue, yu-un ma jnaoj te beluk ya spasbonik. ²³ Jauk meto te ch'ul espíritu ya yaksba ilel ta jujun muk'ol pam lum jich ya yal te chukel ta tak'inetik sok wokolil ya smalion. ²⁴ Jauk meto mayúk stu-ul jku-un te xkuxlejal ta jwenta, janax te yakuk xu jk'u-un te jkt'el sak yakuk pastaj jich yakuk yak'bon te kajwaltik Jesús, yu-un ya stak' jkal te sk'op sok te yutsilal te Diose. ²⁵ Jich yu-unito, ilawilik, yaa jna te ja pisilik te ja-atike, ta stojol te mach'atik la jcholbey te sk'op, ma stak' yilboni kxan te jkelaw. ²⁶ Jauk meto, jo-on ya jkalbatik te sk'alel, te jo-on mayuk jmul ta xch'ich'el te winiketik. ²⁷ Te jo-one ma la jtsikba te la jkalbeyex ta tojolik te sk'anjel yot'an te Diose. ²⁸ Jich yu-unito kanteyabaik ja tukelik, sok ta spisil te jayeb tul te Ch'ul Espíritu la yak' ta obispoetik. Tsajteyabaik te k'alal ya kanantey te ch'unjeletik yu-un te Dios te ja la smonitik sok te xch'ich'el. ²⁹ Ya jna te k'alal maba le ayonixato. Tiaw jamal tsietik ya x-ochiktel ta tojollik, ma yak'bey xk'uxul yot'an te chijetik. ³⁰ Ya jna te ay mach'a ta wolilik te winiketik ya xtalik ya sboltesik te smelil yu-un ya xlok'bela te nopojeletik jich ya xt'unotikbel. ³¹ Jich yu-un kanantayamebaik. Na-aikme te ja-one oxeb jawil ma komon ta yak'beyel ja wilik ta tulu tul te ja-atike sok ok'atik ta ajk'ubal sok ta k'aleltik. ³² Te jo- one ya jkak'atik ta stojol te Dios, sok te sk'op te ay yutsilal , te ja ya xu yu-un syantesatik sok yak'batik ja majtánik ta spisilik te mach'atik yakik ta chúltesel. ³³ Te jo-one maba la jk'an plata, sok oro, sok sk'u spak' yantik winiketik. ³⁴ Ja-atiknix ya naik te kábiletikto la yak'bon spisil te beluk lajk'an sok te beluk la sk'anik te mach'atik sjuinejon. ³⁵ Ta pisil te beluk ay jo-on la jkak'batik ja wilik te bit'il ya sk'an ja koltayik te mach'a mayuk yip yu-un at'el, sok te bit'il ja-atik ya'me sk'an ja naik te beluk la yal te kajwaltik Jesús. Janix la ya yal te kajwaltik: "Te ja ay bayalxan majt'anil te k'alal ya wak te jauk ya wich'. " ³⁶ Ta patilal te k'alal jich k'opojito, la skejanba koel la sk'opon Dios sok te mach'atik sjuinej. ³⁷ Stejk'elik okík bayal la spetik te Pablo sok la yujtsiyik. ³⁸ Bayalik te mach'atik la smelik yot'anik yu-un te beluk la yich'ik albeyel, te mayukix bin ora ya yilbeyik te yelaw. Jich yu- unito la sjuinikbel ta banti barco.

Capítulo 21

¹ Te ka'lal k'otik la kitaybatik sok la chabanbatik te ya sbatik ta barco ch'ixnax a botik ta bay lum cos,jich ta yan k'aal ta lum rodes,sok ta lum párato ² Te k'alal la jtatik jun barco te yak' k'axel ta ba fenicia,motik ta bay barco la chajbanbatik jich bootika_a. ³ Patil la kiltik te cipre,jich yak k'axelbeel ta bay ke'xen k'abil ta barco,botik ta siria sok kootik ta Tiro, ja yu un le yax skojilel te biluketik. ⁴ Ta patilal la jtatik te nopojeletik, jilotik le'a jubeb k'aal.Ja swenta te espiritu te nopojetik la yalbeyik te ma xbat' bay Jerusalén. ⁵ Te k'alal ts'akaj te k'aal ku untik,jich bootik la t'untikbel te betik,sok ja ste'jkelik,sok te yinamtay sok jnixnab,jich la suinotikbeel ta bay pam lum,jich la kejanbatik ta bay ti' mar,la kopontik kajwaltik. ⁶ sok la patbeybatik jilel kot'antik ta tulutul.Jich mo-otik ta barco,jich jaik sut'ikbeel ta snaik. ⁷ Te k'alal la jkot'antik jte beeltik ta bay Tiro,julotik ta Tolemaida.Le-a la patbeyba kot'antik sok te kermanotak.Sok jich jilotik sok jun k'aal. ⁸ Jich ta yan k'aal lok'otikbeel sok bootik ta cesarea.ochotik ta snaj te Felipe,ja te yich'oj te yat'el ta spujkel yach'il kop.Ja tul ta jukstulul,jich jilotik sok. ⁹ Ja uk meto te winik ay chantul achetik te ma nujp'inemik te ja ya xcholbey sk'oplal. ¹⁰ Jich jilotik bayal k'aal le'-a,kootibeel ta Judea tul alwanej k'op te agabo sbiile. ¹¹ Ja' tal ta tojoltik la tsakbey te xchu'kil xch'ujt' te pablo.La xchuk' te sk'ab sok yakan jich' la yal:``Jich' la yal te ch'ul espiritu santo : Jich te judioetik ta Jerusalén xchu'kik te winiketik ja ya wal te xchukil xch'utik,j'a la yak'ik ta sk'ab te yan lumetik.´´ ¹³ K'alal la kaitik stojol,tek'eltik,jo-otik sok ants-winiketik la kalbetik wokol te pablo te manchuk xmobel ta Jerusalén. ¹² Jich' te pablo la ya :¿beluk ya ja jpasik ja-atik,yakalex ta ak'el sok ja wak'bonik jmel ot'an? Te jo-on chapalonix,ma jauk nax yu'un te ki'ch xchukele, sok teme ya smilonik ta Jerusalén ta swenta sbiil te kawaltik Jesus. ¹⁴ Te pablo sma sk'an te yich' yantesbeel te snopjibal yu un ,jo-otik laj kot'antik skomel jich' la kaltik:"jich te skanjel yot'an kawaltik ". ¹⁵ Te k'alal k'axix te k'alel,la tsaktik te biluktik mootikbel ta Jerusalén. ¹⁶ Jich tal sok jo-otik cha'oxtul nopojeletik yu'un cesarea,ja la yik'iktel tul winik ja sbiil Mnasón,tul winik ta chipre,ja tul xach'ibal te nopojel.Ja te jilotik sok. ¹⁷ K'alal julotik ta Jerusalén,binax kot'an la yik' la yik'otik ta stojolik. ¹⁸ Ta yan k'a-al pablo bat' sok jo-otik ta santiago,stsobo sbaik stek'elik te ancianoetik. ¹⁹ Te k'alal la spatbey yo'tan,ja lax xchol jun sk'oplal te beluk la spas te Dios ta banti yanlekil lum ta swenta yat'elik. ²⁰ k'alal la yaistojol,la yich'ik ta muk te Dios,la yalbeyik:"Ilawil,bankil jayebto ta tul judioetik.Jich' ta spisilik la junax la yak' sbaik sk'ejel te mandaliletik . ²¹ Jaik la yich' albeyel ta awenta,te ja'at ya ja wak'bey yil te judioetik te mach'a-a kuxulik ta bay yolil yan lekil lum ya kuk yik'iteyik te moises.sok ja walbeyik te machuk yich'ik circunsicion te xnich'anik sok te ma xch'unik te stalel kuslejalik . ²² ¿Beluk ya sta'k jpastik ?melel la yayik stojol te ja-a talat. ²³ Jich' pasameik te bek ya yalbeyex.Ay chan tul winiketik te la xchapik sk'op. ²⁴ Ik'aikbel te winiketik sok utstesabaik sok tojbeya te bina ya slajinik,ja yu'un ya stak' xochik te stotsil sjolik.Ja yu'un snaik stojol te beluk ya yalik ta ja tojol ja slotik.Ja ya snaik te ja at ja ya a k'ej te mantaliletik . ²⁵ Ja'uk meto te mach'atik yan lum te ch'unojik,te jo'otik la tsibubeytikbel sok la kalbeytikbel te yakuk sk'ej sbaik yu un te bek chi'bil mat'aniletik yu un lok'onbaetik,sok te ch'ich'el,te bina miltilebil,sok ma me xyalex ta mulil. ²⁶ Te pablo la yikbel te winiketik,sok janix jich la sap sbaik,bat' ta templo,ya xcholbey sk'oplal te ya xtalix sk'alel te ya yich'ik sapele,ja to teme la yak'ik mat'anil ta tulutul. ²⁷ Te k'alal le yax lajixa te sjukebal k'aal,ay chaoxtul Judioetik te talemik ta asi la yilik te pablo ay ta templo,la yalbeyik te ants-winiketik te yakuk tsakik. ²⁸ Yakalik ta aw:"swinik Israel,koltayawotik.Jai winikto ja yak'bey yil te mayuk stu-ul te lumaltik,sok te mantaliletik,ja te bay ayotik .yu un ja yik'otel Griegoetik ta bay yutil temploetik.sok ya yixta k'optey te ch'ul awilale." ²⁹ Ja' uk yu un ach'tonax la yilik te Trofimo ja tul efesio ta bay lum.Jaik la snopik te pablo ja la yik'tel ta yutil templo. ³⁰ Ja' stek'el te lum lik'em sjolik,te ants-winiketik jajch'ik ta aelmal jich la tsakik te pablo.Ja la xochik' lok'el ta bay templo,oranax la smakik' te ti' nail. ³¹ Jich' bit'il ya sk'an smilik,jul k'op ta bay ay te jolol yu'un te kanan lum te stek'el Jerusalén bit'il jach'em sjol te lum. ³² Oranax ya yik'beel kanan lum sok ajwalil kan lum ,aelmabeel ta banti stsoboj sbaik.k'alal te ants-winiketik la yil te ajwalil kanan lum sok te kanan lum,jich komik ta smajel te pablo. ³³ Ja'uk meto te ajwalil kanan oxtajbel sok la tsak' te pablo,sok la yal mantal te yakuk chukik ta kadena,ja'uk yu'un meto la yich jok'ibel te mach'a a sok beluk la spas. ³⁴ Ja'uk meto ay chaoxtul te lum te yakalik ta aw te chikanax bekyakalik ta yalel.Melel te wolwanej yu un te lum mayuk bi la stak' yal melel ja chap'isaje te awej,ja' la yal mantal te yakuk yik'ik ochel te pablo. ³⁵ k'alal kot ta kumulkum be,la yich k'echel moel yu'un te kanan lum melel te ants-winik ya skan smajilka. ³⁶ Melel te ants-winik snuch'ojika sok ya kalik ta aw:"¡milaik!" ³⁷ Jich' te pablo te k'alal yak ta ik'el ochel la yalbey te wolwanej kanan lum:"¿ya bastak' ay bi kalbat ?"te wolwanej la yal:"¿ya bal ja na' Griego k'op ?" ³⁸ ¿ Maba ja'uk kat te Egipcio winike,te ja la yik'bel te chanmil (4,000)milwaletik ta bay jochol kinal? ³⁹ Te pablo la yal:"te joone Judion,ta bay lum Tarso ta bay cilicia.Te joone ja swinikon te lum te mero tulan skoplal.ya jok'ibat,ya k'an ya skopojon te lume." ⁴⁰ Te k'alal te ajwalil kanan yuun te lume la yalbey te ya sta'k skopoje,te pabloe k'opoj ta bay kemekem be la spasbey señail sok sk'ab.k'alal mayuk mach'a k'opoj,ja k'opoj ta hebreo k'op.Jich la yal:

Capítulo 22

¹ kermanotak sok mé eltatiletik, aybonik´ stojola , te k´ope te bin ya kut in ora to ta atojolik ² k´alal te stobotikae la yayik stojol te pablo k´opo ta hebreo, jaik la slamansbaik, jich la yalbey ³ jó on jon judioon,bejk´ajemon ta Tarso ta k´inal Cilicia ja le bijuptesbilon le muk´ulpam lum Gamaliel. ya yabonik jnop te binti ut´il ya sk´an stu uuntesel te mantalil yu´un te jmetatike. bayal sk´oplal ta jk´otan te Diose, jich te binti´l ja pisilik ja ex ta ora into. ⁴ Jo´on la nutsi jai be to jato k´alal slajibal; ay la jkak´tilan ta chukel, winiketik sok antsetik la yik´ikbeel ta chukibal ⁵ jich bit´il te muk´ul sacerdote sok spisil te mamaletike. ja testigo k´oemik yu´un spisil into. Jaik la yak´boniktel te ts´ibubil jun ta stojol te kermanotaktik yu´un Damasco, jich bo´on lea ba jkik´tel sujt´el spisilik ta Jerusalen yu´un ya yik´ik kastiko a. ⁶ k´ot ta pasel k´alal yakon be´el bel nopol yaj snoptsajonixbe-ela ta Damasco, nopolniwan olol k´a ala ajk´ax tiltel te ch´ulchan xojobetnax jach´el ta bay ayon. ⁷ ch´ayon kuel ta lum sok la jkaisttojol jun k´op te jich la yalbon: Saulo, Saulo ¿bistuk te ja nujtsojone? ⁸ jich la jsut ¿mach´a-ata, kawal? jich la yalbon: jo´on Jesus yu´un Nazaret, te yakat ta stnutsele ⁹ Te mach´atik suinejona la me yilik te til te xojobal k´inale, te jaik ma k´ot ta yot´anik te sk´op te mach´a la sk´op te mach´a la sk´oponone. ¹⁰ Jo´on jich la kal ¿bin ya jpas kajwal? te kajwaltik la yalbon: jach´an ba an ta Damasco; le ya yalbatik spisil te bina ya ja pase. ¹¹ Te binti ut´il ma ba ya jkilix k´inal ta kkaj te xojobil k´inale, ja jich bo´on ta Damasco, te mach´atik juine ja la stojtesonikbael. ¹² Le la jtaj tul winik te Ananias, te mero ch´unej ta lek te mantalil sok lek sk´oplal yu´un spsil Judioetik te kuxinemik lea. ¹³ Ja tal ta stojol, la stek´ansba ta jts´e-el, jich la yal: kermano saulo, jamuk te ja sit; jam te sitej jich la yil k´inal. ¹⁴ ta patil ja la yal: te Dios yu´un jmetatik ja la sta-at yu´un jmetatik ja la stsa-at yu´un te yakuk ja wilbey te sk´anjel yot´ane, jich ya ja wila te toj yot´ane, sok jich ya ja waystojol te sk´op ja ya xloktel ta yej. ¹⁵ ja´at me testigoat yu´un spisil te winiketik te beluk la wil sok te beluk la waytojole. ¹⁶ in ora to ¿ bistuk te yakat ta smaliyele ? jajch´an, aka´aba ta ich´el já, poka lok´el te ja mul, la yich´ ik´el ta sbi il; ¹⁷ patil te k´alal sujt´ontel ta Jerusalen, sok te k´alal yakon ta sk´oponel Dios ta bay chu´ul naj, jich k´ot ta pasel te bila la kil ta jtelemale. ¹⁸ La jkil yak yalbelon, sojaba, ijtaya ta ora te Jerusalen, yu´un ma ba ya yich´ik ta muk´te testigo k´op te jtojol ¹⁹ jo´on la jkal, kajwal snaojik ta spisilik te la jkotses ta chukibal sok la jmajtilan te mach´atik sch´unejat ta jujun sinagoga. te kalal la smal sch´ichel te Esteban, ²⁰ te ja testigoe,la yich malel, tu´un yakon sk´ejbel te sk´uspak´te mach´atik la smilik; ²¹ ja jich la yalbon te jo´one, ''ba´an, jo´on ya jtikunatbe´el k´ejelto ta yan lumetik'' ²² te ants-winiketik ma bayal la yak xk´opoj. jich yu´un jaik awnik sok la yalik ''lok´esabe bel ta k´inal jaa winik meto: ma ba lek ya xkuxine'' ²³ te k´alal yakalik ya awa, yakik sch´ojtilan kuel sk´uik, sok yakik sbujk´iyel ts´ubil lim, ²⁴ te kanan lum la yal mantal te ya yik´ik ochel te pablo ta bay mukul chukibal. sok te mantalil yich´ojik ja te ya smajik, skuentayu´un jich ya sna beluk swenta te yak ta yawteyel jichuk bitil skontro. ²⁵ te k´alal chukbilix yu´un ya yich´majel Pablo la yalbey te kanan chukibal te lé tek´elae, ''¿yu´un bal lek ja wayik te jaexeya ja chukik tul winik yu´un bal roma teme ma to ich´bil ta k´op?'' ²⁶ Te k´alal jich la yaystojol te canan chukibal, bajt´ta stojol te canan lum jich la yalbey ''¿Beluk te ya ja k´ana pas ta oranax? jai winikto swinikme Romano''. ²⁷ Te canan lum tal jich la yalbey ta stojol ''¿albon, te ja´at ja swinikat Romano? Pablo la yal: ''ja''. ²⁸ Te canan lum la sjak: '' la jkak´ tebuk tak´in te ochon ta Roma''. Te Pablo jich la yal to, jo´on bejk ´ajemon yu´un bejk´ajemon yu´un swinik Romano. ²⁹ Jich yu´un te winiketk k´an yich´ik ta k´op la yijteyik ta ora nax. te mukul wolwanej yu´un te lum xiw yu´un k´alal la snastojol te Pablo swinik yu´un te ja to sne´el la schuke. ³⁰ ta yan k´a alil, te muk´ul kanan wanej ja la sk´an snastojol ta smelelil te beluk yak´obej smulin te judioetik yu´un te Pablo. Ja jich meto la stilik, sok la yalbey mantal te muk´ul sacerdote´etike sok te tuneletik yu´un ch´ungeletike te yakuk stsobsbaike. Kotel te pabloe la yak´ik ta yolilalik.

Capítulo 23

¹ Te pablo tojnax laj sk´eluy te tuneletik yu´un ch´uunjeletik jich nix la yaltilan bey, ''kermanotak. Talon ta swenta Dios lek ay kuxinel sok mayuk x-aan k´ot yu´un jmul ja to k´alito. ² Ja te muk´ul Sacerdote Ananias la yalbey mantal te mach´a tek´atik ta sts´a el te ya smajik ta ye. ³ Ja te Pablo la yalbey: ''Dios ya me smajat´uuk, sok te saktesbil ja jpak´. ¿ nakalat yu´un te ya slik bon te jmule sok te mantalil ja wu´unike. Ja meto ya wak mantal te smojonike. ma ba jich´ ya lo te mantalile ja wu´unike? ⁴ Ja te mach´atik ta ts´ee la yalbeyik ''¿ jich bal ma a wich´ ta muk te muk´ul sacerdote yu´un kawaltik?'' ⁵ Pablo la yal, ''Maj nao stojola, kermanotak, te me jaex te muk´ul sacerdote. jich ts´ibubil, MAME AMENUK SK´OPJAT TA STOJOL AJWALILETIK TA LUMAL.'' ⁶ Ja te pablo k´alal ya yil te mach´a stoboj-sbaik ja Saduceos sok te yantike jaik Fariseos, t´ula k´opoj te bay ts´obolik, '' kermanotak, jo´on Fariseo on, xnich´anon Fariseos. Ja la bal yakik ta likel jmul yu´un te ch´uunoj te cha akuxel yu´un te mach´a lajemix. ⁷ K´alal la yalito, jach yalbey sbaik te Fariseoetik sok te Saduceos , ja jich la x-atsbaik te ts´obololik. ⁸ te Saduceoetik ya yalik te mayuk chakuxel mayuk ch´ul abatetik, mayuk espirituetik, ja ts´iin stukel te Fariseoetik yich´ojik ta muk spisil stukel. ⁹ jach´ik ta bulk´op, ay ch´aoxtula te tsib jometik yu´un te Fariseoetik laj stek´ansbaik ochik ta k´ op, och yalik: '' ja te jo´otike mayuk beluk amen jtaobeytik te winik toe''. ¿k´oponbil bal yu´un espiritu, ja la bal jun ch´ul abat? ¹⁰ Te k´alal bulanxan te k´ope, ja te wolwane yu ´un kanan la yaan yot´an te me la yich tut´anel te Pabloe. Ja jich la yak mantal ta stojol kananlumetik te ya sk´ot´esik sok la tsakiklok´el ta yolilalik te muk´ikal tuneletik yu´un te ch´unjeletik, la yik´ikbel ta muk´ul chuk jibal. ¹¹ ta yan ak´ubal tek´a ta stojol te kajwaltike, la yich´albeyel yu´un, ''Mame xiwat, ja nix jich´ bit´il ja wak´ojon na el stojol k´oplal ta Jerusalen, janix me jich ya wak´on ta na el ta Roma. ¹² K´alal sakub te k´inal, ta yan k´aal, cha-ox-tul Judioetik laj xchapik sk´opik la yalik ta jamalal te ay bi amen yaxtal ta stojolik, la xchapik skomel sweel yuch baik ja to me te me la smilik te Pablo. ¹³ Janiwan jelawen ta chawinik te tul winik te la xchapik te sk´opike. ¹⁴ jaik nixme te muk´ul sacerdoteetik sok ancianoetik, jich la yalik, ''jo´otik nixme la jkakbatik ta muk´ul wokolil, ma me bay ya sweotik ja tome teme jmiltik te pablo. ¹⁵ Jichito, maxa mak bonik te muk´ul chu´unjeletik yakuk yal bel mantal ta swenta te wolwanej yu´un k´anan, ya sba yik´bextel kuel. Ja jich ya ja nopik ta lek te bina ja wu´unik. ja te jo´otik chapalotikix yu´un yaj miltik. ja yebuk mato xjul. ¹⁶ ja te skerem-al xiwik te Pablo ya yay stojol te tax ochintayotix, ja jich bat´ sok och bael ta muk´ul chukjibal ba cholbel te Pabloe. ¹⁷ Ja te Pablo la yik tul te wolwanejetik yu´un te kanan lum, la yalbey, ''ik´abel ta stojol te muk´ul wolwanej yu´un kanan, ay bina ya ch´olbey''. ¹⁸ Ja jich te wolwanej yu´un kanan lum la yikbel te ch´iel kerem ta stojol te muk´ul wolwanej yu´un kananetik jich la yalbeyito: '' Te Pablo chukul ja wu´unik la yik´on sok ay la bi ya yalbat''. ¹⁹ Te wolwanej muk´ul abat la sjok´inbey. ''¿Beluka k´an ja walbon?'' ²⁰ Ja te kereme la yal: Ja te judioetike la chapik yu´un te Pabloe yak´uk x-ik´otbel pajel ta stojol muk´ul chu´unjeletik ja ya sk´an skuch´inatik te ja at ja ya k´an ja jots xan k´op. ²¹ Ma me xa wakbeyik bel, jelawen me ta ch´awinik tul winiketik yakik ta smuktael janix me ja yak´on ta woklajel, ja te max wee-uchbajik jato te la smilik. ch´apal meikix, jaxanix me yakik ta smaliel xkol te ja mantal. ²² Ja jich te muk´ul wolwanej yu´un te kanan la skoltay bel te kereme, la yalbey, te beluk la x-chole ''manchuk mach´a yal yan''. ²³ Ja jich la yik ch´atul wolwanej yu´un kanan sok la yalbey: ts´abonik lajun winik ta tul k´anan lumetik chapal yu´un yax k´ubik ya bayal ja to ta Cesaria sok lajun chanwinik ta tul winiketik kajatik ta kawu sok lajunwinik ta tul yich´ok lansaetik . Ya slok´atik bel ta yoxebal ora yu´un ak´ubal. ²⁴ Janix la yak mantal te yakuk yaakbeyik kojt´ chambalam yu´un ya ska´tibinbel te Pablo jich lek yax k´ot ta stojol ajwalil Felix. ²⁵ Ja jich la tsibuy jun yu´un stikumbey jich ya yalito: ²⁶ Lekil muk´ul ajwalil Feliz, ich´a spatjibal ja wot´an jo´on Claudio Lisias. ²⁷ Ja winik to ja ch´ukot yu´un te Judioetik tebxanix sk´an smilik, jaxanix te k´oon sok te kanan lumetike la stak jkoltay tik, la jnatik stojol te tsumbal Romanoe. ²⁸ K´an sba´a stojol te beluka ya yakbeyik smuline, ja jich la kik´bel ta swenta tuneletik yu´un ch´uunjeletik. ²⁹ Jipa la kay stojol tebuk te ja kuch´inot xk´axintael mantal yu´unik, ja me to mayuk bay la kalbey mulil yu´un te jauk ya stojol sok kuxinel, ja nix jich sok chukel. Ja jich la yakbonik sna´a stojol te chap´ bil sk´oplal ta stojol, ³⁰ Ja jich la jtikunbatel ta oranax, sok paj kalbey te mach´atik smule ak´a yakbatik ta tojol. jich lenax me kik´tay batik. ³¹ Ja jich la xchu nik mantal te k´anan lumetike la yik´ikbel te Pablo ta ak´ubal k´inal ta Antípatris. ³² Ta yan k´aal, spisilik te kanan lumetike mach´atik kajatik ta kawu la wolik xan bel ja te yantike sut´ikbel ta muk´ul yawil. ³³ Te k´alal k´otik te winiketik kajatik ta kawu ta Cesarea, la yakbeyik te tsibubil jun te ajwalile, janix jich la stek´an ta sit te Pabloe. ³⁴ Ja te k´alal la sk´opon te tsibubil jun te ajwalile, la jok´ibey banti katik ch´in lum talem te Pabloe. Ja te k´alal laj sna stojol te jach´en ta Cilicia. ³⁵ la yal: '' ya jka bat stojol spisil te ja k´op te k´alal yax julik te mach´atik ya slejbat ja mul''. Ja jich la yak mantal te leuk ya sk´ejik te bay muk´ikal yawil yu´un kanan lum yu´un ajwalil yu´un Herodes.

Capítulo 24

¹ joleb ka'a-al ta patil, te muk'sacerdote Anoniase, te ancianoeetik sok te tul winik tertulo sbi-ile te bayal splijile le' k'otikuka-a. Ja'in winiketikto k'o yalik ta stojol te ajwalite te beluk smulinej ta sk'opik te pabloe ² Te pabloe tejk'a jach'el ta stojol te ajwalilej. jauk me to te winik tertalue jach ta slebel smut sok jich la yalbey te ajwalilej : "Wok'ol awal yu'un te bit'il lamal nax k'inal ku'untik sok te bit'il chapalitik awa'un ta spemal te lumaltike. ³ Jich yu'un teja'at ajwalilat ku'untuk Felix b'inax me kot'antik yu'un te beluk yakat ta spasele ⁴ Jich yu'un te ja'at ajwalilat ku'untik Felix b'inax me kot'antik yu'un te beluk yakat ta spasele. ⁵ Te jo'otike ja' taotik ja'in winiktoj te ya yak' botik jwokol tike sok te ya xjach k'op ta stojol te judiotike sok ta spamal te balunilate. sok ja' jolol yu'un te mach'atik ch'u-unejik te dios ta bay Nazarenoe ⁶ sok ja' k'an sb'oltes bey, sk'oplalaja'in temploto; jich yu'un la jtsaktik sak k'an chajb'antik ta swenta te mantalil Au'untike. ⁷ jich yu'un te Lisiase te yich'aj tulan yat'el ta skanan tayel te lume tal sok sk'ak'al yot' anlaspojbotijudioetik la slebeyyikk lok'el tajk'abtik. ⁸ Te bit'il talotik ta atojole yu'un me ya awich botik ta ok'op te Pabloe spisil te belux spasaje' te ja'ate ja naojixa te bit'il ja nix smul ta spisila-a te beluk la kalbatixe ⁹ Te judioetik la slebeyik smal te pabloe sok la yalik te melel nix-a te beluk spasaje ¹⁰ Jich yu'un te Ajwalite la yak'bey sena yil te pabloe yu'un jich ya xk'opoja. jich k'opo te Pabloe: "ya jna' te bayal jdwil te ayat ta Chajban wanej ta stojol ja in muk'ul lum to. jich yu'un binax kot'an te ya kalbat awaye ¹¹ Ja'at me ya ajojk'oy xan ta lek te ma ba k'axem ta lajchayeb k'a-ala te k'alal k'otuk lajinba ta Jerusalen; ¹² Te k'alal ta staonik ta bay temploe, mayuk mach'a lajkut sok ma ba la toyba ta stojol te ants-winiketike sok ta baysnailsk' oponel sok snopel sk'op te diose(SINAGOGA) ¹³ Ja' in ants-winikettikto ma staik te beluk ya yak'bonik mulinej ¹⁴ jauk me to ya kalbe-xawayik te jo'one ja'jchu-une te yach'il be yu'un te Diose sok te jchich-mame. Jich yu'un ch'u-unej spisil te beluk ts'ibubil ta bay mantalile sok te bay ts'ibubil jilel yu'un te alwanejetike. ¹⁵ Te jo'one ja' pajal ay kot'an sok te Diose soku-uk ja in winiketik ta te yak ta tael a stojol te mach'a wayemik sbak'e talike, ja' jchikan te bin yalel te yat'elike, lek bal a ma ba lukuk. ¹⁶ Ja yu'un, te jo'one ya me jpas tulan te ya jtsajtay jba ta stojol te Diose sok ta stojol te ants-winiketike. ¹⁷ Ja'uk me to te k'axemix bayal ja'wilae tal koltey te muk'ul lum ku'unej sok tal kak'bey te mat'anil tak'in ku'unej ¹⁸ te k'alal jich la jpas into. le' la staonik ta bay yutil templo te cha'ox tul te judioetik te talemik ta Asioe te banti yakon spasel jun k'in yu'un uts-tesel, ma' yu'unuk bayalukon sok ma ba yakon ta sats'esel k'op ¹⁹ Ja'in winiketikto ja' ya jk'an te le' ayuk ta atojelitoe yu'un aka me yalbanik te beluk jmal tao ta stojolike ²⁰ Te me majichuk ts'i-inej, ja'in winiketiktoj aka yal ta jamal te beluk jpasobey te k'alal la stejk'anonik ta bay muk'ul tsojble yu'un te judioetike ²¹ Ja'bal la jta mul-a te tulan k'opojon yu'un te ya xk'o-on ta ich'el ta k'op yu'un te mach'a wayemik sbak'etalike ²² Ja'uk me to te ajwalit felixe yayojix stojol te b'itil ay te sbe te kajwaltike, jich la skech'an ta xchajbanet te aiyej yu'un te pabloe. sak jich la yai: Te k'alal ya xkotel ta lum jerusalem te ajwalit lisiase ya jok'iy yan kaiy te k'op a wu'unike ²³ Ja'uk me to la yalbey mantal te kanan lum te janax ya skanantey te Pabloe, te manchuk k'axeluk ya chukike yu'un ts'i-in te yamik'otake ya xju' ya xchajban te machia ay swokole ²⁴ k'axix che'oxeb k'a-ala te tal te ajwalit felix sok te yinam Drasilae te Judia-antse, la stikum ta ik'el te Pabloe jich la yaiyik te stojol ta lek te bit'il ay xch'u-unjel yot'an ta stojol te kajwaltik Jesucristoe ²⁵ jich yu'un ts'i-in te Pabloe jach xcholbey yaiy te bit'il toj ya x-ainotik ta k'inale, sok te bit'il ya jnatik kombelbatike ta jujutulej sok te bit'il ya sta yorail ta ich'el ta k'ope, te ajwalil Felixe jach' ta nik'el yu'un sok jich la yal; Ba-anix ta orate ya, ikik'atel ta patil ja'to te bin ora ya xjoch'ajone ²⁶ Ja'nix ta yorail yah ta smaliyel te yakuy ak'botok tak'in yu'un te Pabloe jich yu'un la stikun ta ik'el yu'un ya sko'pona-a. ²⁷ Te k'alal k'ax cheb jawil lek' ta ajwalil te Felix ja ochsjelolin te porcia festo jaukmeto te Felix ja k'an sk'an te lekubuk yo't'an yu'un te Judioetike jauk' me to ma jichuk-a k'ot jich yu'un te Pabloe jil ta chukjibal.

Capítulo 25

¹ Te festo bajt´ta yantik lum, kax oxe k´aa k´ot ta Cesarea sok ta Jersualén. ² Te wolwane sacerdote sok te principaletik te yich´ojik ta muk´te judioetik, la slebeyik smul te Pablo te jich tulan la yalbeyik, ³ Ja jich ka sk´anike jo bi ja te festo te yakuk stikun ta ik´el te Pablo ta Jerusalen yu´un jich muken ya smilik ta be. ⁴ Jaukmeto te ajwalil Festola sojtbey te Pabloe chukul ta slum Cesarea, Janix jichu-uk nopol le ya jcha sut´ixbela-a. ⁵ Jich yu´un, te mach´a ya xu yu´un, jich la yalbey: ya stak´ ja jokinotikbael. Te me ay smul te winike, jaex ya cholik lea. ⁶ Festo ma k´axix ta xwaxukebal sok slajunebal ka´al bajt´ta Cesarea, jich ta yan ka´al, najk´a ta snaktijib te ba ya yaiy chajp´anwanci sok jich la stikun ta ik´el te Pablo. ⁷ Te k´alal jk´ot, te Judioetik ta Jerusalen nopol la stek´an sbaik, jich bayal ta ten smul la slebeyik joukme to ma ju´ yu´unik ta yak´el ta ilel te me melel te ay smule. ⁸ Te Pabloe stukel la skoltay sba te jich la yal "mayuk banti la jkanxintay te mantalil yu´un te Judios, ma la jboltesbey te snaj te kawaltik, sok ma la kajkontroin te ajulalil Cesar." ⁹ Te Festo la sk´an yot´an te ya spasbey te bina lek yot´an yu´un te Judioetike, jich, yu´un la sujtbey te Pabloe te jich la yal: ¿ya bal ak´an xmo-at bael ta Jerusalen te le awich chajp´anel ku´una ta swenta ta spisil to?" ¹⁰ Te Pablo la yal: Te Jo´one Hek´elon ta stojol te snaktijib te banti ya chajp´anwan te Cesar yo stak´ jkich chajp´anel le-a. Te jo´one mayuk tenuk jmul ta stojol tuluk judio, jich bit´il te ano´oje. ¹¹ Yan te me aybi ma lekuk jpaso sok te me ya skan te kich´ milel yu´une, aka lajukonabi. ¹² Jich te Festo la ya-an sok te sjoytaj tuneletik, la sujtbey te Pablo: " Ja´ak´an chojp´anat te Cesar; ya xbaat ta stojol te Cesar. ¹³ Jich, k´ax bayal ka´al, te muk´ajwalil Agripa sok Berenice k´otik ta Cesarea, jich k´o yilik ta snai ta ajwalil Festo. ¹⁴ Jalajik bayal ka´al le-a, ja jich te Festo la scholbey yaiy te muk´ajwalil te sk´oplal te Pablo; jich la yalbey: " ay tul winik le- ito la xchuk jilel te Felix. ¹⁵ Te k´alal ko´on ta Jerusalen, te wolwaje sacerdoteetik sok te ancianoetik yu´un te Judios la yalbonik te ay smul te winik to jich la sk´anbonik te yakuk jk´ak ta milel. ¹⁶ La jsojtbey te ma k´aemuka-a te Romanoetik te ya yak´ik ta lajel tul winik te me ma ne- eluk ya situy sba ta k´op sok te mach´atik jle muliletike, jich yu´un te mach´a ay smule, ya stok´jchol ta jamal le-a teme ma meleluke. ¹⁷ Jich yu´un te k´alal julik le to, ma la jmaliy, ta yan ka´alil la najk´anba ta naktib te bay ya kay chajp´anwane jich yu´un la jkal mantal te ya yik´iktel te winike. ¹⁸ Te mach´a lemoliletik ka setk´an sbaik jich jach yalik te bina smulinej yu´unik, te beluk jnopo te smulineje ma jauk la yalik. ¹⁹ Jaukme to ja amen yayik te ay xch´unjel yot´an stukele sok te ay tul Jesus sbiil te lajemix, jo- ukmeto ya yal te Pablo te kuxule. ²⁰ Jich ma la na te bij jkut jchajp´an, jich la jok´ibey teme ya sk´an xbajt´ta Jerusalen yu´un te le ya yich chajp´anela te k´opetikto. ²¹ Jaukmeto te Pablo ja la sk´te ya yich choup´anel yu´un te muk´ajwalil, jich yu´un la jkal mantal te chukul ya x-il ja´to te bin ora ya xu´ ku´un tikumbael ta stojol te muk´ ajwalil Cesar." ²² Te ajwalil Agripa la yalbey te Festo: "kot´an ya kaybey stojol sk´op te winikto. "Pajel", xi´te Festo: "ya ayay stojol". ²³ Jich yu´un ta yan ka´alil, te ajwalil Agripa sok te Berenice k´otik, la jchol sbaik och´el ta bay sts´objibal, ochik beel sok wolwanejetik sok yantik x-an winiketik te tulan, yat´elik yu´un te lume. Jich te Festo la yalbe mantal te ya yich´te ik´el te Pablo ta stojolik. ²⁴ Jach ta k´op te Festo: "ajwalil Agripa sok spisil ants-winiketik te le ayatikix toe, ayix ta jtojoltik te winike, tsobol Judioetik la sk´anbonik ta Jerusalen soknix te leto, Jich yalakiktaaw sk´anel te yakuk xlaje. ²⁵ Jaukme to la jna´stojol te mayuk bi spojoje te ya stak xla yu´une, jich bit´il la sk´anix stukel te ya yich´ xchajp´anel yu´un te ajwalil Cesare, la jnopix te ya jtikumbele. ²⁶ Yan bi ta sk´a te mayuk bi ya stak´ ts´ibubeybe te ajwalile. Ja swenta te la jkik´extele, sok ta atojol ja´at muk ajwalilak Agripa, jich me ya awalbonok te bina ya ts´ibubey beel te Cesare. ²⁷ Yu´un mo´ lekuk ya kaiy to jtojol te me jich nox ya jtikun bael jtul winik ta chukele, teme ma na ta lek te bina smule.

Capítulo 26

¹ Jich te Agripa la yalbey te pabloe:"ya xju'te ja'at nix ya xk'opojat ta akuenta".Jich yu un te pablo la sjach' sk'ab jich jach' skoltay sba ta k'op. ² Te jo'one binax kot'an, muk'ul ajwalil Agripa,yu'un ya kolteyba ta a tojol yu'un spisil te bila mulinoj ta skopik te judioetike; ³ Te ja'ate ja lek sxan a na'oj spisil te bin ut'il aye,te bek ya spasik te judioetike sok te bek snopojike.Ayuk me smalib awu'un te ya awaiybon stojol te bila ya kale. ⁴ Melel sna'oj te judioetik te bit'il kuxulona te k'alal ch'iel keremona ta bay lumal sok ta Jerusalén. ⁵ Ja' ya snabonikba ta sjach'ibal sok ya me sk'an te ya yalik te jo'one kuxinon me te bit'il Fariseoetike,te ja' k'axel xch'uunojik te bek ya yalike. ⁶ Ta ora to tek'elon yu'un ya kich' chap'anel ta swenta yu'un yak'on snuch'el te bila yaloj jilel te Diose ta skuenta te jme'-jtatetike. ⁷ Te lajcheyeb sts'umbalotik yu'un Israel te yakalik ta smaliyel te bi ora ya xk'ot ta pasel te bila albil jilel jich yu'un la yich'ik ta muk te Dios k'alal ta ak'ubal.Ja' yu'un te smuk'ul ot'anile,te ja' yu'un te judioetike te ja slebon mule,muk ajwalil Agripa. ⁸ ¿Bi yu'un te ch'aoxtules te wokol ya ach'uunik te Dios ya xcha'kuxestel aelmeletik ? ⁹ Ta neelalto la nop te ja' kontro te sbiil te Jesús yu'un Nazaret . ¹⁰ Jich la pas ta Jerusalén.La jich' kat'el yu'un te jwolwanej-sacerdoteetik ja yu'un bayal la kak' ta ch'ukjibal te ch'uunjeletike,sok te k'alal la yich'ik milel,ja la kal te yakuk lajukike. ¹¹ Te jo'one bayal buelta ya k'abey kastigo ta sinagogaetik sok la ki'tileytel yu'un ya suj ta yalel bol-k'op.Mero lijk'em jol ta stojolik sok la nuts ta bay yantik lumetik. ¹² Te k'alal jich yakon ta spasel-a,boon ta Damasco, kich'ojbeel tulan kat'el tikunbilonbael yu un te wolwanej sacerdoteetik; ¹³ Ta olil k'aal,ajwalil,yakon ta beel,la kil lemtel ta ch'ulchan xojobal k'inal te k'ax jich yip te bit'il yip xojobil te k'aale sok xojobaj nax k'inal k'ot ta sjoylejal te banti ayon sok te mach'atik sjoinejon ta beela. ¹⁴ Jich ch'ayotik koel ta lum,la jk'ay sk'opnon sok jich la yal ta hebreo k'op:"Saulo,Saulo,¿Bistuk te ya a nutson?wokol ba awaiy te ya a lom ta tek'el te sni' atojtesjibale". ¹⁵ Jich la kalbey:"¿Mach'aata,kajwal?"te kawaltik la sut:"Jo'on te Jesuse ta yakat ta snuch'el. ¹⁶ Jich ta orato jajch'antel sok tek'ajan ;yu'un ja' swentail te la kak' ba ta ilel awu'une te ja'ya kabatinat ta testigo te bit'il la awilon sok te bila ya kak'bat xan awil ta patile; ¹⁷ Sok ya me koltayatel lok'el yu'un te ants-winiketik sok ta stololuuk te yantik lumetike,te ja' ya jtikunat beel ta stojolik. ¹⁸ Yu'un ya me sjam te sitike,swenta yu'un ya yijk'itayik te ijk'kinale,jich me ya xbeenik ta sakil k'inal .Sok swenta yu'un ma me ayuk xan ta sk'ab te satanase,ja' me ya yak' sbaik ta sk'ab te Diose,yu'un ya yich'ika te perdón yu'un te smulike sok te ya yich'ik sk'inalik te mach'atik ch'ultesbilik yu'un ch'uunjel yot'anik ta tojol. ¹⁹ Jich yu'un,rey Agripa, ma mebe la k'axintey te bek la kil ta ch'ulchan; ²⁰ Ja nel jach' kalbey te Damasco,sok ta Jerusalén,sok ta spisil lum Judea sok te mach'atik ma ch'unjeletike,jo'on la cholbeyayik te ya xkam sujt' yot'anik sok te ya sk'an xyanaj xkuxlejalik ta stojol Dios,sok te ya sk'an ya xchiknaj te yat'elik te bit'il sujt'emix yot'anike. ²¹ Jich yu'un te judioetike la xchukonik ta bay snaj te Diose sok k'anuk smilonik. ²² Te Diose ja la skoltayon jich kuxulon ta orato,sok tek'elon yalel testigo-k'op ta stojolik te ants-winike te mayuk snop-junik sok te mach'atik muk' skoplalik.Mayuk bila ya kal janax te bek yalojik te alwanejetik sok te Moises te ya xk'ot ta pasele; ²³ Te cristo ya xk'ax swokol,sok xk'ax swokol,sok ja' me neel ya xch'akuxtel k'alal ch'akuxelal yu'un te ailmeletike sok yu'un ya yalbey sk'oplal te sakil k'inal ta stojolik te lum judioetike sok te mach'a ma chu'unjeletik. ²⁴ Jich yak yalbel ta skoltayel sba ta k'op ate pabloe,tulan k'opoj te Festo:"Pablo,jowejatixka; te muk' ja p'ijil la yak'atix ta jowel". ²⁵ Jich la yal te pabloe:"Mabe jowelon,ajwalil Festo; ja'uk meto ma xiwon ta k'op,ya xk'opojon ta smelelil sok kuxul k'inal ya kay. ²⁶ Te ajwalil snaoj stojol spisil into;ja' yu'un te jamal ya k'opnexe,melel na'oj te mayuk bi muk'oj ta stojol;melel ma ba pasbil ta muk'en. ²⁷ ¿Muk' alwalil Agripa,ja' ch'uunej bal te alwanejetike? ya jna' te ja ach'uuneje". ²⁸ Agripa la yalbey te pabloe:"¿Jteb xanix ya awak'bon sut'es kot'an sok te ya sk'oon ta ch'uunjel?" ²⁹ Te pabloe jich la yal:"ya sk'opon Dios yu'un,chikan teme ora nax o jalto k'aal xan ya sk'ane,ma a tukeluk nax,ja'nix jich ta spisilik te mach'a ya yaiybonik te k'ope,te jich ya xk'oex te bin ut'il jo'one,mayuunuk te ya awich'ik ch'ukel ta kat'enaetike". ³⁰ Jich yu'un tek'a te muk' ajwalile,sok te wolwanej-ajwalile sok te Berenice,sok spisilik te mach'a suinoj ta nak'lej; ³¹ Te k'alal la yik'itayik te banti ayike,la yalbeiy sbaik sok jich la yalik:"Te winike mayuk bi spasoj te x-ak'ot ta lajel sok te ya yik' chukel yu'une". ³² Te Agripa la yalbey te Festoe:"ya xju' ya xkol beel jai winik to te manchuk la sk'an te ya yich' chap'anel yu un te cesare".

Capítulo 27

¹ te k'alal jich la yalik te jo'otik ya xbootik ta Italia. Ja ya yak'ik te Pablo sok chaoxtul chukeletik te ja' kanantebil yu'un te wolwanej te ja' sbiil Julio, te ja kananetik yu'un Augusta. ² Te jo'otike mo-otik ta barco k'alalto ta Adramitena, te k'alal nopol ya xlok'ixtela ta spisil te ja' yu'un Asia. Jich ochotik ta mar. Aristarco te talem ta Tesalonica ta Macedonia la Sjoinotikbael. ³ Ta yan k'aal ko-otik ta barco ta banti muk'ul pam lum yu'un Sidon, banti te Julio te la xk'uxtey te Pablo sok la yak'bey te sjotak yu'un ya x-ak'bot kanantayel. ⁴ Te jich le-a botik ta mar jich k'axotik ta pam lum yu'un Chipre, nopol ta pam lum te juybil ta ja', yu'un te ik' la skontroinotik. ⁵ Te k'alal yakotik ta kaxelbe-el k'un k'un ta barco te banti ja' te nopol ay ta Cilicia sok Panfila, k'o-otik ta Mira, ja pam lum yu'un te Licia. ⁶ Te muk'ul wolwanej yu'un te kananetik la sta jun barco ta Alejandria te ya xbajt' ta Italia. Ja' ya yak'otikbael le-a. ⁷ Te k'alal K'unax K'axotikbael ta barco bayal ka'al jich wokol k'otik ta nopol Gnido, te ik'e ma la yak'botik jt'untikbe-el te be: jich bo-otik ta banti mejch'te kanantebil te Creta, ta mejch' yu'un Salmon. ⁸ Te jo'otik k'axotikbe-el ta mejch' ta wokoltik, ja to te k'otik ta pam lum te ja sbiil Buenos Puertos te nopol ay ta banti muk'ul pam lum yu'un Lasea. ⁹ Te jo'otike bayal k'a-al la jkich'tik, sok te ska'lel te skomel we-elil yu'un te Judioetik k'axika-a, jich ma stak' xbotik ta barco. Jich komotik te Pablo. ¹⁰ Jich albotik: "winiketik, ya jkil te jo'one te banti nojpotik te ya xbotik bayal ya xwoklajotik sok ya xch'ayotik, ma jauk nax te jkijk'atstik sok te barco, sok nix te jkuxineltik". ¹¹ Jauk meto te wolwanej yu'un te kananetik la yich' ta muk' te mach'a yak ta stijel te barco sok te yajwal, te spisil te beluk yak k'oel ta pasel la yal te Pablo. ¹² ta skaj te banti ya x-ainik te barco ma lekuk ya xk'ax le-a te k'alal sk'alel sik. Bayal la yalik jich te mach'atik ayik ta barco te yakuk xlok'ikbe-el, te yakuk stak' te xk'otik ta banti muk'ul pam lum yu'un Fenice, yu'un le-uk ya xk'axa te yorail sik. Te Fenice, ja te banti ya stak' xk'otik te barco te ay ya Creta, te le ay bela te banti slok'jib smalel k'a-al. ¹³ Te k'alal jach'tel te ik' te banti sakubtel te k'inal k'unax jach'tel, te mach'atik ayik ta barco la snopik te ay yu'unik te beluk ya xtu-un. Jich la stuyik mo-el jich bajtik' ta Creta, nopol ta ts'e-el. ¹⁴ Jich k'ax jun cheuk k'a-al tal ik' sok ja-al te ja sbiil ik' yu'un slajib slok'jib k'a-al, jach' ta tael ta jtojoltik te ya xtal k'alalto ta pam lum, ¹⁵ Te k'alal la yich' makel te barco ma stak' te tojnax xbo-otik, la k'aktik te yik'otikbe-el jich botik ik'el. ¹⁶ Jich bo-otik ik'el ta spisil te banti kanantebil yu'unik te tsail pam lum te ja sbiil Cauda; wokoltiknax ju ku'untik te kajtijib te pasbil ta te te ya skoltayotik ta ch'ayel ta ja. ¹⁷ Te k'alal moikbel, la stu'untesik ch'ajanetik te ya xchukika te smak'il sjol te barcoe. Ja ya xi-ik te me ya xilotik ta banti yawil takin lum ta Sirte, jich la skoltayik koel te tak'in te alnax jich bo-otik ta ik'el. ¹⁸ K'axemtoxan la yutsinotik te ik' sok te ja-al, jich yu'un ta yan k'a-al te mach'atik ayik ta barco jach xch'ojik koel te beluk xkuchoj. ¹⁹ Ta yoxebal k'a-al te mach'atik ayik ta barco la xch'ojik mo-el ta yak'lal te at'jibaliletik yu'un te barco janax la stu-untesik te sk'abik. ²⁰ K'alal te k'a-ale sok te ek'etik ma xtilik ta stojolik bayal k'a-al, jich te tulan ik' sok ja-al yato xul ta jtojoltik, maba jnopotikix te jo-otik yato xkolotik. ²¹ Te k'alal mayukix swe-elika. Te pabloe la stejk'ansba ta yolil te mach'atik ayik ta barco jich la yal:"winiketik, te ja-atike ya skán te lajuk awayonik stojol, te manchuk lok'otiktel ta banti Creta, jich ma ataik te uts'inel sok te ch'ayel. ²² Jauk meto ya jkalbatik te ayuk awipik, yu'un ma xch'ay ni tuluk te mach'a kuxilik awolilik, janax ya xch'ay te barco ²³ Yu'un te k'alal och te ajk'ubal tul ch'ul abat yu'un te Diose te ja yu'unonix, sok te jkich'oj ta muk', te ch'ul abat tejk'aj ta jtojol. ²⁴ Jich la yal: ''ma xiwat, Pablo. Te ja-ate ya me xba-at ta stojol te Cesar, sok ilawil, te Diose ta xk'uxul yot'an, ja yak'ojbotik ta pisiltik te mach'atik sjoinejat ta barco. ²⁵ Jauk meto, winiketik, ak'a wipik, yu'un te jo'on ja jch'une te Dios, ja jich ya spastaj te bit'il albilon. ²⁶ Yu'un te jo'otike ya sk'an te xk'otikk ta jun pam lum. ²⁷ Te k'alal jul te chan lajuneb (14) ajk'ubal, te k'alal yakotik ta ik'elbe-el ta banti mar Adriátrico, nopol staix olil ajk'ubal te mach'atik ayik ta barco la snopik te ayik ta nopol jun pam lum. ²⁸ Jaik la yilik ta lek sok la sbisik tab (20) te snajt'il k'ax jun chebuk ora la xcha yilik ta yan buelta la sbisik jolajuneb (15) te snajt'il. ²⁹ Jaik yakalik ta xiwel yu'un teme la jlokbatik ta ch'enetik, jich la sk'oesik chaneb alal tak'inetik ta k'alalto ta yajk'lal te barco la sk'oponik Dios yu'un te yakuk sakub ora te k'inal ³⁰ Te mach'atik ayik ta barco yakalik sle-el yakuk stak' yijteyik te barco jich koiktel ta tsail barkoetik ta banti mar, ja ya sk'anik te yakuk stak'xch'ojik te aliknax te tak'inetik k'alal to ta yajk'lal. ³¹ Te pabloe la yalbey te wolwanej yu'un te kananetik sok te kananetik: " Te winiketikto yakuk xilik ta barco, te ja-atik ma stak' xkolatik''. ³² Jauk meto ta kananetik la sbojik te ch'ajanetik yu'un te tsail barkoetik jich jach' ta ba-el. ³³ Te k'alal yak ta sakubeltel te k'inal, te Pablo la yaltilebey te yakuk xwe-ik. Jich la yal: ''Jaito ja xchan lajunebal k'a-al te yakatik smaliel sok te ma xweatik; te ja-atik mayuk bi awayojik. ³⁴ Jich ya jk'anbatik te yakuk ja tsakik ja we-elik, ja yu'un te ya stak' xkuxinatika-a. Jich yu'un ni tuluk ya xch'ay ko-el stsotsil ja jolik''. ³⁵ Te k'alal la yal jich to, la tsak te kaxlan waj la yalbey wokol te Diose ta sit te yantik. Jich la xet' te kaxlan waj jach ta swe-el. ³⁶ Jich, spisilik la yich'ik yip yot'anik sok la tsakik swe-elik. ³⁷ Te jo'otik ja waklajuneb xchanlajun winik (276) te ayotik ta barko. ³⁸ Te k'alal nojix xch'utika, la ts'ujtesbeyix tebuk te yijk'ats te barko te k'alal la xch'ojik ko-el te trigoe. ³⁹ Te k'alal sakub k'inal, ma snabesbaik te lume, jauk meto la yilik sti ja' sok muk' nax, la ya-anik te me ya stak' yik'be-el le-a te barcoe. ⁴⁰ Jich la sbojik te ch'ajanetik la yijteyik ta yutil mar. janix jich la stilik te ch'ajanetik sok te stijibal te barkoe sok la stilik mo-el te pak' ta ik'; jich bajtik' ta ti ja'. ⁴¹ jauk meto k'otik te banti ay ch'eb te bayal yip jae, jich kojt'aj te barkoe. sok kajtsaj te sni te barko le jila ma la stak' stijsba, jauk meto jach' ta xet'elbel ta skaj yu'un te ya xlokot te yip te ja' ⁴² Te beluk xchapoj te kananetik ja te ya smilik te mach'atik chukbilike yu'un jich ni tuluk ya stak' yaybel nuxel sok ya xlok' ta anel ⁴³ Jaukme meto te wolwanej yu'un te kananetik ya sk'an ya skoltay te Pablo, jich la skom te beluk snopoj ya spas; jich la yalbey mantal te mach'atik ya xuik yu'un nuxel te xwilik ko-el ta ne-el ta banti sti-il barko jich ya xkotik ta lum. ⁴⁴ Jich te winiketik te jilik ya st'unikbe-el, cha-oxtul ta ch'ujte sok cha-oxtul ta yantik nax te beluk ay ta barco. Jich k'ot ta pasel te spisilik lek k'otik ta lum.

Capítulo 28

¹ K'alal kolemotikixa,la najtik te Malta sbi'ilinej te k'inal te xut'nax slumile te juytabil yu'un te muk'ul jae. ² Te ants-winiketik ta mach'a bek'ajemik lea k'axemtoxan k'ux la yayotik, jich la st'umiktel k'ajk' sk'a yu'un te ja'ale sok te sikej. ³ K'alal te pablo la sts'obtel takin sk'ab te jich te k'alal la yotses ta k'ajk'e,lok' tel kojt' jti'awan chan yu'un te x-k'ixnal k'ak'e,jich la jbech' sba ta sk'ab(pablo). ⁴ Te k'alal la yilik te ants-winiketik te mach'atik nainemik lea te jbech bot te sk'abe,jich kaj yabey sbaik ta tulutul:"Ja in winik to jmilwal winik te lok' tel ta anel ta bay muk'ul ja', ja yu un ma me x-ak'ot ta kuxinel yu un te lek'il chajp'anele". ⁵ Jich yu' un la slilan ochel ta k'ajk te jti'awal chane sok mayuk beluk pasbot yu'un. ⁶ Ja 'ik ya kalik ta smaliyela te yakuk' tsakot ta k'ak' sok te yakuk chawajuk' ta lajel.Jalajik ta smuj'teyel jich' la yilik te mayuk bek k'ot ta pasel ta stojol, jich yanub' nojp'ibal yu'unik jich kaj yalik te ja' niwan diose. ⁷ Jich ta orato ay tul winik te sbiilinoj publio te ja wolwanej yu'un te ch'in lum te juybil ta ja'.Ja la yak'botik spajt'ibal kot'antik sok la yak botik sok bujch' yot'an we'eltik ta och'eb k'aal. ⁸ Te stat te publio ts'ak bil ta chamel ta k'ajk'a sok ch'ich tsa'nel.K'alal pablo ba yil, sok la sk'opombey Dios,la skajan sk'ab,jich kol ta chamel . ⁹ K'alal jich k'ot ta pasel , talik spisilik te ants-winiketik te nainemik ta bay jech' lum te juy bil yu'un te muk'ul jae sok te mach'atik ts'akemik ta chamel talikuk jich la yichik lamantexbel te chameletike. ¹⁰ Te ants-winiketik la yich'otik ta muk'.k'alal la chap'anbatik yu un ya slok'otikixbeela,la yak'botik spisil te beluk yaj stu'un ku'untike. ¹¹ K'ax oxeb u, mo otik' ta jun barco yu'un Alejandria te k'ax yu'un le-a te sik'il k'inale ta bay xet' lum juy bil yu'un muk'ul ja',jich' pasbil yilel te bit'il te lo-alaletike. ¹² K'alal k'ootik ta lum yu'un siracusa ,le jilotik oxeb k'aala. ¹³ Yan buelta ja'chotik ta beel ta barco jich' k'ootik ta lum yu'un Regio.Ta yan k'aal juch'iwantel te ik' ta bay sur,jich cheb nax k'aal k'ootik ta lum Puteoli. ¹⁴ Jich la tatik' cha-oxtul kermanotak te la yik'otik jilel jukeb k'aal.Patil k'ootik ta Roma. ¹⁵ Te kermanotaktik k'alal la yayik stojol te le ayotika, talik ta stojoltik,te mach'a k'ejeltoe jich' p'it'il te Mercado yu'un Apio sok te oxeb na-etik' yu'un tragoe.K'alal pablo la yil te kermanotaktike,la yalbey wokol te Diose sok muk'ub k'inal la yaiy. ¹⁶ K'alal och'otik beel ta Roma,te pablo la yich kanantayel yu'un tul kanan lum. ¹⁷ Oxeb k'al ta patil te pablo la yak' ta ik'el te principaletik ta yolilal Judioetik.K'alal la ts'ob sbaik,jich' la yalbey:"Keramanotak,te jo'one mayuk bek ma lek pasoj sok maba kontroinoj te kostumbreetike yu'un te lumej sok te bi yilel ja' talelik yu'un te ja chi'ch' mamikej,la kich tikunelbeel jich bit'il tul chukel k'alal ta Jerusalén ta sk'abte Romanoetike. ¹⁸ K'alal la yich'onik ta k'op,la k'anik skoltayonikbael,ja yu'un mayuk laj sta'bonik mul yu'un te ya smionike. ¹⁹ Jich te Judioetik k'opojik yu un ma ba la sk'anik te ya xkolone,jich yu'un la k'an te ayuk jich'on ta k'op te césare,mabal yu'un ya kon ta yich'elbel smul te jlumale. ²⁰ swenta yu un te baj k'an kik'ex tel yu un kilatika sok te yakuk k'oponex.Melel te Israeletik janax smuk'ulinoj yot'an te bit'il chukbilon ta Kadenaetike. ²¹ Jich yu'un jich la yalik:"Te jootike mayuk kich'otik ja k'oplal ta ts'ibubil jun yu'un Judea,sok ni tuluk kermanotaktik talik yalel te malek ako'plale. ²² Ja yu'un te yak'an kaystojol te beluk ya awal yu un te jnatike te ma lek sk'oplal spisil lumetike. ²³ Ja yu'un te la swejt'esbeyik jilel yan sk'alelal, ja yu'un te bayal xan ants-winiketik talik ta stojol.Ja la yalbeyik yayik te bit'il ay te ayeje,sok la yalbey yayik te bit'il ay te sk'oplal te ajwalinel te Diose. Ja k'an syantesbey snopjibal yu'unik ta swenta te Jesuse,ta xchebal,ja to k'alal mantaliletik yu'un Moises sok ja to k'alalto ta alwanejetik,k'alal te ya sakubtel te kinale jato te ya xmal k'aal. ²⁴ Ay mach'atik laj ch'unik te beluk la yich alele,janix jich te ay mach'atik ta ma la xch'unike. ²⁵ K'alal chajba yu'unik te jich junax k'ot sk'opike,bajt'ik te k'alal la jyot'an ta k'op te pabloe,te jich xan la yal:"Te ch'ul Espiritu k'opoj ta stojol te alwanej Isaiase te jich la yalbey te namey sme-stat. ²⁶ La yal:"BA'AN TA STOJOL TE ANTS-WINIK TO JICH AWALBEY" "YA AWAYIK STOJOL JA'UK ME TO MA ATAIK TA ILEL TA LEK. ²⁷ MELE TE YOT'AN TE ANTS-WINIK TO TULANUBENIX YOT'ANIK ,TE XCHIKINIKE WOKOL YAYIK STOJOL,SMUTSOJIKIX TE SITIKE,JICH MA STAIKIX TA ILEL SOK TE XCHIKINIKE MAKALIX,SOK MA XK'OTIX TA YOT'ANIK JA'UK ME TO TE ME YA SUJT'IKTEL TA JTOJOL YA ME JKAJSTES SOK YA ME POXTAY." ²⁸ Jich yu'un,ya me sk'an ana' stojol te kolteyel yu'un te Diose la yich'ix tikunel ta stojolik te yan luma sok la yal yayik stojol. ²⁹ k'alal la yal ta spisil to, te Judioetike sujt'ik bael,yakik ta sjok'ibey sbaik ta juju tul. ³⁰ Te pabloe kuxin che jawil le-a,la smajan na' te ba xkuxine sok le yik' ochel te mach'atik xtal ilot yu'une. ³¹ yak ta xcholel te lek yach'il k'op yu'un te ajwalinel yu'un te Diose sok nix te bit'il ay sk'oplal te kajwaltik Jesucristo sok yip yot'an.Mayuk mach'a xkomot yu'un.

Free Bible Translation Tools

Tzeltal de Oxchuc: Regular Print

Source

USFM