\id 1co \ide UTF-8 \toc1 1 Corintios \toc2 1 Corintios \toc3 1co \h 1 Corintios \mt 1 Corintios \c 1 \v 1 Co'o Pablo asto jeliequiescama lhta Engiapom Neten cacpota atnec apostol Jesucristo apancoc, alhelhma njan jenque'e eialheng Sostenes. \v 2 Nquetlhenquec engellualho'oc engellialheng'a apcacjanco jam Corinto, apquellelto nac apquelpoccanma Cristo Jesús cacpota ncowac actaicamoc Engiapom Neten apquennemolhema, apquelpasmecja njan aplhamacjo lhmanquec jam apqueltacnescasecamoc apuesai'a Jesucristo, apto apuesque apanco'oc cacpota njan apuesque engancoc. \v 3 Asqueltawec Engiapom Neten cacpota njan Apuesque engancoc Jesucristo ewaiwesentac tacjaplhet'oc quetlhencap apquellamelaiam cacpota njan metca altaicama apualho'oc. \v 4 Astec co mota gracias Engiapom Neten ncanec awanjec anquec apquellamelaiam ma'a, apquellaianco njan ania'a actacmanma aplhenammap Cristo Jesús. \v 5 \v 6 Ca anantaianco njan apualho'oc anmama ania'a nac, aliennactemo njan, apquelpasmomo njan Cristo cacpota apquelianwesquescaiacmo, apquenmopuanco njan apquelpaiescamo ania'a nac. \v 7 Jai, apquellanque lhta Engiapom Neten metca aquianmoma lhamacjo caselha altacmelo alaimommalhquelha la'a, colhua coca mamma aimommalhca caselha necsa apquelleljalhanma apteiapuo'o ta apuesque engancoc Jesucristo. \v 8 Engiapom Neten jata etnesquesancoc alliennactema meliasqueiam acuacmo actacja nnelha cacpota melhenec po'oc meijamolhma napaqtec apuesque engancoc Jesucristo apteiapuo'o ta m'a. \v 9 Engiapom Neten apto apquellawecama quetlhencap cacpota etnancoc apquelpasmecja apquetca Jesucristo apuesque engancoc, apieplaucasque mota njan atacja la apaioma aplheianma m'a. \v 10 Quetlhencap elialheng'a, asquelelmalhnescasquec aquieplomo apuesai'a apuesque engancoc Jesucristo ntasec etnanco mota acnemo mo'oc apualho'oc apiesecsec anac quetlhencap jam, metca njan apquelhpanquesammap, wanlha etnancoc apquelpasmecja jam. \v 11 Ca ncanec co'o atnec aspaioma alanac quetlhencap aniem'o lhta aslengai'a, jeleltennascama ania'a apquennemolhema Cloe, apqueliamenammap amota quetlhencap jam. \v 12 Lhna lhta aptaiancoc moclhem'a jenque'e: —Ennenco'o nelieplaucasac jengetlhecmoscama Pablo —lhna aptaiancoc ma'a. Coca napocja lhna aptaiancoc: —Ennenco'o coca nelieplaucasac jengetlhecmoscama Apolos — lhna aptaiancoc ma'a. Po'oc nac na aptaiancoc: —Ennenco'o coca nelieplaucasac jengetlhecmoscama Cefas— lhna aptaiancoc. Aplhamacja lhnac na aptaiancoc: —Ennenco'o coca nelieplaucasac jengetlhecmoscama Cristo—lhna aptaiancoc. \v 13 ¡Coca wanlha lhema apjapac Cristo, melhpancasac najan! Co'o Pablo meliaqlhaiancoc emeioc emancoc neten iamet actennescama apqueliaqmoiecja la quetlhencap, mang na enmaicama asuesai'a necsa apquellauquescama po'oc conne iemmen. \v 14 Gracia stac co'o Engiapom Neten mollauquesaiancoc conne iemmen quetlhencap lhema apjapac la'a, wanlha coca asquellauquesaianco conne iemmen ma'a Crispo cacpota njan Gayo. \v 15 ¡Metlhenama nquec quetlhencap cnota allauqueso conne iemmen aquieplomo asuesai'a! \v 16 ¡ia', nlheianwacjec ewalhoc asquellauquesaianco nac na Estefanas atcac, scanec co'o mamma mocjom po'oc enenlhet la'a. \v 17 Ncanec ma lhta jeiapascama Cristo cacpota allauquesancoc conne iemmen enenlhet'awoc, wanlha coca jeiapascamo apaiacsec ania'a actacmanma metca alhenammalhco ejencoc ejenquec nema asiamojo asqueltennaicamaja cacpota mancowaiwente ania'a apquetsepma lhta Cristo neten iamet actennescama, ncanec acto neten anquec aquiaspommalhca m'a ania'a nac ma'a, mancolhnoc asmopuana nac altennama ania'a. \v 18 Ca ania'a nac aplhenammap apquetsepma Cristo neten iamet actennescama, apquellanenquec actaicama nquec ania'a apquellelto apquenmaicamo ta aquieto nenmasquenwaianlha, coca ennenco'o nengellelto ta nengelluoncasemmalhca ta tep, negeltemesquescama njan acto acnema acmowana aniem'o Engiapom Neten. \v 19 Ca ntemac actalhesammalhca waccajac Engiapom Neten apaioma jenque'e: «Anactewasquese ta apquelianweiacmo nac nema nac apquelianweiacmo, amasquescamoc jata njan apqueliamo apanco'oc apancawec nema nac apqueliamo» \v 20 Jai', nne lhta anmasquescaso apquelianweiacmo nema nac apquelianweiacmo, nne lhta njan anmasquescaso apquelianweiacmo apanco'oc jengetlhecmoscama nac, nne lhta njan anmasquescaso apquelianweiacmo apquenmopuanca'a nac elpaqmetec. Nema nengiamo apanco'oc anac ma'a aptemescasacje lhta actaicama nquec atlhenaicama apualho'oc Engiapom Neten ma'a. \v 21 Mancollapuanquec enenlhet'awoc eliecpelcoc Engiapom Neten aniem'o apanco'oc apáncawe nac apquelianweiacmo, apqueltawe coca eluonquesec tep aniem'o ania'a actacmanma nac apquelleltaianco nac enenlhet'awoc taicama nquec ma'a. \v 22 Apquellelto nac judios wanlha apquelleltawec eluetac caselha monwetai'o aniem'o neten cacpota meliascamec ma'a, coca apquellelto nac griegos wanlha aptengianquec allianwesquescaiacmo la apquelianweiacmo. \v 23 Ennenco'o coca nelpaiesquec ania'a Cristo apquetsepma lhta neten iamet actennescama, apqueltacnewacquec coca judios ania'a nac, actaicama nquec coca apquellanemac ania'a nac metno judios \v 24 Coca nengellelto nac jengellawecama Engiapom Neten nelliawec nema nengiamo ngiapom anque ma'a apenescamo lhta apmac'acja etnec Engiapom Neten, apcapascama Cristo cacpota engietsepoc neten iamet actennascama, ntemenque lhta m'a aniem'o apmopuana m'a. \v 25 Niecje moclhem'a enenlhet atlhenaicama apualho'oc taicama nquec ania'a nac, coca acto neten anquec nema aquiamo m'a, mamma enenlhet etnec ma'a aptemacja Engiapom Neten apquelanai'a. Niecje moclhema enenlhet atlheianma apualho'oc ncoiennactema apiempec Engiapom Neten, coca jawe m'a, apiennactema apanquec ma'a, mamma enenlhet elhojoc ma'a. \v 26 ¡Colietnamano apaqto'oc elialheng'a! Apcanetec apquellelto nema apqueliamo apiesecsec anac quetlhencap, apcanetec na apquellelto apquelemjama apmaniaie', apcanetec na apquelleniem'o la apquennemolhema neten apancawec apqueliaspommap, ncaqjoc coca Engiapom neten apqueliequiescanquec quetlhencap. \v 27 Jai, apqueliequiesquec Engiapom Neten enenlhet apquetlhenammap la metca apqueliamo cacpota etnescasocjac coneng ma'a nema nac apqueliamo. Apqueliequiesquec enenlhet apquetlhenammap la metca apiempeioc cacpota etnescasocjac coneng ma'a enenlhet la aliennactema apiempeioc. \v 28 Apqueliequiesquec Engiapom Neten enenlhet apqueltacnommap anac, apquetlhenammap anac na metnaicamoc neten, ncacjoc coca apqueliequiesquec capota eltemescasocjac coneng apquellelto nac neten apancawec. \v 29 Mamma enenlhet etnancoc apquelanmacpo napaqtec Engiapom Neten. \v 30 Apqueliepetcasacje lhta quetlhencap Engiapom Neten Cristo, apquellaianco njan ma'a acnema apquelianweiacmo quetlhencap, nemo njan altemesquescamo apquelpeiwomo aniem'o Cristo, apquelpoccanmo njan cacpota etnancoc Engiapom Neten apquennemolhema, apqueluonquescamo njan tep necsa anmaicama moniamolhma. \v 31 Ca ntemac na actalhesammalhca Engiapom Neten apaioma: «Wanlha coca apuanca'a etnancoc alammalhco apualho'oc aniem'o la apquelianweiacmo Engiapom Neten» \cl Capítulo 1 \c 2 \v 1 Elialheng'ac, necsa asuai'am alhta apiesecsec anac quetlhencap jam asqueltennama lhta ania'a aplhenammap Engiapom Neten, motengiaicama njan actalhnemo nquec la alpelapquescama apquellengai'a asianweiacmo, nlho ca la njan asmopuana aliatama. \v 2 Wanlha lhta mota asqueleltennascamo aquietemo nquec aclheianma ewalhoc ania'a aplhenammap Cristo apquetsepma neten iamet actennescama \v 3 Asquetlhecmosque lhta napaqtawec quetlhencap ascapiosecama apanque, asquellai'o njan, \v 4 astengia lhtoca ncoliacuomoc apancawec aniem'o Espíritu amopuana, jawe aniem'o asianweiacmo ejencoc ejenque nac, \v 5 cacpota ncoliennac meliasqueiam aniem'o Engiapom Neten apmopuana, jawe aniem'o m'a nengianweiacmo aniem'o nac enenlhet. \v 6 Asquetlhecmosque lhtoca apiesecsec anac aliennactema nac meliasqueiam aquieplomo asianweiacmo, jawe coca aniem'o nac enenlhet, nlho ca la m'a apquelemjama apmaniaie nac, acmasquenwaiam anac apquelientalhnema. \v 7 Asquetlhecmosquec co'o asianweiacmo aniem'o Engiapom Neten, nengianweiacmo nac malha lhnac nanec acposemmalhca ntemac tep nac nanec, amanie nema alentepquescama caselha lhmanquec jam cacpota alhaiec jengeltemesquesec jata neten engancawec ennenco'o. \v 8 Ma lhta ncoietnemac nengianweiacmo nac apquelemjama apmaniaie engancoc alhta, co lhtema nac aquietnema la apqueliamojo, mennape lhta Apuesque engancoc acnema apmopuana neten iamet actennescama. \v 9 Ca actemo nac actalhesammalhca waccajac Engiapom Neten apaioma jenque'e: «Caselha monwetai'o nac, mollengai'o njan, caselha mancoietnaiancolha lhta engaqtec, ca lhamacjo caselha nac apenescamo lhta Engiapom Neten cacpota ellancoc ma'a apquelleto nac apquellamelaiam» \v 10 Jengelluetascasquec Engiapom Neten lhamacjo caselha nac aniem'o Espíritu, ncanec Espíritu apiáwec ma'a conne canquec apualhoc Engiapom Neten. \v 11 Nnawec na apualhoc apanque nac enenlhet, apiawec aquietnaicama nac apaqtec enenlhet, cacpota njan Apualhoc Engiapom Neten apancoc, apiawec aquietnaicama apaqtec Engiapom neten. \v 12 Netlhewanquec ennenco'o Espiritu apancoc Engiapom Neten, moc actema coca apualhoc anac enenlhet, jengelianwesquescacmec Espiritu caselha jengellaicamoc alhta Engiapom Neten aniem'o jengellamelaiam. \v 13 Necsa nengeltennaicama la ania'a aniem'o Engiapom Neten, nengelpaqmetquec ma'a aniem'o Espiritu, jawe aniem'o m'a nellianweiacmo nac enganco'oc engancawe'. Jai, necsa negelpeiwescasecja mota aptemacja Engiapom Neten, nelpaqmetquec nelpaqmeiasma aniem'o m'a Espíritu, \v 14 coca mancollapuanquec elianwomjoc ma'a apquellelto nac metca Espíritu apancoc Engiapom ncanec actaicama anquec apquellanemac ma'a, wanlha coca apuanquec iejanwomjoc apietno la Espiritu apancoc Engiapom Neten. \v 15 Apquellelto nac acnaicamoc Espiritu apancoc Engiapom Neten, apuanca'ac elianwomjoc lhamacjo caselha, coca mancollapuanquec enenlhet eliecpelcoc ma'a. \v 16 Ca actemo nac actalhesammalhca Engiapom Neten apaioma jenque'e: «Mamma enenlhet eliojoc aquietnaicama apaqtec Engiapom Neten, mamma njan ncolhecmocsec ma'a» ntemac ma'a. Ennenco'o coca atlhenaicama engellualho'oc nnawec na aclhenaicama nac apualhoc Cristo. \cl Capítulo 2 \c 3 \v 1 Quetlhencap elialheng'a, asnemo lhta apiesecsec anac asmac alhta niecje atnec asquetlhecmoscama aquientalhnema actemacja la aliennactema nac meliasqueiam angellanjo, coca ma lhta amopuanac ma'a ncanec mancolliennac mocjom meliasqueiam Cristo. Malha actonac mocjom ma'a nematca \v 2 apquetcoc aicamoc anac neme ncoc la nquen, mancapuanquec etuoc aptoma aliennactema, nnawec na quetlhencap ma'a, mancoliennactema nac meliasqueiam Cristo ca ncanec asquetlhecmoscamo lhta alhiewai'a nquec asquetlhecmoscama. Colhua meliojoc mocjom actemacja aquientalhnema jengetlhecmoscama \v 3 aniem'o mancolliennactema meliasqueiam ncanec nietnec apqueliasepquescama po'oc, apqueliamenammap najan, malha enenlhet la meliecpelco mocjom Engiapom Neten. \v 4 Moclhem'a apquetlhenque lhta mota jenque'e: —Ennenco'o nelieplaucasquec jengetlhecmoscama Pablo— Coca napocja na aptancoc: —Ennenco'o nelieplaucasque jengetlhecmoscama Apolos— Apqueliamenacpe lhta quetlhencap apquenmajai'acja la elieplauquesec negetlhecmosecamo lhta aniem'o mancolliennac mocjom meliasqueiam Cristo. \v 5 Coca Apolos canjan co'o Pablo nengellelto jengellasennaicama Engiapom Neten cacpota angetlhecmosancoc quetlhencap meliascamec Cristo. Moclhem'a lhta ennenco'o nellan'ac nenmacmecama apqueltacja la Apuesque engancoc. \v 6 Asquenque lhta co'o, netamen Apolos alhtoca apiasquesaicamoc, Engiapom Neten alhtoca njan apcactenquescama m'a. \v 7 Coca jawe apto neten apanquec apiaspommap apto lhta apcanma, apto lhta njan apiasquesaicamoc ma'a, coca m'a Engiapom Neten apto neten apanquec apiaspommap ncanec apcactencasquec anammalhca. \v 8 Apto apcanma nac cacpota njan apto apiasquesaicamoc apnemo po'oc ma'a, moclhem'a etlhewanco ta aquianmoma actemacja la apquenmacmecama. \v 9 Jai, ennenco'c nengellelto nenmacmesaicama Engiapom Neten, quetlhencap coca malha aniep, malha njan pa'at la aquiawai'a Engiapom Neten apancoc. \v 10 Jeliequiesquec Engiapom Neten aniem'o jeiamelaiam cacpota atnec asmopuana alanac pa'at angiapom, asquellanac co'o aquiennactescama aujac pa'at, po'oc coca apto apcacjescama ietapjaimatco'oc . ¡Ellajo ta m'a nema alanai'a pa'at anac! \v 11 Mancolatsecma ncolhec aquiaqmoncasacjo mo'oc actemacja nema alanai'a lhta aquiennactescama nac pa'at, Jesucristo coca apuesai'a m'a. \v 12 Ca tacjalhet'oc anac ma'a aliennactescama enwanquec nenmac'acja la angellanac anmama oro, alienmomo acmopai'a, metaimong altacmana anmennawe ncoie', iamet necja'ac alpaijema, au'oc, iompa'at . \v 13 Netamen, acuo'o ta acnem neliecpelcammalhquelha, talha ta ncoliecpelcoc actemacja apquellanecamoc pa'at, actacmanma alanemmalhca, nlho ca la ncolatsecama. \v 14 Ca alianmolhco la'a pa'at alanemmalhca, elhcac jata aquianmoma apto apquelanai'a, \v 15 coca mancolianmolhco la'a pa'at anac ma'a, eietepoc jata njan apto apquelanai'a, ncotlhenquesec jata njan mewoncasacpec tep ma'a. \v 16 Cotlheng jata apualho'oc quetlhencap elialheng'a, malha Engiapom Neten apnemacja la acpocquenammalhca quetlhencap, apnec Espiritu apancoc engiapom Neten apualho'oc quetlhencap. \v 17 Jai, quetlhencap apquellelto malha pa'at alpocquenammalhca aniem'o Engiapom Neten, ca acno la actewasquesco'o pa'at anac, etuacsec jata njan Engiapom Neten apto aptewascama pa'at. \v 18 Apno la apiesecsec quetlhencap apcanema la ncoietnac apianweiacmo apancoc apanque', apiennencasecpe panquec na m'a enenlhet anac, ntasec eijanwanjo apancoc apanque apto meijanweiacmo, netamen jata m'a ncowac aptema apianweiacmo m'a. \v 19 Actaicama nquec ma'a napaqtec Engiapom Neten nengianweiacmo nac aniem'o engancoc enganque. Ca ctemo nac actalhesammalhca Engiapom Neten apaioma jenque'e: «Aptemescasquec Engiapom Neten nema nac apquelianweicmo nconmoc aljanemmalhca aniem'o apquelianweiacmo apanco'oc apancawe» \v 20 Ca ntemac na mocjom actalhesammalhca waccajac Engiapom Neten apaioma: «Apiawec Engiapom Neten actaicama nquec ma'a alietnaicama apaqto'oc nema nac apquelianweiacmo apanco'oc apancawec» \v 21 Ca ncanec ntasec mellacpec apquelianweiacmo apancawe nac enenlhet. \v 22 Coca lhamacjo nac asquellanai'a co'o Pablo, Apolos cacpota njan Cefas allelto altacmelquesquescama ta apquellaniemjaicama quetlhencap ma'a. Ca nenganiemjaicama nac, nengetsepma nac, caselha nenwetai'a nenwanlha nac, can jan emmanie ta, lhamacjo caselha nac allelto njan altacmelquesquescama ta apquellaniemjaicama quetlhencap ma'a. \v 23 Cristo apanco'oc quetlhencap, Cristo njan apto apancoc Engiapom Neten ma'a. \cl Capítulo 3 \c 4 \v 1 Eliojo ta quetlhencap, wanlha coca ennenco'o nengellelto jengellasennaicama Cristo cacpota angetlhecmosancoc ania'a aquielhammalhca nac aniem'o Engiapom Neten. \v 2 Enwanca'ac na angeluetasquesec enenlhet'awoc nentaiancolha nengeltacmelcasemmalhco necsa nenmacmecama nenlhewai'a. \v 3 Apuanca'a niecje quetlhencap jeliecpelcoc co'o asiamolhma, nlho ca la njan moijamolhma, cacpota njan ma'a jengiecpelquemo na angiapom apuanquec niecje njan jeiecpelcoc ma'a, coca apuanquec na mancoietec aplheianma m'a. Co'o njan ewanquec niecje aiecpelcalhcoc ejenquec, coca ewanquec na moietejec alhenammalhco ejenque. \v 4 Niecje njan aclhenaicama nac ewalhoc asiamolhma co'o, ewanquec quelha njan mancoietec aclhenaicama ewalhoc ma'a, coca wanlha Engiapom Neten apuanquec eliecpelcoc acpeiwomo nquec ma'a. \v 5 Ca ncanec mancolatsema etnancoc apqueliecpelquemo po'oc quetlhencap nenwanlha nac, ellaielh coca acuacmo acnem apuectanlha ta apto Apuesque, jata eljatsocsec caselha alposemmalhca apualho'oc cacpota enencanwetac alhnacjojo, ncoluetalhcac jata njan m'a, etlhewancoc jata alianmoma alietacjelha la m'a. \v 6 Quetlhengcap elialheng'a, asqueleltennasquec lhec nentaiancolha co'o cacpota njan Apolos necsa nengaqjaicamo lhta jam, neltacmelcasawe lhta ennenco'o cacpota mongeliequec jenganemacja actalhesammalhca waccajac Engiapom Neten apaioma, ¡elieplauques jata njan quetlhencap nentaiangcolha nac! Molleliepjesamanquec etnancoc apquellammacpo aptaicamoc apquelemjama apmaniaie apanco'oc apancawec, po'oc apquemjama apmanie coca apqueltemescasantac coneng. \v 7 Engiapom Neten coca apiasecja neten lhema apquemjama apmanie la'a apiesecsec ma'a, jawe aptema apanque, apcanquec na apientalhnemo apanquec ma'a, ca ncanec acjemo engiacpoc apanquec ma'a apquemjama apmanie la'a. \v 8 Nquetlhenque mota apualho'oc quetlhencap apquellelto nquescama caselha apanco'oc, mancaimommalhca caselhaja njan, nquetlhenquec na apualho'oc malha apqueliau'acja apqueluescai'e la'a, malha mongelaimelhcac na ennenco'o angelpasmoc ma'a. Ntasec jatelha m'a etnancoc apqueliau'acja apqueluescai'e quetlhencap cacpota antancoc ennenco'o lha malha apqueluescai'e nentemo lhemec la'a. \v 9 Malha niecje Engiapom Neten jengeltemescasquec metca ncoie', jengaqjescacjec na m'a nnelha ncoie' nengellelto nac apostoles, malha nenmammalhca nac nema jengiantemecja aquieto nenmatnamacja apiesecsec anac enenlhet'awoc apquenmajai'a eluetac caselhaja, enenlhet neten najan. \v 10 Netlhenalhquec na ennenco'o metca enqatco'oc aniem'o nellasennaicama Cristo, quetlhencap coca apqueltemescasquec Cristo nema apqueliamo. Netlhenalhquec na ennenco'o nengellelto mongeliennactema, quetlhencap coca apqueltemescasquec apqueliennactema Cristo. Manjengellac'oc na enenlhet'awoc aniem'o negellasennaicama Cristo, quetlhencap coca apqueltemescasac Cristo ellajoc enenlhet'awoc. \v 11 Ampaio secje lhta acuacmo nenwanlha nac jengennapma mec, acnem jangaqjema, metca nellentalhnema, awanjec na jennactewascamo enenlhet'awoc, metca nengaqjaiangcolha njan, \v 12 awanjec nelliampai'a aniem'o nenmacmecama. Necsa jengelliamenaicama enenlhet'awoc, nellatemmoma coca actacmanma nempaioma nelleltemo ncoltacmelec apquellaniemjaicama, necsa jengenmenlhenaicama, nengeluascapque coca ennenco'o. \v 13 Necsa nema jengeltacnoncoma, nellatemmoma coca actacmanma nempaioma, malha caselha apawoc anac alhammalhca, acmasquema nac nema anmaicama jengeltemescasac nenwanlha nac ennenco'o. \v 14 Moltoc co'o enmancac quetlhencap astalhescaso nac, wanlha asqueltawec alleltennasancoc malha acto nac eietcac ejenco ie asquellamelaiam anac. \v 15 Tocja m'a mantec apquellelto apquetlhecmosecamoc apanco'oc quetlhencap jam, coca co'o malha lhema asto apiapma'ac apancawec, alheianwai'a lhta ania'a actacmanma apiesecsec anac jam, ca aptaianco lhta njan apquennemolhema apancawec Cristo. \v 16 Ntasec coca jelieplo'oc amai astemacja nac co'o, \v 17 ca ncanec ascapascamo lhta Timoteo jam, apto malha eietca ejenque ascamelaiam, etlhenquesquescacjoc apualho'oc asquetlhecmosecamo lhta nentemacja antec Jesucristo apquennemolhema, ca astemacja na mota asquetlhecmoscamoc aplhamacjo apcacjaiancolha la'a Jesucristo apquennemolhema. \v 18 Moclhema quelha quetlhencap ncoliepjesama apquellanema mowataniec jam, \v 19 coca colhuawec jata awatac jam apquelto la Engiapom Neten, aluetanwetac jata apquellelto nac apquellammacpo, wanlha coca moc apatno'oc ngiapma'ac ma'a, atenwatac jatelha apmopuanca'a ellanancoc actacmanma nlho ca la mma'. \v 20 Enenlhet apto la jawe ngiapac anquec Engiapom Neten apnemolhema, jawe moc apatong, apquelan'a mota caselha altacmelo napaqtawec enenlhet'awoc. \v 21 ¿Co la apquelleltacja atnec asuactamo ta quetlhencap jam, je, allancoc aquiennactema aspaioma, nlho ca la allamelama? \cl Capítulo 4 \c 5 \v 1 Nlengammalhquec ania'a lhema apjapac apiesecsec quetlhencap apmecja iama nquen jam, coca acto ncolatsecama nquec ma'a, mamma njan acuetai'o caselha nac ncolatsecama apiesecsec anac apquellelto meliojo nac Engiapom Neten. \v 2 Malha apquelammacpo aptancoc quetlhencap ma'a, coca nietawec na enmancac ma'a, elentepquesec na m'a enenlhet anac meijamolhma. \v 3 Molhnema co'o jam apiesecsec, malha coca acnema la ewalhoc apiesecsec anac quetlhencap jam, smac'ac aleltennacsec colhuawe nac asquelleltacja etnancoc apto apquelanai'a apquelanactema. \v 4 Necsa apcacnecja ta mocjom quetlhencap jam, malha acnema ta njan ncotnec ewalhoc co jam cacpota njan apmopuana Jesus apuesque engancoc. \v 5 Ellamoc jata enenlhet anac Satanas cacpota ncotuacsec apiocja nac, coca wanlha ta ncowoncasalhcac tep apjangoc apuactamo ta apuesque engancoc Jesus. \v 6 Mancolatsema ellacpoc ellanjoc caselha ncolatsecama nac quetlhencap, maniamolhma nac malha niecje alena apiepjescama nac, quetsec niecje nengancai'a, coca apiepjacjawec ma'a. \v 7 Ca ncanec ntasec elentepquesec enenlhet anac meijamolhma jam, apto malha alena la apiepjescama apjapawoc aptewascama nac alena nema aquiaqjapescama, cacpota ncowatac mocjom quetlhencap malha alena nac nengiaqjapescama apjalhnancoc, ca acto nac alena nema aquiaqjapescama nentoianco na mota necsa actacmelaicama lhma pascua. Cristo coca apto malha nepquesec apquetcoc ancoc pascua, apmatnama lhta jengiaqmoiecja ennenco'o. \v 8 Jai, ntasec antancoc actacmelaicama lhma la pascua aquieplomo panes metca apqueliepjescama, apqueluesai'a nac iocjalhmec anque, jawe ngiapac najan, menmama nquec alena apiepjescama apjapawoc anac, apqueluesai'a coca m'a maniamolhma, ncolatsecama. \v 9 Ca asnactalhesquescamo nac mo'oc alhta waccajac, asquelleltennasque lhta melpasmecjec apquellelto apquellanactema jam, \v 10 cacpota njan apquenmasmo caselha apancoc, apquenmenielhma, apqueltacnescasecamoc caselha aquiocja alanemmalhca, lhta squeltac na melpasmecjec enenlhet'awoc anac meliamolhma. Jawe co asquetlheianmo m'a enenlhet'awoc anac meliojo mocjom Engiapom Neten, ncanec mamma lhta ncotnec nelpasenwaiam la m'a. \v 11 Lhtoca niecje asquetlhenac ma'a melpasmecjec apquellelto Jesucristo apquennemolhema apquellanecamoc anac meliamolhma, apquellanactema, apquenmasmo caselha apancoc, apqueltacnescasecamoc caselha aquiocja alanemmalhca, apqueliemetcasecama po'oc, anmen ato'oc, apquenmenielhma, ca enenlhet'awoc anac ma'a melpasem anquec aptecamoc. \v 12 Mancoietoc co'o aliecpelcoc enenlhet'awoc anac metnanco nac Jesucristo apquennemolhema, Engiapom Neten jatoca eliecpelcoc ma'a. \v 13 Coca apuanca'ac quetlhencap eliecpelcoc Jesucristo apquennemolhema lhemec jam apiesecsec anac, ca ncanec ntasec elentepquesec enenlhet meijamolhma nac jam. \cl Capítulo 5 \c 6 \v 1 Quetlhencap elialheng'a, aquietno la apquellammelhammap apcacjaicamoc apiesecsec jam, metengiamo nquec jengiecpelquemo ngiapom metno Jesucristo apnemolhema cacpota enmasquesquesec apquellammelhammap ma'a, coca ntasec ma'a etengiancoc lhema jengiecpelquemo ngiapom Jesucristo apnemolhema la'a apiesecsec quetlhencap jam. \v 2 Quetlhencap apquellelto nac Jesucristo apquennemolhema etnancoc jata apqueliecpelquemo aplhamacjo enenlhet'awoc alhma nquec jam, apuanca'ac na colhuawe nac eliecpelcoc quetsec la apquellammelhammap apiesecsec anac quetlhencap jam. \v 3 Angelliecpelcoc jata njan enenlhet neten ma'a, tep anque lhmoc mancomanieme angeliecpelcoc nelammelhammalhca la jenque'e nalhepop anac \v 4 Mancaimelhcac etengiancoc quetlhencap jengiecpelquemo ngiapom metno Jesucristo apnemolhema cacpota ellanescasecjac apquellammelhammap la jam. \v 5 Enmancanwom coca aptaiancolha nac ¿Mamma nlho apiesecsec anac quetlhencap lhema engialheng apmopuana la ellanescasecja apquellammelhacpo la'a, je? \v 6 Mancolatsema nquec apquellammelhammacpo apancawec apiesecsec anac jam, coca tep anquec ma'a ncolatsecama apquelioiacmo mota jengiecpelquemo ngiapom metno Jesucristo apnemolhema cacpota enmasquesquesec ma'a. \v 7 Mancolatsema nquec apquellammelhammacpo moc apancawec apiesecsec anac quetlhencap jam, ¿ntase nlho eluascapecjo quetlhencap mancoieto la nema allanei'o, je?¿ntase nlho njan eluascapecjo cno la almenielhcaso caselha apanco'oc, je?. \v 8 Quetlhencap coca apqueliaqmoncasacjec actacja la nema allanei'o ncolatsecama, apquellan'ac ncoitemo m'a, apquenmenielhquescasquec na caselha apanco'oc po'oc apiesecec anac jam. \v 9 \v 10 ¡Ellajo ta m'a! enenlhet la'a apqueltemenweiacmo lhma metnanquec Engiapom Neten apquennemolhema', aquellelto la apquellanactema, apqueltacnescasecamoc caselha aquiocja alanemmalhca, apnaqtewascamo apnaqteianca'a, aptaicamoc iama nqueluana'ac, apquenmecja apquenno lheme', apquenmenielhaicamoc, apquenmasmo caselha apanco'oc, anmen ato'oc, apqueltacnewaicamaja, apquenmopuanca'a eliennenquesec po'oc. Ca lhamacjo nac jenque'e mancotnesquesanquec jata Engiapom Neten apquennemolhema. \v 11 Aptaianquelha lhta njan quetlhencap lhennenga caselha ncolatsecama nac, colhua coca nnenquec acnalhuatescamo' iemmen, cno njan alpocquencaso Engiapom Neten la apanco'oc, nnenquec na altemesquescamo apquelpeiwomo aniem'o apuesque Jesucristo cacpota njan Espíritu apancoc Engiapom Neten. \v 12 Ca aptaianco mota enenlhet: —Ewanquec co alanac asmac'acja alanac— ca aptaianco mota m'a. Jawe quelha ngiapac, coca mancolatsama ta m'a apquelan'o ta apquenmac'acja la ellana, mellanco nquec nconmama anmajaielha la apualho'oc. \v 13 Ca aptaiancoc na apquetlheianma enenlhet'awoc: —Nentoma ancoc anquec enwacmo, cacpota njan enwacmo' ancoc anquec nentoma—ca aptaianco mota m'a. Jawe ngiapac ma'a, coca Engiapom Neten jatoca enaqtewasecjac ma'a janet anac. Coca nengiocja nac jawe antec ancoc nenmensanweiam alhma', coca nengiocja nac antec ancoc jengasennaicama Apuesque, ncanec apancoc ma'a. \v 14 Aptemacja lhta Engiapom Neten aptemescasecjo lhta apjalhnancoc apiesecsec apquenmasquenwaiacmo Apuesque, jata nja ncotnec ennenco'o m'a aniem'o apmopuana. \v 15 Asqueltawec elianwomjoc quetlhencap apqueliocja nac malha njan Cristo apiocja. ¿Ntase nlho ncoipetcac apqueliocja nac, aliocja nqueluana'ac allanactema, je? ¡Ma, mancolatsemaja! \v 16 ncanec apqueliepeccanwacmo la m'a, malha lhema ntocjac aliocja m'a. Ca ctemo nac na actalhesammalhca waccajac Engiapom Neten apaioma: «Ca janet anac ntacjec malha lhema aliocja» \v 17 Coca apquellelto nac apquelpasmecja Apuesque, malha lhema ntocjac na apualho'oc ma'a. \v 18 Mellanco nquec nconmama m'a apualho'oc nenmajai'o nac anmenso'oc, ncanec acto tep anquec actewascama apqueliocja nac ma'a, mancolhnoc aclhamacja nac ncollatsecama apquellanai'a. \v 19 Ca apqueliocja nac quetlhencap malha pa'at apnemacja Espiritu Santo apquellaicamo lhta Engiapom Neten, jawe apanco'oc apqueliocja apancawec quetlhencap, coca apto apancoc ma'a Engiapom Neten. \v 20 Apianmoncasque lhta njan apqueliocja nac quetlhencap, ca ncanec ntasec elpocquenquesec apanco'oc apancawec cacpota ellasennama Engiapom Neten. \cl Capítulo 6 \c 7 \v 1 Colhua smac'ac anwatemmoma lhema waccajac alhta jenactalhesquescama quetlhencap. Nlhenque niecje ewalhoc co'o ntasec metengianquec apnacteianca, \v 2 coca metco la apnaqteianca'a ncowac jata apquellanactema, ca ncanec ntasec etengiancoc apnaqteianca'a cacpota njan anaqteianca'a, \v 3 ncolieplauquesec actemacja jengeliemjapma. \v 4 Aquiocja nac nqueluana acto apancoc atawa', apiocja nac apquenno acto ancoc aptawa', \v 5 ca ncanec mancolatsema ncoijenecjac ncolpatjetalhcac ma'a, coca ntasec ma'a mancolpatjetalhquec aquiacuatacjo cacpota ncolpaqmetquesec Engiapom Neten, coca netamen ma'a ntasec ncolpatjetalhcac lhemec mocjom cacpota mancoujec aquiepconma queliacjamei'o aniem'o mancolpatjetammalhca atawa. \v 6 Ca asquennawescama nac ejencoc ejenque, jawe jenganemacja astacja nac asquellano. \v 7 Asqueltawec niecje elieplauquesec astemacja nac co'o, moclhem'a coca nietnac moc actemacja apquenmopuanca'a apquelanei'o caselha aniem'o Engiapom Neten. \v 8 Ca stac co asquelano metca apnaqteianca'a nac cacpota njan lhentampa'ac, ntasec metengianquec apnaqteianca'a, ca stonac co'o, \v 9 coca mancollapuanco la eluascapoc aptaicamoc metca apnaqteianca'a aniem'o apquenmocjetma, ntasec etengiancoc apnaqteianca'a m'a. \v 10 Apquellelto la nema nac apnaqteianca'a asqueltawec etnancoc aniem'o Apuesque engancoc jenganemacja apancoc anac, jawe aniem'o co'o, mancawanque ncoiengioc atawa' nqueluana, \v 11 coca aquiengiawo la'a, ntasec ncolloca nquec metca acmecja po'oc atawa', nlho ca la ncomecjoc mocjom atawa'. Cacpota njan apquenno mancapuanquec eiengioc aptawa'. \v 12 Colhua asqueltawec aleltennasancoc ania'a ejencoc ejenque', jawe aniem'o Apuesque, lhema engialheng la'a aptawa' coca mancotno Jesucristo acnemolhema, acleio la au'alhoc ncoipeccama m'a, ntasec meiengiewec ma'a. \v 13 Lhema engialheng la nqueluana, atawa coca metno Jesucristo apnemolhema, acleio la apualhoc eipetcama m'a, ntasec mancoiengiewec ma'a, \v 14 ncanec atawa apto njan apocquenammap aniem'o aiecjo aptawa Jesucristo acnemolhema. Nlho ca la njan nqueluana mancotno la Jesucristo acnemolhema, acpocquenammalhca njan ma'a aniem'o apcaiecjo atawa' Jesucristo apnemolhema, canjan atcac ma'a apquelpocquenammap aniem'o allaiecjo ncana'ac, mang jata nque ncotnac ma'a, etnancoc jata atcac malha apquelpaiseiacmo . \v 15 Coca aliemjapecamoc anac, anmac'o la ncolhpacnec ncotno la jesucristo annemolhem'a, ntasec ncolhpacnec ma'a, ntacjec metca anmaicamoc ma'a Jesucristo annemolhema, ncanec Engiapom Neten apqueltawe ncolloca metca acmasca. \v 16 Coca ntasec quelha njan m'a metca alhpanma, aptawa quelha ngconiemac jata acuonquescama tep ma'a atawa', nlho ca la njan atawa' ngconiemac jata apuonquescama tep aptawa'. \v 17 \v 18 Asmac'ac alhenec mocjom, apquellawema lhta Engiapom Neten quetlhencap necsa metca circunsicion, ntasec na colhuawe nac metengianquec circunsición. Apquellawema lhta njan Engiapom Neten necsa aquietnema circunsicion quetlhencap, melposancoie aquietnema circunsicion. Ca jenganemacja asquellaicamoc quetlhencap jenque'e, ntasec mocjom elieplauquesec aptaiancolha apancawe lhta necsa apquellawecama Engiapom Neten. \v 19 Ncanec ma'a jawe acto neten anquec aquiaspommalhca m'a aptancola circunsicion, nlho ca la mma', coca m'a acto neten anquec aquiaspommalhca elleliejecjoc jenganemacja apancoc Engiapom Neten. \v 20 Jai, ntasec elieplauquesec aptaiancolha apancawe lhta necsa apquellawecama Engiapom Neten. \v 21 Esclavo lhta niecje lheiap, ntase mancotnama apualhoc, coca acuo'o la acnem aquietemo nema actemescasecja metca mocjom esclavo, ntasec etnec ma'a \v 22 ncanec apcawema lhta Engiapom Neten cacpota mieascamec apuesai'a m'a, aptemesquesacjec metca esclavo mocjom cacpota engiasennama Apuesque. Coca apto la apcawecama lhta Engiapom Neten necsa metnema esclavo, colhua coca m'a aptacjec esclavo apancoc Cristo. \v 23 Apquenme lhta nema aquianmoma Engiapom Neten quetlhencap, mellanco nque ncolhec altemesquesacjo mocjom escalvos. \v 24 Ca stac mocjom asquellano quetlhencap, ntasec elieplauquesec mocjom aptaiancolha apancawe lhta necsa apquellawecama Engiapom Neten. \v 25 Manjeiancoc jenganemacja apancoc Engiapom Neten nqueluana'ac metca nac anaqteianca, coca ewalhoc ejenque smac'ac aleltennasancoc jenganemacja ncanec aquietnema asientalhnemo aniem'o jeiaicamoc alhta apuesque apto njan jeiamelaiam. \v 26 Malha nac ntasec ncolloca nquec metca actengiaicamoc anaqteianca'ac nqueluana'ac, ncanec nientelhe mota nenganiemjaicama nenwanlha nac. \v 27 Lhema apquenno acno la aptawa', meiengiecja ncoie', coca metco la aptawa', ntasec metengiec aptawa'. \v 28 Coca aliemjapenco la'a, jawe njan ncolatsecama m'a, lhema nqueluana metca atawa' la'a, ncotengiama atawa', jawe njan ncolatsecama m'a. Coca lhamacjo aliemjapecamoc anac ncolluetac jata aquiawai'a aquientalhnema aliaijecama aniem'o aliasponcomacja au'alho'oc anmaicama, moltoc niecje ncollengancoc aquientalhnema m'a ca ncanec asto nac asquellano asquellanemacja etnancoc. \v 29 Quetlhencap elialheng'a, ca asto lhquec asquellano ncanec quetse ncaimelhca acuaianlha acnem annelha lhmanquec jam. Colhua asmac'ac mocjom aleltennasancoc nema nac apnaqteianca'a, melienlhanmamoc apquellanei'o caselha ancoc actemacja nema entawa'. \v 30 Nema nac na anmaiosac'a' apualho'oc, meluenacteso nquec apquelienlhanmecamoc ma'a. Apquellelto nac apquelpasenwaiam actacmelaicama lhma, meluenacteso nquec apqueluanenwaiam ma'a. Apquelelto nac nquescama apquenmaicamoc caselha apanco'oc, meluenacteso nquec apquellanei'o caselha apanco'oc anac. \v 31 Apquellelto nac alpaiesaicama apualho'oc aniem'o nquescama caselha apanco'oc, mancoltacmelcasquesamanquec apualho'oc ma'a ncanec ngcowomoc jata atseponenwaianlha m'a lhamacjo nac. \v 32 Ca asqueleltennaso lhquec cacpota mancomasquescame aptemacja apquelanemacja etnancoc Engiapom Neten. Ca ctonac jeng, enenlhet la metca aptawa apuanquec emacmesama metca actaicama apualhoc cacpota ncoleccasama apualhoc Apuesque, \v 33 coca enenlhet acnema nac aptawa nietawec elanjoc apnemacja apanque cacpota njan ncoleccasama au'alhoc aptawa m'a. \v 34 Nnawec na nqueluana nac metca atawa', awanquec ncopocquenquesec aiempec cacpota njan ajangoc cacpota ncomacmesama Apuesque, coca acnema nac atawa' ntasec ncolienlhanmoc altemo ncoleccasama apualhoc atawa'. \v 35 Apquellanenquec quelha quetlhencap atnemac nquescama asquellascama jenganemacja, wanlha coca niecje asqueleltennasenco nac asqueltemo ncoltacmaluomoc apquellaniemjaicama quetlhencap, ellasennama Engiapom Neten metca nema aliasecamo lhma. \v 36 Apno la enenlhet apocquenammap acmajai'a la ncoliemjapoc, ngcolhenec apualhoc nwacmec acnem aliemjapma, ntasec ngcoliemjapoc ma'a. \v 37 Coca apno la njan enenlhet metca nema acpoccanma aliemjapma, mancomajai'a njan etengiac aptawa' apualhoc apanque, ntasec na m'a. \v 38 Apto la apmajai'a etengia aptawa', ntasec na m'a, coca tep anquec na actacmanma enenlhet metca aptawa nac. \v 39 Nqueluana apnema nac atawa', aliepetcammalhco m'a acuacmo apquetsepo atawa', netamen ma'a ntacjec metca nema acmaicamoc, awanque na ncotengiecjac po'oc atawa' apquetsepo la'a, coca ntasec na ncotengiama atawa' apto la Jesucristo apnemolhema. \v 40 Coca scanec co'o tep anquec jata ncotnec acpaiajecja au'alhoc mancotengiecjec atawa' lhentampe la'a, wanlha ewalhoc ejenquec alheno nac, ncanec nietnec asientalhnemo aniem'o Espiritu apancoc Engiapom Neten. \cl Capítulo 7 \c 8 \v 1 Colhua smac'ac allatemmoma jelelmalhnecama lhta actemacja nac nentoma apetec apquellaicamoc mota'a caselha aquiocja alanemmalhca, apquelliáwec niecje quetlhencap actemacja nac ma'a, ncacjoc coca apqueliamenammacpe mota quetlhencap apquetlheianmo m'a. Nengianweiacmo nac nqueltemesquescanquec apquellammacpo, coca nengamelaiam anac na nqueltacmelquesquescanquec apquellaniemjaicama. \v 2 Niecje lhema enenlhet la aclhenammalhco nquec apualhoc nema apianweiacmo nquescama, coca atquetsec apianweiacmo m'a, ncaimelhquec mocjom. \v 3 Enenlhet apto la apcamelaiacmo po'oc, ca enenlhet anac ma'a apto neten anquec aquietnema apianweiacmo m'a. \v 4 Ca actemacja nac mongeltammalhca nac, nlho ca la njan ntase anto'oc nengaicamoc anac caselha aquiocja alanemmalhca, nelliawec ennenco'o caselha aquiocja nac mamma aniemjaicama m'a, mancolhenec najan, wanlha coca lhema apjapac apto Apuesque, Engiapom Neten apuesai'a m'a. \v 5 Nnaianquec neten caselhaja cacpota njan nalhepop anac, moclhema enenlhet coca apqueleltanque mota dioses apanco'oc canjan apqueluescai'e apanco'oc, \v 6 coca nelliawec ennenco'o wanlha lhema apjapac Engiapom Neten, apto njan apquelentepquescama lhamacjo caselha alhma nquec jam, nelloca njan ennenco'o aniem'o apmopuana m'a. Nelliawec na apnec lhema apuesque engancoc apuesai'a Jesucristo, apto apmaicama Engiapom Neten apquellanei'o lhamacjo caselha alhma nquec jam, ennenco'o njan, \v 7 coca moclhem'a enenlhet meliamoc ma'a. Lhennenga lhta moclhema quetlhencap apqueltacnescaseianque lhta caselha aquiocja alanemmalhca, atlheianmo lhta apualho'oc mancolatsecama anto'oc nentoma nengaicamoc anac caselha aquiocja nac alanemmalhca, ca ncanec colhuawe nac aptawenco la nentoma nac nwactaniec aclheianma apualho'oc altennasquecta ncolatsecama etawancoc ma'a, aniem'o coca njan ma'a ncoliennactema apualho'oc. \v 8 Ennenco'o coca nelliawec jengenmo la tacja Engiapom Neten jawe aniem'o m'a anto'oc nentoma nlho ca la njan mantewec nentoma. \v 9 Nenmac'o la antawancoc nentoma nengaicamoc anac caselha aquiocja alanemmalhca, ntasec anto'oc ma'a, coca jawe napaqtawec ma'a ncoliennactema nac meliasqueiam ncanec ellammelhecjac quelha m'a. \v 10 Apiáwec lheiap caselha nac, coca apcacjanquec engellialheng'a meliojo mocjom aniem'o mancoliennactema meliasqueiam. Asietquescamaca apno la lheiap aptawecja conne pa'at caselha aquiocja alanemmalhca ancoc, ewac na lhema engialheng ngcoiennactema la meiasqueiam, etenwac ma'a aptawecjac lheiap, ncolhenec quelha apualhoc ntase nac anto'oc apetec nema acmescama nac caselha allanemmalhca aquiocja, etuoc jatelha njan ma'a, coca ncoietnancoc apaqtec necsa aptawecja ma'a mancolatsecama anto'oc. \v 11 Ncotuacsec jata m'a aniem'o apuanenwaia aptoma lheiap ncanec mancoiennac mocjom meiasqueiam ma'a, lheiap coca nietnac apianweiacmo. Mancolatsema nquec ma'a ncanec apcamelaiam Cristo enenlhet anac. \v 12 Ca apnactewasqueso la lheiap apualho'oc Jesucristo apquennemolhema mancoliennactema nac meliasqueiam, malha niecje njan aptewasquec na lheiap Cristo. \v 13 Ca njan apietnocjasqueso la apualhoc po'oc aniem'o aptoma apetec lheiap monganemmalhquelha nac anto'oc, ntasec metuec ma'a cacpota metuasec po'oc. \cl Capítulo 8 \c 9 \v 1 Co'o njan asto lhema apostol ncanec asuetai'awec apuesque engancoc Jesus, ca astemesquesaianco lhta njan quetlhencap Jesucristo apquennemolhema aniem'o actemesquesaicamoc asmacmecama lhta jeiasennaicama Apuesque, nietawec na alhcac aquianmoma asmacmecama ca ctemo nac na apostoles. \v 2 Moclhem'a enenlhet jetlhenque mota motnema apostol co'o, coca apquelliawec niecje quetlhencap astema apostol co'o ncanec aptaianquec na Jesucristo apquennemolhema quetlhencap aniem'o asmacmecama altemesquesaicamoc, nwetammalhquec asto jawe ngiapac anque astema apostol co'o. \v 3 Moclhem'a enenlhet jeliematquesama co'o, coca anwasennalhco ta ejenquec co'o lha, \v 4 nietawec ennenco'o angetlhewancoc nentoma, nengiama aquiacmoiecja la nenmacmecama, \v 5 nietawec na angeliantemoc entawa la Jesucristo acnemolhema nemmancolha la'a, ca aptaiancolha lhta nja mota po'oc apostoles, cacpota njan apquelialheng'a Apuesque, ca njan Cefas . \v 6 Lhamacjo apquellelto lhta apostoles nietawec etlhewancoc aquianmoma apquenmacmecama la'a. ¿Se lha ntemac co'o cacpota njan Bernabe mancomajai'o nac angetlhewancoc na aquianmoma nenmacmecama, je? \v 7 Malha aptonac lhema soldado la'a, nietawec elhcac aquianmoma apmacmecama, malha actonac na enenlhet apcanmo nac acnema nac aquielhna, netamen ma'a ntacmelcascasquec apcaniemjaicama aniem'o aptoma aquielhna, malha aptonac na apquelanecama nepquesec, ntacmelcascasquec na apcaniemjaicama m'a aniem'o apiama neme pancoc nepquesec, nietawec anquec ma'a. \v 8 Ca jengetlhecmoscama nac jawe ejencoc ejenquec, nietnec actalhesammalhca jenganemacja apancoc \v 9 Moisés annanga, ca actemo lhnac nanec actalhesammalhca m'a: «Meniapquesanquec atong buey necsa aptepelquecja trigo apelhcapcoc»lhnac nane ntemac actalhesammalhca m'a. Ca jenganemacja nac aclheianma niecje cacpota ncotacmelquesquesec buey apcaniemjaicama, \v 10 coca jawe wanlha buey ma'a, ennenco'o njan jengetlheianma cacpota ncoltacmelec nellaniemjaicama ncanec lhamacjo jenganemacja nac aclheianma altemo ncoltamelquesec nellaniemjaicama. Jai, apto la apencaiam lhepop aniep cacpota njan apto la apquemposcai'a aiempeioc apcanma la actec, nietawe ncoitec na apqueljalhanma malha aquianmoma. \v 11 Nnawec na ennenco lha', nenpaiesquec ania'a actacmanma apiesecsec anac quetlhengcap, jengellietawec na angetlhewancoc lhamacjo caselha la aquianmoma nenmacmecama. \v 12 Po'oc enenlhet apquetlhewanquec na colhuawe nac aquianmoma aniem'o apquelpasmoma quetlhencap, tep anquec ennenco'o jengellietemo njan angetlhewancoc aquianmoma nenmacmecama apiesecsec anac quetlhencap, mang coca ncomac'ac angenmancoc tacja m'a cacpota melpaqmetec jengellanjo, malha aliscama lhma ta nja ncotnec ania'a actacmanma m'a. \v 13 Apquelliawec na quetlhencap apquellelto nac apquenmacmecama Engiapom Neten apnemacja, apquetlhewanque mota aquianmoma m'a apquenmacmecama, cacpota njan apquellelto nac apqueltacmelquescama aluanlhemmalhquelha caselhaja nentoscama aplhewai'a nac Engiapom Neten, aptawenquec na apetec necja atcoc ma'a. \v 14 Apqueltawec na Engiapom Neten etlhewancoc aquianmoma apquellelto nac apquelpaiescama ania'a actacmanma. \v 15 Coca ejencoc ejenquec momac'ac amoc tacja aquianmoma asmacmecama, ca waccajac anac astalhescama jawe asqueltemo jellancoc aquianmoma, awanjec co'o ammalhco ewalhoc aniem'o asqueltennaicama ania'a actacmanma nac metca aquianmoma, niecje jeiaqjema mec, ntasec niecje njan anwetsepoc momec coca tacja aquianmoma asmacmecama nac. \v 16 Mancolheianma co ewalhoc asto neten ejenque aniem'o asqueltennaicama ania'a actacmanma, ascanemmalhca moiecacsec ma'a, co'o la ie motno la m'a \v 17 Asto la asqueniemai'o ejenquec co'o asmajai'a altennama ania'a actacmanma, ntasec na elianmonquesec asmacmecama m'a, coca jawe lhta co'o asqueniemai'o ejenquec ma'a, ascanemmalhca lhtoca atnec aspaiescama ania'a actacmanma nac. \v 18 Coca nema acpaiesecja na mota ewalhoc ca nema aquianmonquescama asmacmecama metca aquianmoma m'a, nietawe niecje anmoc aquianmoma asmacmecama, coca momac'ac co'o anmoc tacja m'a. \v 19 Jawe co'o esclavo, astec coca jellasennaicama aplhamacjo quetlhencap cacpota alpasmoc ncoitec na meliasqueiam Cristo alienlhanmoc na alhamasecja la'a. \v 20 Necsa asnema lhta apiesecsec judios, asieplaucasque lhta njan jenganemacja apanco'oc, ewanque lhta niecje moluananquec jenganemacja apanco'oc, coca asqueliejacjawe lhta cacpota njan ma'a enmancoc tacja ania'a aplhenammap Cristo. \v 21 Coca asno la apiesecsec metno judios apquellelto nac metca jenganemacja Moises, astemenquec na aptaiancolha m'a cacpota enmancoc tacja ania'a aplhenammap Cristo. Wanlha mota asqueliejecjo jenganemacja apancoc Engiapom Neten, nnawec na jenganemacja apancoc anac Cristo m'a. \v 22 Coca asnemo lhta apiesecsec mancolliennactema nac meliasqueiam Cristo, astemenquec na aptaiancolha nac ma'a cacpota alpasmoc meliascamec na Cristo. Lhamacjo apquellawacja lhma nquec jam asmanquelha la'a, astemenquec na aptaiancolha m'a cacpota alpasmoc eluoncasacpoc na tep ma'a, \v 23 alletsewasama njan lhemec ma'a aniem'o jengeltamelquesquescama nengellaniemjaicama ania'a actacmanma m'a. \v 24 Apquelliawec quetlhengcap actonac nelpaiwasemmalhca nac aplhaniec apquengiaicamoc ma'a, coca lhema apjapac enacsepoc aquianmoma. ¡Eltacmelcaso ta apquengiaicamoc apquelpaiwasemmap cacpota etlhewancoc aquianmoma! \v 25 Jai, apquellelto la apquenmajai'a elpasenwomoc apquelpaiwasemmap, elpecquenecja acnaqtewascama la apiempeioc cacpota ennacsepoc ma'a, etengiamo ta apiempeioc cacpota eluetanwomoc apquetlhewai'a aquianmoma m'a, coca aquianmoma nac ncomascoc alatsenca m'a. Ca apquellaniemjaicama nac apquellelto nac Jesucristo apquennemolhema malha apquelpaiwasemmap antac ma'a, coca aquianmoma ta m'a mancawanquec ncomasquenwomoc ma'a. \v 26 Ca ncanec co'o squeniem'o nac malha nelpaiwasemmalhca nac astec co'o nema asiamo m'a, motnac co'o alquetansema ewalhoc actema la acjemo. \v 27 Astacmelcasawec aclhenaicamoc ewalhoc necsa asqueniem'a cacpota anacsepoc aquianmoma m'a, squeleiwesalhquec eiempejec cacpota ncoiennac ma'a, motnec jata nema jelhnesecja la'a niecje astema asquetlhecmoscama co'o. \cl Capítulo 9 \c 10 \v 1 Quetlhengcap elialheng'a, cotlheianwacjo no apualho'oc actemacja lhnac nanec apqueluetai'a nellieijenca aquieto m'a iocjalhma metquelha temma, tacjaplhet'oc nac nlhengamac lhema iepjopai'a necsa apqueliecai'a aluata aquiawai'a m'a. \v 2 Malha lhna niecje ntemac aplhamacjo alapuai'a la iepjopai'a, malha lhnac na ntemac apquellauquesammap la iemmen ma'a , apquelieplecjawec nac aptemacja la apquellanemo Moisés aniem'o apquelpasmecama m'a. \v 3 Aplhamacjo lhnac na aptoianco aptecamoc aniem'o neten, \v 4 aplhamacjo lhnac na apienaiancoc iemmen aniem'o Engiapom Neten, acteiapma metaimong actemo mota atlhelhma'ac necsa apquetlhengama m'a, coca metaimong anac Cristo m'a. \v 5 Nquetlhenquescanquec nac esaujacpoc aptaicamoc meliamolhma m'a, mang nac ncolleclemoc apualhoc Engiapom Neten, lhna nqueniemai'ac apquelpelhionweiacmo lhna apancawec nalhepop apqueletsepma m'a aquiet'o iocjalhma metquelha temma. \v 6 Ntemenquec nac apqueluetai'a nellieijengca'a m'a aniem'o ncollatsecama apqueltemacja, colhua coca ennenco'o ntasec ncotlheianwacjoc engellualho'oc amota cacpota mongelleltec angellanancoc caselha ncolatsecama. \v 7 Meltacnescasamonquec caselha aquiocja allanemmalhca, ca aptaiancolha lhnac na nec ma'a, ca actemo nac actalhesammalhca waccajac Engiapom Neten apaioma: «Apcacjanque enenlhet'awoc aptoianque aptecamoc, apienaianquec najan, netamen apquellaneianquec na apcaqnaicama cacpota ellanancoc caselha ncolatsecama m'a» \v 8 Mancolatsema antancoc nellanactema, ca aptaianco lhnac nanec ma'a nellieijengca'a annenga, lhna nqueniemai'ac eletsepoc 23.000 enenlhet'awoc ma'a, lhema acnem anquec noca m'a. \v 9 Meliepcon na Cristo, ca aptaianco lhnac nanec na nellieiejenca'a, ca altaclheianco lhnac ieiwa' m'a, apqueletsepmo njan. \v 10 Melleltamonquec na metca nque', ca aptaianco lhnac nanec nellieiejenca'a, ca nqueniemai'ac nconnapoc netsepma ngiapom. \v 11 Lhna na ne ntemac apqueluetai'a lhamacjo caselha nac jenque'e aniem'o ncollatsecama apqueltemacja, lhnac nane ntemac nema actalhescama nema jengellascama nenwanlha nac ncanec quetse ncaimelhcac actemonwanlha nnelha acnem. \v 12 Niecje atlheianma nac apualho'oc mellananquec caselha ncollatsecama, ¡ellajo ta m'a, metnamoncoie'! \v 13 Coca lhamacjo nac aquientalhnema apqueluetai'a aniem'o m'a enenlhet apancawe nac, mengianquejec jata Engiapom Neten na ncoiawancoc aliaqjapma aquientalhnema acuacmo la acuo'o mancolelianmommalhco, eliepjonwescamjoc jatoca njan ma'a Engiapom Neten necsa acuai'a aquientalhnema nac. \v 14 Quetlhencap elialheng'a asquellamelaiam, ntasec ncotlheianwacjo apualho'oc actemo lhnac nanec apqueluetai'a nellieiejenca'a, elpeiwescam coca colhuawe nac mancolatsema eltacnescasancoc caselha aquiocja alanemmalhca. \v 15 Asiawe co quetlhencap nietnec apquelianweiacmojo, ncotlheianwomoc jatoca apualho'oc acto jawe ngiapac anquec astacja lhquec aspaioma. \v 16 Aniem'o nelpasmecja Cristo nengienaianco na mota nojaicoc aquieplomo vino actacmanma aquietquesammalhca m'a ema apancoc Cristo, aniem'o njan nelpasmecja Cristo nennasquesammalhco na mota pan aquietquesammalhca apiocja Cristo, nentoianco njan. \v 17 Niecje nenlhamacma, malha enlhema coca ntacjac neliocja m'a aniem'o nentecamoc apnemo po'oc pan. \v 18 Nnavek na m'a israelitas, malha lhema aptaikokha ma'a neksa aptekamok apetek apnaqtoskama apkennapekamok kakpota elvanlhangkok akieto m'a alvanlhemmalhkelha kaselha. \v 19 Astakha lhkek alheianma askeltema eliangvomhok ketlhengkap hengke'e ¡Mankekmama' kaselha akiokha alanemmalhka nak, kanhan apetek anak aklhevai'a m'a have nhan akto neten akiaspommalhka m'a mankolhno m'a mo'ok apetek la'a! \v 20 Neksa apkennapekamok apnaqtoskama metnangko nak judios apkellaikamok ma'a kasekapok av'alho'ok, have m'a Eniapom Neten. Askeltavek ko'o ketlhengkap melpasmekhek ma'a kasekapok av'alho'ok. \v 21 ¡Mankoietok ketlhengkap einangkok nohaikok ankok anak kasekapok av'alho'ok kanhan nohaikok apankok anak Apveske! Mankoietok na etavangkok nentoma aktaqmanma Apveske nak apankok ka nhan keliaqhameio' nentoma ankok. \v 22 Mankoietok ma'a ngkanek eltemeskesek hata apankavek ketlhengkap pkennathaikama Apveske. ¡Ellaho ta ketlhengkap ma'a ngkanek neten ankek akietnema apmopvana m'a, have kto nak ennengko'o! \v 23 Nlhenalhque mota: —Apuanquec enenlhet apmac'acja la ellana'—ca ntac ania'a m'a. Coca jawe lhamacjo aptacmelquesquescama la apcaniemjaicama po'oc. \v 24 Mancolatsema antengiancoc actacmanma nellaniemjaicama enganco'oc engancawec la'a, coca ntasec antengiancoc ma'a neltacmelquesquescama la apquellaniemjaicama emmo'oc. \v 25 Apuanca'ac quetlhencap etawancoc lhamacjo actemacja apetec alhammalhca nac aquieto actecquiomacja nentoscama, mancoietoc ncolquetamama apualho'oc ntase', nlho ca la mma', amanie la apquenmajai'a etawancoc ma'a. \v 26 Ntasec etawancoc lhamacjo apetec la ncanec Engiapom Neten apto apquelentepquescama allelto nac nennaqtoscama alloma nac lhmanquec jam. \v 27 Ca apquellanecpo la eltasemoc lhemec enenlhet metno la Jesucristo apnemolhema, ntasec etawancoc lhamacjo actemacja nentoma apquetlhewai'a la'a, motlhen apualho'oc actacmelacja la'a anto'oc, nlho ca la mma'. \v 28 Coca alletlhencaso la etawancoc apetec, cno la annawesco'o metawanquec apetec aniem'o caselha aquiocja alanemmalhca ancoc, metawamonquec ma'a cacpota melietnocjasquesec apualho'oc \v 29 po'oc. Apuanca'a niecje etawancoc quetlhencap lhamacjo actemacja apetec, coca ntasec na metawanquec cacpota metlhenacpec ma'a. \v 30 Stemenque mota gracias Engiapom Neten co'o amanie asmajai'a la atuoc astoma, mancolatsema jetlhenama aniem'o astaseiam alhma. \v 31 Ca aptawenco la, apienanco la njan elienlhanmamo ta mota etnancoc elieplauquesec asquellanacja lhquec etnancoc cacpota njan ellajoc Engiapom Neten ma'a. \v 32 Mellanamonquec caselha alietnocjasquescama la apualho'oc judios, metnanco judíos, ca njan apquellelto nac Jesucristo apquennemolhema. \v 33 Asquelienlhanacmec co mota ncolleccasama apualho'oc aplhamacjo enenlhet'awoc astemacja, metca astengiai'a ejencoc ejenque', astengiac coca cacpota altacmelquesquesec apquellaniemjaicama emmo'oc la'a cacpota eluoncasacpoc na tep ma'a. \cl Capítulo 10 \c 11 \v 1 ¡Quetlhencap elialheng'a, eluanamo ta mota astemacja nac co'o, co'o njan asuaneianque aptemacja lhta Cristo! \v 2 Asqueltacnescasenquec quetlhencap ncanec nquetlheianwacje mota apualho'oc co'o, apquelleliajacjawec na asquetlhecmosacam lhta. \v 3 Colhua coca smac'ac allelpeiwescasecjac quetlhencap, Cristo apto malha apqatec apquenno la'a, apquenno coca malha apqatec nqueluana la'a, Engiapom Neten coca malha apqatec Cristo \v 4 Lhema apquenno la'a apacmetqueso la Engiapom Neten, nlho ca la njan elhenec ania'a aiem'o Engiapom Neten apcapquescama apqatec, coca mengiac'oc Cristo m'a. \v 5 Coca nqueluana nac ntasec ncapquesec apqatec acpacmetqueso la Engiapom Neten, ca njan aclheno la ania'a aniem'o Engiapom Neten, ca mancotno la m'a, malha aquiesema ta ncotnec ma'a, mancac'oc na m'a apquenno. \v 6 Mancomac'o la ncapquesec apqatec nqueluana, ntasec ncolhec aquieseso ncotnec alhnai'o nquec apqatec, coca acmanco la m'a, ntasec ncapquesec apqatec ma'a. \v 7 Coca apquenno nac mancolatsema engiapquesec apqatec ncanec apnemo panque' Engiapom Neten, nelan'awec nac malha apientalhnemo apancoc Engiapom Neten, coca nqueluana nac nelan'awec malha apientalhnemo apancoc apquenno, \v 8 ncanec apquenno nac jawe apqueniem'o m'a nqueluana, nqueluana coca nqueniemai'ac apquenno. \v 9 Apmanie lhnac nanec apquelanemmap apquenno, netamen acteiapmo njan nqueluana aniemai'o njan ma'a apquenno, \v 10 ca ncanec ntasec ncapquesec apqatec aluetasquescama actema coneng apientalhnemo apancoc apquenno, ntasec na ncapquesec apqatec aniem'o ai'o njan enenlhet neten. \v 11 Coca metca aquiecammalhca mo'oc ma'a apquenno canjan nqueluana apiesecsec anac meliasqueiam Apuesque, apquenno mancapuanquec eloca metca nqueluana, nqueluana njan mancawanque ncoloca metca apquenno. \v 12 Jai', nelliawec ennenco'o acteiapmo lhnac na nec nqueluana aniemai'o m'a apquenno, nelliawec na ennenco'o apquenno nac acteiaiacmec ma'a aniem'o nqueluana, coca lhamacjo enenlhet'awoc cacpota njan lhamacjo caselha alleniemai'o lhnac na nec Engiapom Neten \v 13 Ncolquetamamoc no apualho'oc, ¿nietawe nlhco nqueluana nconmalhnac Engiapom Neten metca apquescama la apqatec, je? \v 14 Nentaiancolha nac ennenco'o jengenmancasquec aluenactema nac apua' nentema apquenno', \v 15 coca nqueluana'ac ntasec ma'a aluenactema nac awa' aniem'o nema actemesquescama m'a cacpota ncapoc apqatec awa' nac ma'a. \v 16 Moclhem'a quelha apiesecsec anac quetlhencap apquenmac'o la jellelpaqmetquesacpoc ma'a aniem'o mancolleclemo apualho'oc asquetlhecmoscama nac, coca ennenco'o ca njan mo'oc apcaqnecjelha nac Jesucristo apquennemolhema nengellieplaucasquec nentaiancolha engancawe nac. \v 17 Aiosec ewalhoc asleng'o ania'a ncolatsecama apiesecsec quetlhencap jam necsa apcacnecja lhnac apquelpasmecja nentoma actacmanma jam, man nac etnaiancoc ma'a apqueltacmelquesquescama la apquellaniemjaicama po'oc, apnaqtewascanquec coca m'a. \v 18 Apquelhpanquesammacpec nac na apiesecsec anac quetlhencap jam, jawe quelha ngiapac actemacja aslengai'a ania'a, \v 19 alhnacjo nquec nenwetai'a apto la jawe ngiapac anquec Jesucristo apnemolhema. \v 20 ¡Mancoietoc elhpanquesacpoc necsa apquelpasmecja la nentoma actacmanma! \v 21 Moclhem'a lhnac aptoianco pecjai'a apquelletsenta aptecamoc ma'a, mang nac ellailhemac po'oc ma'a, moclhem'a lhnac nquennapmac mec jam, po'oc nac mengiescamac apiamo acuacmo nqueso aquieijama lhma'. \v 22 ¡Melleliejecjoc metca nac apquelletsecama jam! Ca apquenmac'o la mellacsec etawancoc aptecamoc, einancoc najan metca apquelpasmoma po'oc, ¡engiaqjamoc apcacjaiancolha apancawe! ¡Awanjec anquec jeliascama lhma aptaiancolha nac quetlhencap! \v 23 Nnenquec jeltennaseianca ania'a apquelanei'o lhnac Apuesque, pelhasep nac amanie cnema acmajai'a ncolhec actewaso apuesque Jesus ma'a, asqueleltennasque lhta niecje quetlhencap ma'a. Apmamo lhnac pan, \v 24 aptemo lhnac na gracias Engiapom Neten ma'a, ca apqueliaqtemo lhnac, lhna aptemac apquellanemo apqueltamesaicamoc: —Enmamoc, etawamoc pan anac, coca acto aquietquesammalhca asiocja jam ncoliaqtalhcac jata capota ncoltacmelquesquesec apquellaniemjaicama quetlhencap, etnamoc jata mota alietnecjo la apaqto'oc co'o—lhna aptemac apquellanemo Jesus apqueltamesaicamoc ma'a. \v 25 Aptaweianco lhnac ma'a, apmamo lhnac mocjom nojaicoc, lhna aptemac mocjom apquellanemo: —Enmamoc nojaicoc anac aquieplomo vino, einamoc najan, coca aquietquesammalhca nac alhnancoc apquellanemacja etnancoc Engiapom Neten canjan quetlhencap jata ncowac ma'a aquianquenalhco ta ema ejencoc, etnamoc jata mota alietnecjo la apaqto'oc co'o—lhna aptemac apquellanemo Jesus apqueltamesaicamoc ma'a. \v 26 Lhamacjo mota apquelpasmacjo la aptecamoc pan cacpota njan apienaicamoc vino, etlhene mota apquetsepma lhta Apuesque, ellanamo ta m'a acuacmo acnem apuectanlha ta. \v 27 Enenlhet aptawo la panque' pan, apieno la njan nojaicoc aquieplomo vino necsa meijamolhma, apselhnanemmap ma'a aniem'o mengiai'o apiocjojo cacpota njan ema apancoc Apuesque. \v 28 Ncaimelhquec eijoc apualhoc apanque amanie apmajai'a etuoc pan cacpota njan einec vino, \v 29 ncanec ncolhec jata aquiacmoncasquesacjo actemacja meijamolhma aptawo la apanquec pan cacpota njan apieno la apanquec vino, ncanec aquietquesammalhca m'a apiocja Apuesque. \v 30 Mantec enenlhet apiesecsec anac quetlhencap acuai'o nac anmasca apiempeioc, melliennactema, po'oc na apquetsepac aniem'o aptoma apanque necsa miejamolhma \v 31 Coca nengiojo la secjec enwalhoc amanie nenmajai'a anto'oc, manlhoquiec jata njan nema aquiaqmoncasecja nentemacja. \v 32 Coca apiecpelquec secjec nentemacja Apuesque, netamen ma'a apiaqmoncasacjec na nentemacja ncolatsecama la'a cacpota netamen ma'a angianwonjo lhma m'a, mancoujec na mocjom nema aquiaqmoncasecja ca actemo nac ma'a meliojo nac mocjom Engiapom Neten. \v 33 Coca stac co asquellano quetlhencap elialheng'a', necsa apquelpasmecja aptaweicocja la nentoma actacmanma, melpecjesanquec quetlhencap etawancoc aptecamoc ma'a, ellaielh jatoca secjec po'oc ma'a, \v 34 coca annapo la mec amanie la apquenmajai'a enmeiacjac nemacnecjelha, ntasec etawocja ma'a apcacjaiancolha apancawec nac cacpota mellanie caselha ncolatsecama m'a aquieto nac nemacnecjelha, metlhoquiec na nema aquiaqmoncasecja la'a apqueltemacja. Jai', wanlha m'a, jata asuactamo ta mocjom astaicama amaica'a jam, alhenecjoc jata lhamacjo actemacja acuetammalhca jam. \cl Capítulo 11 \c 12 \v 1 Quetlhencap elialheng'a, asqueltawec alpeiwescasecja actemacja nenmopuanca'a aniem'o Engiapom Neten. \v 2 Meltaiancolha lhta quetlhencap Jesucristo apquennemolhema apquellaiancawe lhta aliateianco apualho'oc cacpota eltacnescasancoc ma'a caselha aquiocja alanemmalhca metca acmowana nac canjan mancoliatoncoma. \v 3 Apqueliematquesaicama lhta apuesai'a nac Jesús ncanec mamma lhta apualho'oc Engiapom Neten Apualhoc, wanlha coca acnanco la apualho'oc enenlhet Engiapom Neten Apualhoc, meliasqueiam na m'a Jesús apto apuesque. \v 4 Apquellelto nac Jesucristo apquennemolhema moclhem'a mo'oc actemacja acnaicamoc acnema apquenmopuanca'a enmacmama aniem'o m'a apuanlha coca lhema Engiapom Neten Apualhoc, \v 5 nnanquec moclhem'a mo'oc actemacja mota apquenmacmecama aniem'o m'a apuanlha lhema Apuesque. \v 6 Apuanca'ac na ellanancoc mo'oc actemacja apquellanei'o caselha, aniem'o njan ma'a apuanlha lhema Engiapom Neten. \v 7 Moclhem'a coca ennenco'o nnac jengellanco nenmopuanca'a aniem'o Engiapom Neten Apualhoc cacpota angeltacmelquesquesec apquellaniemjaicama m'a emmo'oc. \v 8 Napocja njan apquetlhewancoc apquenmopuanca'a cacpota elpaqmetec nema apqueliamo aniem'o Engiapom Neten Apualhoc, napocja njan apquetlhewancoc apquenmopuanca'a cacpota elpaqmetec nquescama apquelianweiacmo aniem'o coca njan ma'a Engiapom Neten Apualhoc lhec ma'a. \v 9 Napocja njan apquetlhewancoc nquescama meliasqueiam, napocja njan apquetlhewancoc apquenmopuanca'a eltacmelquescamoc anmasca apiempeioc aniem'o coca njan ma'a Engiapom Neten Apualhoc lhec ma'a. \v 10 Napocja coca apquetlhewancoc apquenmopuanca'a ellanancoc caselha monwetai'o, napocja njan apquetlhewancoc apquenmopuanca'a etlhenec ania'a aniem'o Engiapom Neten, napocja njan apquetlhewancoc apquenmopuanca'a eliecpelcoc casecapoc au'alho'oc, napocja njan apquetlhewancoc apquenmopuanca'a elpaqmetama nempaioma meliojo nac mocjom, napocja njan apquetlhewancoc apquenmopuanca'a cacpota elpeiwesecjac ma'a nempaioma meliojo nac mocjom. \v 11 Lhamacjo caselha nac nenmopuanca'ac aniem'o m'a wanlha lhema Engiapom Neten Apualhoc, apquennasquec apmac'acja la engiancoc apiesecsec ma'a apquellelto nac Jesucristo apquennemolhema. \v 12 Lhema apiocja nac enenlhet nlhaniec alpasmecja lhamacjo actemacja acnaianco nac ma'a apiocja, nnawec na m'a Cristo. \v 13 Nenlhaniec ennenco'o njan nengellelto nac Jesucristo apquennemolhema, judíos, metno judíos, esclavos, metno esclavos, nenlhanie', nnenquec na jengellauquescamo conne iemmen, malha lhema coca ntaiecjac nengiocja m'a aniem'o wanlha njan lhema Engiapom Neten Apualhoc, nemo njan jengellaianco m'a acnemo mo'oc coca m'a Engiapom Neten lhec Apualhoc. \v 14 Apiocja nac enenlhet mancawanque ncotnec lhema, nlhaniec alpasmecja m'a. \v 15 Ca actonac apmenec anac ma'a ncolhenec quelha au'alhoc: —Jawe spasmecja co'o ja'e apiocja nac, asto la co'o apmec anac ma'a, aspasmecja stac apiocja nac ma'a— quelha ncotnec apmenec. Coca mancoietoc ma'a, acpasmecja niecje njan apiocja nac ma'a. \v 16 Ca ctonac enjaicoc anac ncolhenec quelha au'alhoc: — Jawe spasmecja co'o ja'e apiocja nac, asto la co'o apaqtec anac ma'a, aspasmecja stac apiocja nac ma'a— quelha ncotnec. Coca mancoietoc ma'a, acpasmecja niecje njan apiocja nac ma'a. \v 17 Quelha acto la alpasmecja apiocja nac lhamacjo apiocja nac ma'a wanlha apaqtec, mancapuanquec jata ennalhma m'a, quelha acto la njan alpasmecja apiocja nac lhamacjo apiocja nac wanlha apaico'oc, mancapuanquec etecjanec aimes actapeiam la'a. \v 18 Coca nlhaniec alpasmecja m'a nengiocja nac, Engiapom Neten apnencanma m'a apmajai'acja la njan enenquenec, \v 19 coca acto la wanlha lhema apmenec anac ma'a, mancawanque ncotnec apiocja, \v 20 nlhaniec alpasmecja apiocja nac ma'a, coca lhema apiocja alpasmecama m'a. \v 21 \v 22 Ca engaqtec anac quelha ncotnec ncanac emmec anac jeng: —¡Eii emmec, mancaimelhcac jepasmoc lheia'! — coca mancolatsema ncotnec ma'a. Ca njan empatec anac quelha niecje ncotnec na ncanac emmenec anac: —¡Eii emmenec, mancoiennac lheia', mancaimelhcac jepasmoc lheia'!— Coca mancolatsama ta ncotnec ma'a, jawe mancoiennactema m'a, actacmelo niecje njan nenmaicama m'a cacpota ncotacmelquesec nengiocja nac ma'a. \v 23 Antacmelquesec ennenco'o moclhem'a acnaianco nac nengiocja jenmancascama nac, angapcaqsec najan cacpota mancotalhqueje. \v 24 Coca mancaimelhcac ma'a angapcaqsec nengiocja nac moclhem'a acnaicamoc mancotno nac jenmancascama. Jai', Engiapom Neten apnencanma m'a acnaianco nac nengiocja cacpota angeltacmelcasojo mancoliennactema nac \v 25 cacpota njan alpasmommalhco acmowana njan ncopasmoc mo'oc acnaianco nac moclhem'a m'a nengiocja nac. \v 26 Ca aclenganco la acmasca emmenec anac, nsaujacjawec na acmasca nengiocja nac ma'a, actacmelcasacjo la m'a mo'oc anac, nsaujacjec na altacmelecja m'a. \v 27 Ca apquelpasmecja nac quetlhencap malha ntacjac apiocja nac Cristo, moclhem'a annancoc moc actema apquenmacmecama apuetlhewai'a. \v 28 Amanie ampaiacjasecja apqueliequiescama Engiapom Neten apóstoles, netamen apquetsecama ania'a, netamen na jengelletlhecmoscama, apquenmopuanca'a ellanacoc caselha monwetai'o, apquenmopuanca'a eltacmelcasecjac anmasca apiempeioc la'a, apquenmopuanca'a njan elpasmoc po'oc, apquenmopuanca'a njan etnancoc apquelemjama apmaniaie', cacpota njan apquenmopuanca'a elpaqmetama apquelpaqmeiasma meliojo mocjom. \v 29 Jai, moclhem'a nietnac apquenmacmecama moc actemacja moclhem'a, jawe aplhamacjo aptaicamoc apostoles, jawe njan aplhamacjo apquetsecama ania'a, jawe njan aplhamacjo jengetlhecmoscama, apquenmopuanca'a ellanacoc caselha monwetai'o, \v 30 jawe njan aplhamacjo apquenmopuanca'a eltacmelquescamoc anmasca apiempeioc, elpaqmetec apquelpaqmeiasma meliojo mocjom, jawe njan aplhamacjo elpeiwesecjac apquelpaqmeiasma meliojo mocjom. \v 31 Elienlhanmamoc coca apquellanecamoc nenmopuana nac acto neten anquec aliaspommmalhca la'a. \cl Capítulo 12 \c 13 \v 1 Ca ascapuanco la aliatamaja lhamacjo actemacja apquelpaqmeiasma enenlhet'awoc lhmanquec jam cacpota njan enenlhet neten, coca mancoietnac co'o ascamelaiam emo'oc, jawe sto njan co'o neten ejenque apiesecsec Jesucristo apquennmolhema m'a, malha ta atnec co'o m'a actonac tawa apac allecnaicamaja, nlhco ca la njan allecnaiecja nac ancoc. \v 2 Ascapuanco la njan alhenec actacja la Engiapom Neten apaioma, aijoc na ania'a aquielhammalhca aquientalhnema nac angiamwomjoc, ncoitec na asianweiacmo lhamacjo caselha, aquietno la njan aquiawai'a nquec moiasqueiam anwactesquesec acjaiam metaimong la aquiawai'a, acjemo ta njan ncotnec ascammalhco metco la ascamelaiam emo'oc. \v 3 Nlho ca la njan annascoc lhamacjo asquetsecama apiesecsec anac metca nac apquelletsecamaja, anwancoc na asiocja nac cacpota awonquesec tep emo'oc, acjemo ta ncotnec ascammalhco metco la ascamelaiam emo'oc \v 4 Enenlhet apto la apcamelaiam po'oc, metca apnatjamo la colhuawe, apiamo lhma apanquec najan, metca apiasepquescama po'oc, metca aplheianma apianweiacmo apanquec cacpota njan metca apcammacpo. \v 5 Metca njan ncollatsecama apatong la'a, metca njan aptengiai'a mota caselha apancoc apanque', metca aploma, metca apecquenaicama apualhoc aploma aniem'o aptewasemmap. \v 6 Jawe njan ncopaiesecjac apualhoc apuet'o la mancopeiwomo nac, coca acpaijecja apualhoc ma'a apuet'o la caselha acpeiwomo. \v 7 Enenlhet apto la apcamelaiam po'oc metca njan astenganweiam apasmoma po'oc, meiasqueiam, apquellailhema caselhaja, apmopuana njan ewascapoc necsa apieplauquescama aplengaianco la aquientalhnema. \v 8 Mancawanquec ncomasquenwomoc nengamelaiam anac, ncomasquenwomoc jato ca m'a nemmopuana nac anlhenec ania'a aniem'o Engiapom Neten, ncomasquenwomoc jata njan ma'a nenmopuana angeliatama mo'oc apquelpaqmeiasma maniojo nac mocjom, ncomasquenwomoc jata njan ma'a nengianweiacmo nac caselhaja. \v 9 Ca nema nengiamo nac canjan nemmopuana nac anlhenec ania'a aniem'o Engiapom Neten, mancotsaujommalhco m'a, \v 10 nconmasquenwomoc jata m'a acuo'o ta acsaujommalhco nac. \v 11 Necsa astema nematca lhta co'o, asqueliatecamaja, nquelquetamecama lhta njan ewalhoc cacpota njan asiecpelquemo malha lhta aptonac nematca la'a, netamen acsaujommalhco astema nematca aniem'o asuanecamoc. \v 12 Coca colhuawe nac neluetac malha ieiam appoc taiep, alhpanma la njan nenwetai'a, ncowac jatoca acnem nenwetanweiacmo iojalhmec anquec ma'a, malha metca la apma nenga'at. Jai, mancosaujommalhco nema nengianweiacmo nac, ncowacja toca acnem nengianweiacmo acsaujommalhco ncoie', ca aptemacja nac ma'a Engiapom Neten apiamo nentemacja. \v 13 Nietnec coca janetolhem'a caselha allelto manconmasquenwaiam, ca cto nac aluesai'a mongiasqueiam, aljalhnecama enwalhoc cacpota njan nengamelaiam, coca acto neten anquec ma'a aisecsec anac acuesai'a nac negamelaiam. \cl Capítulo 13 \c 14 \v 1 Quetlhencap elialheng'a, elienlhanmamoc jata apquellamelaiam po'oc, elienlhanmamoc jata njan nenmopuanca'a nac aniem'o Engiapom Neten, coca acto njan neten anquec aquiaspommalhca m'a nenlheianma ania'a aniem'o Engiapom Neten. \v 2 Enenlhet apto la apmopuana eliatama apquelpaqmeiasma maniojo nac mocjom aplhenquec caselha aquielhammalhca m'a aniem'o apualhoc, apiawe coca njan Engiapom Neten aptacja apqueliatecama m'a, enenlhet coca meliojoc ma'a. \v 3 Coca enenlhet apto nac aplheianma ania'a aniem'o Engiapom Neten nempaioma apqueliojo nac enenlhet, apqueltacmelquescasquec apquellaniemjaicama m'a, apqueliatecjawec najan, apquelpaiesquescacmec na apualho'oc Jesucristo apquennemolhema. \v 4 Apto la apmopuana eliatama mo'oc apquelpaqmeiasma maniojo nac, ntacmelquescasquec apcaniemjaicama apancoc apanque', coca apto la njan aplheianma ania'a aniem'o Engiapom Neten nempaioma apqueliojo nac enenlhet , apqueltacmelquesquescasquec apquellaniemjaicama Jesucristo apquennemolhema m'a. \v 5 Ntasec aplhamacjo apuanca'ac elpaqmetec apquelpaqmeiasma melijo nac mocjom, coca apcaimecpec apmopuana la elpeiwesecjac cacpota eliojoc, ncoltacmelquesquesec na apquellaniemjaicama Jesucristo apquennemolhema m'a, coca metco la apmopuana elpeiwesecja, ntasec na elpaqmetec nempaioma nque nac. \v 6 Ca ctonac ma'a, asmeianto la jam apiesecsec anac asto la amaica'a, acjemo ta ncotnec aliatama mo'oc nempaioma meliojo quetlhencap, meliejec jata njan ania'a aquielhammalhca aliatamaja, metlhoquiec jata njan apquelianweiacmo, meliejec jata njan ania'a aniem'o Engiapom Neten, meliejec na actemacja asquetlhecmoscama. \v 7 Nnawec na nenmaicama nac nennecmascama anco'oc iompa'at nlho ca la njan arpa, nenpaiwaso la nennecmasquescama nennecmascama meliojo nac mocjom, meliejec jata enenlhet'awoc. \v 8 Ca ctonac trompeta la'a, ncolhec acpaiwaso mo'oc actema acpaiwoma, jawe acpaiwoma aleltennascama quempocjacme la aplheiam, mancollapuanquec jata njan elpenesoc apquenmaicama quempocjacme la cacpota ennapacpoc ma'a. \v 9 Nnawec na quetlhencap jam apiesecsec anac, apquelpatmetenca la moc actemacja apquelpaqmeiasma meliojo nac mocjom, acjemo ta ncotnec ma'a, meliejec jata enenlhet ma'a. \v 10 Mantec apquelpaqmeiasma lhamacjo actemacja enenlhet'awoc lhmanquec jam, apquelliawec actacja apquelpaqmeiasma apquennemolhema apancawec apiesecsec ma'a, \v 11 coca apuacmo la m'a lhema po'oc enenlhet mo'oc apcawacja, meijec jata actemacja apquelpaqmeiasma m'a apuanlha la'a, apquellawacja apancawe nac ma'a meliejec jata njan aptacja apaioma po'oc enenlhet lhec. \v 12 Awanjec apquelleltemo ncolhnancoc quetlhencap apquenmopuanca'a aniem'o Engiapom Neten, coca ntasec elienlhanmancoc ma'a apquenmopuanca nac eltacmelquesquesec apquellaniemjaicama Jesucristo apquennemolhema. \v 13 Enenlhet apcapuanco la eliatama apaioma meliojo mocjom, ntasec coca m'a enmalhnama Engiapom Neten cacpota engiapuanac elpeiwescasocja apanquec enenlhet'awoc ma'a. \v 14 Ca ctonac co'o asqueliatenca la nempaioma meliojo nac mocjom, ewalhoc ejenque acpaioma, moijec na co'o m'a. \v 15 Ntasec nconmalhnanquec ewalhoc ejenque, ncaimelhquec coca njan aijoc ma'a, coca ntasec na aniojoc ma'a, ntasec na nconnecmacsec ewalhoc ejenque nac, ncaimelhquec coca njan aijoc ma'a. \v 16 Lheiap aptacnescasenco la Engiapom Neten mo'oc nempaioma meliojo mocjom aniem'o apualho apanque, mancollapuanquec na enenlhet elpasmecjac ellatemmoncoc actacja la apaioma m'a ncanec meliojoc ma'a, metnanquec jata njan lhemec gracias Engiapom Neten ma'a. \v 17 Ntasec quelha niecje njan ncotnec apquenmalhnoncoma lheiap, coca mancoltacmelquesquesec jata njan apquellaniemjaicama po'oc ma'a. \v 18 Gracias co stac Engiapom Neten ncanec aquietnema aquiawai'a asmopuana aliatamaja nempaioma moniojo, neten ajenquec co'o, aselhtec quetlhencap, \v 19 coca asuacjo la nempaioma alhancoc anac, ntasec aliequiacsec aliatamaja aquiaquatema nempaioma nque nac, jawe acto nac ma'a acuenactema mo'oc nempaioma nac maniojo. \v 20 Elialheng'a, metnamonquec malha acto nac nematcac mancoliamo nac, etnamoc coca malha apqueliawo nac apquenmopuanca'a nac ncolquetamama apualho'oc, etnamoc jata njan malha acto nac nematcac mancoltengiaicamoc anac ncolatsecama. \v 21 Ca actemo nac actalhesammalhca waccajac Engiapom Neten apaioma: «Allapacsec jata po'oc enenlhet moc actema apqueliatecama cacpota etsauquesec ania'a actacmanma ejencoc apiesecsec anac ma'a asquennemolhema ejenque', ncacjoc jatoca manconmajec jata ellailhoc ma'a, lhna aptemac Apuesque» \v 22 Ka nemmopvana nak neliatekama mo'ok aktemakha apkelpaqmetekama, akto kaselha mongenatkeskama akmahai'a ngkolvetaskesek kaselha apkeliaskeiam anak, have m'a meliaskeiam anak. Koka nemmopvana nak anlhenek ania'a aniem'o Eniapom Neten, ka apsongkak ma'a meliaskeiam anak, have m'a apkeliaskeiam anak. \v 23 Kelha ngkotnek na apkaqnakho la ketlhengkap apkellelto iglesia akieto nempaivoma alhankok anak ham, elpaqmetek kelha nempaivoma melioho nak, netamen evak kelha amaika'a la'a enenlhet aplomakha apanke, nlho ka la lhema enenlhet apto apiaskeiam, nkotlhenek kelha apvalho'ok malha allanema ketlhengkap ma'a. \v 24 Koka apkelpakmeto la ketlhengkap nempaivoma nke nak etlhenek aktemakha ania'a aniem'o Eniapom Neten, eihok hata nhan aptangkolha amaika'a m'a, elanhok hata nhan aktakha apvalhok apankek ma'a. \v 25 Konne kankek hata nhan etak apvalhok ngkolatsekama m'a, kakpota elteklheiok aptapno'ok, enialhentamok napaqtek Eniapom Neten kakpota eniahok ma'a, eihangvomhok hata nhan have niapak ankek apnema apieseksek ketlhengkap ma'a. \v 26 Elialheng'a, jata apcacnacjo ta nempaioma alhancoc quetlhencap, ntasec ma'a napocja ennecmasancoc salmos, napocja ta njan etlhecmosancoc, napocja ta njan etlhenec Engiapom Neten apaioma, napocja njan elpaqmetama mo'oc nempaioma meliojo nac, napocja njan apquelpeiwesecja m'a. Elienlhanmamoc jata apqueltacmelquesquescama la apquellaniemjaicama po'oc. \v 27 Apquellelto la apquenmopuanca'a apqueliatecama mo'oc nempaioma meliojo, ntasec etnancoc wanlha apqanet nlho ca la apqanet'o lhema, nema apquelanmacja coca etnamoc, lhema ta njan etnec apquelpeiwesecja m'a. \v 28 Coca metco la apcapuanco elpeiwesecja, melpaqmetanquec napaqtawec Jesucristo apquennemolhema ma'a, ntasec epacmetquesacpo panque, wanlha toca njan Engiapom Neten ennac ma'a. \v 29 Apquellelto la njan apquenmopuanca'a nac etlhenec ania'a aniem'o Engiapom Neten, ntasec na etnancoc wanlha apqanet nlho ca la apqanet'o lhema, nema apquelanmacja coca etnamoc ma'a cacpota aplhamacjo ellailhoc, eliecpelcoc najan actacja apquelpaqmetecama m'a. \v 30 Lhema apjapac apqueltennanca la'a, apno la njan po'oc ma'a apmo la tacja ania'a Engiapom Neten, ntasec etnemecjac neten eiaqmonquesec ma'a elhenec ania'a actacja aplhewai'a. \v 31 Ntase ncotnec ma'a apcacnecja acnem anac apquelanmacja apquetlheno la ania'a aniem'o Engiapom Neten cacpota elianwomjoc, eluascapoc najan aplhamacjo apquellelto apquellailhemo m'a. \v 32 Apquellelto nac apquenmopuanca'a nac etlhenec ania'a aniem'o Engiapom Neten, ntasec secjec ellanjoc apualho'oc apquenmac'acja la eltejec cacpota mengiapsonquesec necsa apqueliatecama po'oc, \v 33 ncanec mancolcoc apualhoc Engiapom Neten necsa aquiennoma lhma la'a, coca acleclemo apualhoc ma'a metca aquiennoma lhma nac. Ntasec elieplauquesec nentaiancolha na mota nengellelto nac Jesucristo apquennemolhema, \v 34 nqueluana'ac ncaimelhquec ncoluanmac necsa nemacnecja la'a, jawe alleltammalhquelha ncotnancoc ncolpaqmetama m'a, jenganemacja Moises anac aclheianma ntasec ncolleliejecjo mota anacteianca'a. \v 35 Coca mancoijo la nqueluana actacja nema altennaicama necsa nemacnecja m'a, ntasec ncolmalhnenwacjac atawa' aquieto acnemacja ncanec caselha jenmancascama m'a aliato la nqueluana necsa nemacnecja. \v 36 Enmamoc jata tacja jengetlhecmoscama nac, cotlheng jata njan apualho'oc jawe acteiapmacja Engiapom Neten apaioma apiesecsec anac queltlhencap, aplhaniec na apquetlhewaicamoc alpalhcammalhca aptaiancolha ania'a nac. \v 37 Aptec jata nquec lhema apjapac la aplhenammacpo panquec apto apsecama ania'a, apto njan apqueliejecjo Engiapom Neten Apualhoc, ntasec eiecpelcoc actemacja asquetlhecmoscama nac aniem'o apuesque engancoc jenganemacja apancoc, \v 38 coca manco mac'o la eiecpelcoc, etne ta apanque apmac'acja la etnec. \v 39 Quetlhengcap elialheng'a, elienlhanmamoc jata apquenmopuanca nac etlhenec ania'a aniem'o Engiapom Neten, ellanco ta njan eliatama mo'oc actemacja nempaioma meliojoc nac, \v 40 coca ntasec etnancoc actacmanma nac, nema apquelanmacja njan necsa nemacnecjelha la'a. \cl Capítulo 14 \c 15 \v 1 Quetlhencap elialheng'a asqueltawec co atlhenquescacjoc apualho'oc actemacja lhta asqueltennaicama ania'a actacmanma apiesecsec quetlhencap jam, apquenmaianque lhta tacja, ncoijec na aptaicamoc meliasqueiam acuacmo nenwanlha nac. \v 2 Eluoncasacpoc jata tep meluatesanco la aptaicamoc meliasqueiam ania'a actacmanma nac, coca apqueluatesanco la m'a, acjemo ta ncotnec meliasqueiam alhta. \v 3 Asquetlhecmosque lhta co'o quetlhencap ania'a nac acnemo lhta njan jetlhecmoscamo co'o, actemacja nac apquetsepma lhta Cristo aniem'o mangeliamolhma, ca ntemac nac aclheianma waccajac Engiapom Neten apaioma m'a. \v 4 Nnenquec nac aclhenquescaiacmo njan metaimong alhua apjapac ma'a, nemo njan aclhatecjasqueiacmo necsa apquetsepma m'a acuacmo janetolhem'a acnem, ca ctemo nac na aclheianma Engiapom Neten apaioma. \v 5 Netamen apuetasquesammacpo lhnac na Cefas ma'a cacpota njan 12 apqueltamesaicamoc alhta, \v 6 netamen apqueluetasquesammacpo lhnac na mocjom malha tep 500 engelialheng'a m'a necsa apcacnaicama, moclhem'a apquelloca mocjom nenwanlha nac, aplhamacja coca apquelletsepquec ma'a. \v 7 Netamen na apuetasquesacpo Santiago cacpota njan aplhamacjo apostoles. \v 8 Netamen, alhaie nquec jetasquesacpo lhta njan co'o, malha actonac nematca aquiecai'a nac acnem apteiaianlha. \v 9 Jai, co'o njan asto acmase lhte asiaspommalhca apiesecsec anac ma'a apostoles, nwannammalhquec ewalhoc atnec apostol ncanec asmenlhenaicama lhta Engiapom Neten apquennemolhema. \v 10 Ncacjoc coca Engiapom Neten jeiaianque lhta apanque astema apostol aniem'o apiamolhma panquec ma'a, jawe acjemo asmacmecama, astengiai'o eiempec alhta njan, aselhtec ma'a apostoles alhta, coca jawe asiennactema ejencoc ejenque', coca aniem'o jeiaicamoc ma'a Engiapom Neten jetnema mota aplhelhma m'a. \v 11 Acnemo mo'oc coca niecje njan neleltennaicama ania'a actacmanma astemo lhemec apostoles anac cacpota njan co'o, ca ania'a actacmanma nac meliasqueiacmo lhta njan quetlhencap ma'a. \v 12 Ennenco'o netlhecmoseianquec actemacja nema aclhatecjasqueiam necsa apquetsepma Cristo ¿Se lha ntemac moclhem'a quetlhencap apquetlheianmo nac menaclhatecjanwomec apqueletsepma nac, je? \v 13 Ca menaclhatecjanwacmo la apqueletsepma nac ma'a, melhatecjangwome lhta njan Cristo m'a. \v 14 Lhta melhatecjangwacmo la Cristo, acjemo ncotnec nelleltennaicama ania'a actacmanma, acjemo nja ncotnec meliasqueiam anac quetlhencap. \v 15 Malha nja ncotnec ennenco'o quetsecama ania'a la apquenmopuanca ania'a netlheianma Engiapom Neten aplhatecjasqueiam Cristo necsa apquetsepma, ncanec moclhem'a quetlhencap apquetlhenque mota metca apnaclhatecjanweiam enenlhet apquelletsepo la'a. \v 16 \v 17 Acto la iocjalhmec ma'a metca apnaclhatecjanweiam apqueletsepma nac, melhatecjanwome lhta njan Cristo m'a, acjemo lhta nja ncotnec meliasqueiam anac quetlhencap, nconmama njan mocjom maniamolhma nac, \v 18 meluomec na tep apquelletsepma nac apquellelto lhta meliasqueiam Cristo. \v 19 Ca apto la jawe ngiapac anquec wanlha nquec ncotnec lhema jempasmoma Cristo necsa nenganiemjaicama jenque'e tacjalhet lhepop anac, mamma quelha ncotnec ma'a aquieto mancolha acnem, engiosac'ac jata ncotnec ennenco'o m'a. \v 20 Aplhatekhangveiakmek koka Cristo m'a, have niapak ankek ma'a, apmanie pankek aplhatekhangveiam ma'a, malha aktonak amanie nkek anammalhka aktekteiapma nak. \v 21 Akvai'o lhnak nanek na nengetsepma nak aniem'o lhema enenlhet, akvai'o nhan ennaklhatekhangveiam anak neksa nengetsepma aniem'o nhan lhema enenlhet. \v 22 Adan nkeniemai'ak nengetsepma nak, Cristo koka nhan nkeniemai'ak ma'a akiennaktema enneniek nenlhamakho. \v 23 Apmanie aplhatekhangveiam alhta Cristo ngkanek apto neten apankek ma'a apiaspommap, netamen apvaktamo ta mokhom ma'a, enaklhatekhangvomok hata m'a apkellelto nak apkennemolhema apankave nak \v 24 netamen jata m'a ncowomoc actacja nnelha acnem, coneng jata eltemescasecjac Cristo apqueluescai'e, cacpota njan nema apqueliennactema nac, engianconwacjac jata apientalhnemo m'a Engiapom Neten tacjalhet'oc lhamacjo caselha lhmanquec jam. \v 25 Jai, etnec jata apuesque Cristo acuacjo apqueltemescasacjo coneng allelto alammelhaicama la m'a, \v 26 alhaie nquec jatoca emasquescamoc acuesai'a nac nengetsepma. \v 27 Apcanquec Engiapom Neten Cristo apmopuana cacpota etnec apuesque tacjalhet'oc ma'a lhamacjo caselha lhmanquec jam, coca jawe etnec ma'a apuesque tacjaplhet Engiapom Neten ncanec aniemai'o njan apcaicamoc apmopuana m'a. \v 28 Jata acuo'o ta acnem Apquetca aptemescasecja coneng alammelhmacja nac lhmanquec jam, netamen etacjesoc jata apmopuana apcaicamoc alhta Engiapom Neten cacpota etnescasecjac apientalhnemo apanquec tacjalhet'oc lhamacjo caselha lhmanquec jam. \v 29 Jai, jawe ngiapac anquec enaclhatecjanwomoc jata apquelletsepma nac, ca nqueniemai'ac ma'a apquellauquesammacpo na apancawe iemmen moclhem'a quetlhencap apiaqmoiecja la lhema enenlhet apquetsepma. \v 30 Metco la nenlhatecjanweiam necsa nengetsepma, acjemo ncotnec nellengaianco aquientalhnema necsa neleltennaicama ania'a actacmanma nac. \v 31 ¡Mou, co'o lhta laie, atlhenquescamo mota amatong ma'a, jawe ngiapac anquec astacja nac! Coca malha acpaiescaiam ewalhoc ma'a aniem'o aptaicamoc apuesque Jesucristo apquennemolhema quetlhencap. \v 32 Asquennapommalhquec enenlhet co Efeso malha caselha neujac la acloma m'a, malha acjemo lhta njan ncotnec metco la nennaclhatecjanweianlha. Acjemo lhta njan ncotnec astengiai'o eiempec ma'a, ntase niecje antancoc apquetlheianmo na mota enenlhet ma'a, "mongacsec antanwancoc nentecamoc, mongacsec na angiennancoc, acjemo neltacmelquescama engiempeioc anac, mongellapuanquec na angenmancoc neletsepma nac" ca aptaiancoc ma'a. \v 33 Mellanco nquec eliennenquesec quetlhencap ma'a enenlhet'awoc anac meliamolhma, meltamanquec apquetlhelhma'ac ncanec ellecjoc meliamolhma m'a. \v 34 Coca quetlhencap colquetamamoc amota apualho'oc ellanancoc caselha altacmelo, eliengiecja coca njan caselha ncolatsecama nac, apcacjaianquec nac na enenlhet'awoc apiesecsec anac quetlhencap meliojo' mocjom Engiapom Neten, coca jengenmancascama apancawec quetlhencap jam. \v 35 Moclhem'a quelha quetlhencap ncotnec atlhenaicama apualho'oc co la ta ncotnec nennaclhatecjanweiam jata netamen nengetsepma, niejec jatelha njan actemacja nengiocja nac, \v 36 coca melianweiacmo enenlhet'awoc anac ma'a. Ncotnec jata malha actonac actec anac anammalhca, amanie angatonnec ma'a, ncomaijecjac aiempec lhec, netamen ncotectepoc ma'a. \v 37 Apactec lhec nengatonnema trigo nlho ca la njan mo'oc actec, ncoiaqmocjac mo'oc actemacja actectepo la'a, \v 38 netamen Engiapom Neten coca apqueliequiescasecamoc ellancoc malha aliocja alpalhcammalhca coca, metca acnemo mo'oc, moclhem'a actec altecteiapma alpalhcammalhca njan ma'a metca njan acnemo mo'oc. \v 39 Nnawec na m'a apiocja nac enenlhet, moc actema aquiocja nac na caselha neujac, canja ntac anata nac aquiocja, moc actema m'a, cacpota njan quelasma nac aquiocja \v 40 Nietnec na altacmelo aliocja m'a caselha acnaianco nac neten, nietnec na altacmelo aliocja caselha nac jenque'e nalhepop, coca alpalhcammalhca metca acnemo mo'oc ma'a. \v 41 Aponmatema nac acnem jawe aptonac pelten apcaponmatema cacpota njan moc actema apquellaponmatema iau'a, nietnec na apiesecsec anac apquellaponmatema alpalhcammalhca m'a, metca apnemo po'oc. \v 42 \v 43 Jata ncotnec ma'a apiocja enenlhet aplhatecjanwacmo ta necsa apquetsepma, ncoiaqmocjac jata mo'oc apiocja, moc actema ta ncotnecjac ma'a. Ncocpelcalhcac coca apiocja atonnammalhca m'a, coca aplhatecjanwacmo la'a, mancocpelcalhquec metca actemonwaiam annelha. \v 44 Atonnammlhaca nac apiocja enenlhet apanquec ma'a malha actonac actec atonnammalhca la'a, coca aplhatecjanwacmo la alhnancoc apiocja m'a aniem'o njan Engiapom Neten. \v 45 Ca actemo nac actalhesammalhca waccajac Engiapom Neten apaioma: «Nnenquec nac aianco aquiennactema apcanemjaicama apmanie panquec enenlhet apteiapma apuesai'a Adan» Coca malha alhaiec anquec apquemjaiam malha Adan coca apto apuanmoncoma jengaicamoc nengiennactema. \v 46 Apmanie lhnac nanec apteiapmo m'a enenlhet apanquec nenmopuana anwetac apiocja, netamen apuai'o njan enenlhet malha nema acuanmoncoma aniemai'o neten. \v 47 Jai, apmanie lhnac nanec nema alanai'a enenlhet apanque apqueniemai'o m'a nalhepop, netamen na enenlhet apqueniemai'o njan ma'a neten. \v 48 Lhamacjo ennenco'o nellelto nelloma nac mocjom tacjalhet lhepop, nietnec nelliocja malha enenlhet apiocja apquelanemmacpo lhnac nanec apqueniemai'o nalhepop, coca lhamacjo apquellelto apquelloma nac neten, nietnec apquelliocja malha apiocja m'a enenlhet apqueniemai'o m'a neten. \v 49 Ca colhuawe nac nelliocja nac malha apiocja m'a enenlhet apquelanemmacpo lhnac nanec apqueniemai'o nalhepop, coca alhaiec jata m'a mo'oc nelliocja malha enenlhet apqueniemai'o neten. \v 50 Quetlhencap elialheng'a, smac'ac alhenec actemacja nengiocja nac, awanque ncotnec apac, ncolhpocjalhca ncomasquenwomoc najan, ca nqueniemai'ac ma'a mancawanquec ncomjancoc aquieto iocjalhma mancomasquenwaiam anac nengiocja, aptemacja nac na Apuesque Engiapom Neten ma'a. \v 51 Colhua smac'ac aleltennacsec na caselha aquielhammalhca nac ncowac jata jenque'e, jata acuo'o ta acnem ma'a moclhem'a ta elloca mocjom apjalhnancoc, aplhamacja ta njan apqueletsepma nac, coca nenlhamacjo ta nempasmecja antancocjac aliaqmoiecja mo'oc nelliocja. \v 52 Pelapkeskama nke ta nkotnek akvai'a aknem anak ma'a, melvetankek hata nhan ma'a. Nkopaiok hata nhan trompeta, enaklhatekhangvomok hata apkeletsepma nak kakpota elloka m'a mankotnengvaiam annelha, kanhan ennengko'o neliokha nak nkoiaqmokhak hata mo'ok. \v 53 Nkaimelhkek neniokha nak akmovana nak nkokpelkalhka' nkoiaqmokhak mo'ok metka aktepelkammalhka \v 54 Neniokha nak atsepma mota, nkoiaqmokhak hata nhan mo'ok neniokha mankomovana nkotsepok. Hata akiaqmokho ta mo'ok neniokha nak mankokpelkalhkek hata kanhan mankotsepek, angelvetak hata aklheianmo lhnak nanek Eniapom Neten apaivoma, lhnak nane ntemak: «Aptevaskek nengetsepma nak apto apiephongveiakmo. \v 55 Ka nengetsepma nak mankavankek mokhom hentemeskasenta koneng, mamma nha ntakhak heva ankok kakpota hengelieplha niekhe mokhom ma'a». \v 56 Nengetsepma nac jengaqjaie aquieplomo acmaicama malha jewa ncoc acuesai'a maniamolhma, coca jenganemacja nac acto acuetasquescama apquelanai'a la meijamolhma enenlhet. \v 57 Coca gracias Engiapom Neten jengellaianco nenmopuanca'a cacpota angeliepjonwomjoc ennenco'o m'a, aniem'o njan apuesque engancoc Jesucristo. \v 58 Quetlhencap elialheng'a asquellamelaiam, elienna ta metca apqueluatesaicamoc na apquenmacmesaicama Apuesque engancoc anac, jawe aqjemo njan apquenmacmesaicama quetlhencap ma'a. \cl Capítulo 15 \c 16 \v 1 Coca colhuawe nac asmac'ac aleltennasancoc actemacja pataccom na lhta apquellanquesaicocja jam cacpota elapasquesec Jesucristo apquennemolhem'a m'a aquieto Jerusalen, ntasec etnancoc astacja lhta asqueleltennasecama apquellanquesacjo lhta ellanconwomoc Jesucristo apquennemolhema aquieto m'a Galacia. \v 2 Lhamacjo domingo ta eltacmelquescasancoc necja atcoc pataccom aquianmoma la apquenmacmecama cacpota mancaimalhquec ellanquesocjac asuacjo ta co jam. \v 3 Eliequiesamo ta apancawec na quetlhencap enenlhet apiesecsec anac jam cacpota etsacjac ma'a aquieto Jerusalen pataccom jata apquellanquesaicocja. \v 4 Ascaimelhco la co'o asqueleltema la asquetlhelhma'ac, co'o ta njan aniacjac ma'a, \v 5 coca amanie secjec jata aniacjac ma'a iocjalhma Macedonia, netamen jata awatac jam Corinto. \v 6 Alhec jatelha apiesecsec quetlhencap acuacmo apsaujecpo ta ieiam apualhoc, quetlhencap jato ca njan ncolleniemac apancawec jelpasmoma cacpota alhong mocjom mo'oc iocjalhma \v 7 Momac'ac atnec co'o iacuatacjo la astaicama amaica'a jam, ntasec alhec iama acuenactema jam apquelto la njan Engiapom Neten. \v 8 Asnec coca co'o colhuawe nac jenque'e aquieto Efeso acuacmo ta acnem ancoc actacmelaicama lhma Pentecostes, \v 9 mantec na enenlhet apquenmajai'a ellailhoc asqueltennaicama ania'a actacmanma jenque'e, coca apcacjanquec na jelammelhaicama jenque'e. \v 10 Jata apuactamo la Timoteo jam, eltacmelcaso ta apquelanei'o cacpota ncoleccasama apualhoc ma'a, ncanec apto asmacmecama lheme Apuesque engancoc ma'a \v 11 Meltemesquesentanquec na coneng necsa aptaicama amaica jam, elpasem jato ca aimelhquelha la m'a cacpota elhiemoc metca acmasca jenque'e asnacja nac, asquelailhec co'o cacpota njan engellialheng'a jenque'e. \v 12 Awanje lhta asiatecamoc Apolos asqueltemo enmeiacjac lhemec napocja engelialheng'a m'a, coca mengiecjac ma'a, engiacjac jatoca metco la apquellanelha. \v 13 Eleljalhnamoc jata, eliennactes jata njan meliasqueiam anac, etnamoc jata njan apmacmosac'a, etengiamoc jata njan apiempeioc necsa apquellaniemjaicama, \v 14 etnamoc jata njan apquellamelaiacmo po'oc. \v 15 Apquelliawec quetlhencap apquetcac anac Estefanas aquieto Acaya, aptanco lhta apmaniaie apancawec apquenmaicamoc tacja ania'a actacmanma, colhua coca mocjom apquetlhencasquec aptaicamoc apquellasennaicama Jesucristo apquennemolhema m'a. \v 16 Ellajo ta m'a, ellajo ta njan aplhamacjo apquetlhelhma'ac ma'a necsa apquenmacmecama jam. \v 17 Awanje lhta co acpaijecja ewalhoc apqueluactamo lhta jenque'e acno nac Estefanas, Fortunato cacpota njan Acacio, apquelpaiescaje lhta ewalhoc ncanec aiose lhta ntema ewalhoc aniem'o moluetai'a quetlhencap, \v 18 malha lhta nja ntemac apnaclhatecjasquecta ewalhoc ca aptaiancolha lhta njan apquellanei'o quetlhencap jam. Ellajo ta quetlhencap jam. \v 19 Apquellapasquec atlheianma apualho'oc engelialheng'a apcacjanco nac jengque'e iocjalhma Asia nac, apquellapasquec na atlheianma apualho'oc Aquila cacpota njan aptawa' Pricila, apquellapasquec na atlheianma apualho'oc aquieplomo apuesai'a Apuesque engancoc aplhamacjo engelialheng'a apcacnecja na mota acjaiancolha ncawe nac ja'e. \v 20 Ca njan apquellapasac atlheianma apualho'oc quetlhencap aplhamacjo nac jenque'e engelialheng'a, quetlhencap jata njan elpaiwesacpoc jam aquieplomo apquelpetsesammap apmalhempen'oc apquelialheng'a \v 21 Co'o njan smac'ac ncolhenec ewalhoc quetlhencap jam, astalhescama ejenquec coca. \v 22 Apno la enenlhet mengiamelaiam la Apuesque engancoc, elentepques jata m'a. ¡Apquelhiacmec apuesque engancoc! \v 23 Asqueltawec co'o Apuesque engancoc ellamelemma' canjan etnanco mota apquetlhelhma quetlhencap, \v 24 co'o njan awanje asquellamelaiam quetlhencap aniem'o Cristo Jesus \cl Capítulo 16